büdcələrdən ayırmalar hesabına formalaşdıqda, bu fondlar həmin büdcələrin xərc
hissəsində əks etdirilir və onların hesablarında ilin sonuna qalan istifadə
olunmamış vəsait müvafiq büdcələrə qaytarılır.
Maddə 6. Ehtiyat fondları
6.1. Dövlət büdcəsində, Naxçıvan Muxtar Respublikasının büdcəsində və yerli
büdcələrdə nəzərdə tutulmayan xərclər, habelə dövlət və yerli əhəmiyyətli
tədbirlərin həyata keçirilməsi üçün dövlət büdcəsinin, Azərbaycan Respublikası
Prezidentinin, Naxçıvan Muxtar Respublikası büdcəsinin və yerli büdcələrin
məbləği müəyyən edilən ehtiyat fondları yaradıla bilər.
6.2. Dövlət büdcəsinin Ehtiyat Fondunun vəsaitinin həcmi dövlət büdcəsi
gəlirlərinin 5 faizindən artıq olmamaqla, əvvəlki ildə bu Fondun xərcinin faktiki
icrası nəzərə alınmaqla müəyyən edilir.
6.3. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Ehtiyat Fondunun vəsaitinin həcmi
dövlət büdcəsi gəlirlərinin 2 faizindən çox olmamaqla müəyyən edilir. Bu Fondun
vəsaiti ölkənin sosial-iqtisadi həyatında mühüm əhəmiyyət kəsb edən tədbirlərə
yönəldilir.
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Ehtiyat Fondunun vəsaiti ölkədə seçkilərin
və referendumların keçirilməsinə, habelə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin
fəaliyyətinin təbliği məqsədilə xərclənə bilməz.
6.4. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Ehtiyat Fondunun vəsaiti müvafiq icra
hakimiyyəti
orqanının
sərəncamları
ilə
müəyyən
edilmiş
xərclərin
maliyyələşdirilməsinə istifadə olunur.
6.5. Dövlət büdcəsinin Ehtiyat Fondunun vəsaitindən istifadə qaydaları müvafiq
icra hakimiyyəti orqanı, Naxçıvan Muxtar Respublikasının büdcəsinin Ehtiyat
Fondundan istifadə qaydaları Naxçıvan Muxtar Respublikasının müvafiq icra
hakimiyyəti orqanı, yerli büdcələrin ehtiyat fondlarının vəsaitlərindən istifadə
qaydaları isə bələdiyyələr tərəfindən müəyyən edilir.
6.6. Bu Qanunun 6.2-ci və 6.3-cü maddələrində nəzərdə tutulan ehtiyat
fondlarından maliyyələşən müvafiq sosial-iqtisadi layihələrin icrası cari büdcə
ilindən artıq vaxt tələb etdiyi təqdirdə, həmin layihələrin maliyyələşdirilməsi üçün
ayrılmış vəsaitlərin istifadəsi növbəti büdcə ilində də davam etdirilə bilər.
6.7. Bu Qanunun 6.2-ci və 6.3-cü maddələrində nəzərdə tutulan ehtiyat fondlarının
vəsaitlərinin istifadə müddəti, bu Qanunun 6.6-cı maddəsində nəzərdə tutulan
hallar istisna olmaqla, müvafiq büdcə ilinin sonunda başa çatır.
Maddə 7. Müdafiə olunan xərc maddələri
7.1. Büdcəyə daxilolmaların vəziyyətindən asılı olmayaraq iqtisadi təsnifatın
aşağıdakı maddələri üzrə xərclər müdafiə olunan xərc maddələri hesab edilir və
onlara sekvestr tətbiq olunmur:
7.1.1. əmək haqqı;
7.1.2. əmək haqqına üstəlik;
7.1.3. pensiya, başqa sosial müavinətlər və ödənişlər;
7.1.4. dövlətin daxili və xarici borclarına xidmətlə bağlı xərclər;
7.1.5. hər il üçün dövlət büdcəsi haqqında qanuna uyğun olaraq müdafiə olunması zəruri
sayılan digər maddələr üzrə xərclər.
II fəsil
DÖVLƏT BÜDCƏSİ
Maddə 8. Dövlət büdcəsinin məqsədi
Azərbaycan Respublikası dövlət büdcəsinin məqsədi ölkənin iqtisadi, sosial və
digər strateji proqramlarının və problemlərinin həlli, dövlətin funksiyalarının
həyata keçirilməsi üçün qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada maliyyə
vəsaitinin toplanmasını və istifadəsini təmin etməkdir.
Azərbaycan Respublikasının dövlət büdcəsi mərkəzləşdirilmiş gəlir və xərclərdən,
yerli gəlir və xərclərdən ibarətdir.
Maddə 9. Dövlət büdcəsinin gəlirləri
9.1. Dövlət büdcəsinin gəlirləri aşağıdakılardan ibarətdir:
9.1.1. dövlət vergiləri;
9.1.2. qrantlar;
9.1.3 digər gəlirlər;
9.2. Dövlət büdcəsi gəlirlərinin yığımı Azərbaycan Respublikasının Vergi
Məcəlləsinə və digər qanunvericilik aktlarına uyğun olaraq həyata keçirilir.
Gəlirlərin məbləğinin yuxarı həddi dövlət büdcəsinin qanunla təsdiq olunmuş
göstəriciləri ilə məhdudlaşmır.
9.3. Qanunvericiliklə nəzərdə tutulmuş həcmdən artıq ödənilmiş vergilərin,
rüsumların, digər ödənişlərin və daxilolmaların büdcədən qaytarılması dövlət
büdcəsi gəlirlərinin azaldılmasına aid edilir.
Maddə 10. Dövlət büdcəsinin xərcləri
10.1. Dövlət büdcəsinin xərclərinə aşağıdakılar daxildir:
10.1.1. cari xərclər, o cümlədən əmək haqqı, əmək haqqına üstəlik, pensiya
və başqa sosial müavinətlər və ödənişlər, malların satın alınması və
başqa xidmətlər üzrə xərclər, faiz üzrə ödənişlər, qrantlar, subsidiyalar
və cari köçürmələr;
10.1.2. əsaslı xərclər, o cümlədən əsas vəsaitlərin alınması, kapital
qoyuluşları və səhmlərin alınması;
10.1.3. kreditlər üzrə borclara, faizlərə xidmət xərcləri və layihələrdə pay
iştirakı.
10.2. Büdcə xərcləri müvafiq büdcə təsnifatına uyğun olaraq təsdiq olunmuş büdcə
ayırmaları
həddində
cari,
investisiya,
innovasiya
və
digər
xərclərin
maliyyələşdirilməsinə yönəldilir.
10.3. Hər ilin dövlət büdcəsində təsdiq edilmiş ayırmalar həmin məqsədlər üçün
xərclərin ən yüksək həddini göstərir. İl ərzində faktiki xərclərin məbləği, bu
Qanunun 18.4-cü və 19.6-cı maddələrində nəzərdə tutulan hallar istisna olmaqla,
həmin həddən çox ola bilməz.
10.4. Hər ilin dövlət büdcəsi üzrə təsdiq edilmiş ayırmaların icra müddəti , bu
Qanunun 6.6-cı maddəsində nəzərdə tutulan hallar istisna olmaqla büdcə ilinin
sonunda başa çatır.
Maddə 11. Dövlət büdcəsi layihəsinin tərtibi prosesi və büdcə təqvimi
11.1. Dövlət büdcəsi layihəsinin tərtibi prosesi növbəti büdcə ilinə 11 ay qalmış
başlanır və büdcə layihəsinin Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə təqdim
edildiyi günədək olan dövrü əhatə edir
11.2. Növbəti büdcə ili üzrə dövlət büdcəsinin layihəsi ölkənin iqtisadi və sosial
inkişafının proqnozları, məqsədli proqramlar, iqtisadiyyatın sahələrinin, inzibati
rayonların, mülkiyyət formasından asılı olmayaraq bütün müəssisələrin cari və
növbəti il üzrə maliyyə-təsərrüfat fəaliyyətinin nəticələrinin qiymətləndirilməsi
əsasında hazırlanır.
11.3. Dövlət büdcəsi layihəsinin tərtibi prosesinə yanvar ayının üçüncü on günlüyü
ərzində müvafiq icra hakimiyyəti orqanının mətbuatda dərc olunan qərarı ilə
başlanılır. Bu qərara uyğun olaraq fevral ayının sonunadək müvafiq icra
hakimiyyəti orqanı tərəfindən tərtib edilmiş ölkənin ortamüddətli iqtisadi və sosial
inkişaf proqnozları dəqiqləşdirilir.
11.4. Dəqiqləşdirilmiş ortamüddətli iqtisadi və sosial inkişaf proqnozlarına
müvafiq olaraq, cari ilin mart ayının 31-dək müvafiq icra hakimiyyəti orqanı
tərəfindən növbəti il və sonrakı üç il üçün dövlət və icmal büdcələrin ilkin
ortamüddətli proqnozu (gəlirlər, xərclər, kəsir və maliyyələşmə) və müvafiq icra