Microsoft Word Diplomatiya esaslar teze doc
Yüklə 242,72 Kb. Pdf görüntüsü
|
-dövlətlərin konstitusiyaları (xarici ticarət nazirliyi və s.) -dövlətin normativ aktları «cari qanunvericilik, qərarlar, hökumət qətnamələri və idarədaxili sərəncamlar (müxtəlif idərələr, nazirliklərin strukturunda xarici əlaqələr və beynəlxalq münasibətlər üzrə şöbələr) ə
Dövlətin başqa ölkələrlə xüsusi əlaqələr üzrə orqanları qeyri-siyasi, ixtisaslaşdırılmış funksiyaları yerinə yetirirlər. Onlar diplomatik xasiyyət daşımır, və bu orqanlarda xidmət öz əsasında diplomatik xidmət sayılmır. Bu orqanlar qrupuna başqa ölkələrlə yaradılan iqtisadi, elmi-tədqiqat və mədəniyyət əlaqələri daxildir.
38. X N adlandırma praktikası və əsas məzmunu Ə ksər ölkələrdə «X N»-yi adı ilə gedir, lakin istisnalar da var: ABŞ-da – «Dövlət Departamenti», ngiltərədə – «Forin ofis», (yerləşdiyi küçənin adı ilə «Dauninq street»); Fransada – Ke d’Orse (yerli bulvarın adı ilə və s.) Fəaliyyətin əsas məzmunu – beynəlxalq münasibətlər aləmində öz dövlətinin hüquqları və maraqlarının müdafiəsində durmaqdır. X N mərkəzi aparatı, xaricdə yerləşən diplomatik nümayəndəliklər, konsul təsisatlarından ibarətdir.
39. X N əsas funksiyaları Höküməti və dövləti ölkənin özündə və ölkədən kənarda təmsil etmək. - öz dövləti adından xarici ölkələrlə danışıqlar aparmaq, beynəlxalq tədbirlərdə iştirak etmək, beynəlxalq sazişlər bağlamaq, bu sazişlərdən irəli gələn öhdəliklərə riayət olunmasına və onların əməl olunmasına nəzarət etmək, rəsmi səfərlərin təşkilatı ilə məşğul olmaq; -beynəlxalq vəziyyətin xarici dövlətlərin xarici və daxili siyasətlərin, beynəlxalq təşkilatlar və hərəkatların öyrənilməsi, əhəmiyyət kəşf edən beynəlxalq hadisələr haqqında öz hökümətini vaxtında məlumatlandırmaq, və bu hadisələrdən irəli gələn yeni məsələlərinə müvafiq təkliflər vermək; -xarici siyasət üçün kadrların hazırlanması; xarici siyasət aləmində arxiv materialların işləyib hazırlanması; və xarici siyasət məsələləri üzrə rəsmi sənədlərin nəşr edilməsi. 40. X N Mərkəzi aparatının əsas bəndləri X N-yi mərkəzi aparatının əsas bəndləri. Nazirliyin rəhbərliyi – nazir, nazir müavinləri, kollegiya (şura) üzvləri, xüsusi tapşırıqlar üzrə səfirlər, nazir müşavirələri, baş (icraçı) katiblik (dəftərxana) (idarələr, departamentlər, ş öbələr). Onlar da öz fəaliyyətlərinə görə, 2 qrupa bölünür: A) Ərazi-əməliyyat, yaxud regional idarələr . Onlar müəyyən ölkələr qrupu ilə xarici münasibətlər üzrə məsələlərlə məşğuldular. B) Funksional idarələr öz funksiyalarına görə – xarici siyasət üzrə tədbirlərin planlaşdırılması, ümumbeynəlxalq və qlobal problemlər üzrə, mədəniyyət ə laqələri üzrə məsələlər və s. işlərlə məşğul olan bölmələrə ayrılırlar. C) Kargüzarlıq, dipkuryer (diplomatik kuryer) və diplomatik şifrələrin tətbiqi ilə (sirli əlaqə) ilə məşğul olan idarələr. D) X N-in mərkəzi və xarici aparatların bütövlüklə təmin edən X N-in inzibati təsərrüfat idarəsi və onun müxtəlif xidmətləri.
-Xarici işlər naziri nazirlik rəhbərliyinə görə fərdi olaraq cavabdehdir. Geniş mənada, bu idarənin rəhbərlik aparatına nazirin müavinləri, departament başçıları, nazir müşavirləri, xüsusi tapşırıqlar üzrə səfirlər və bir sıra başqa səlahiyyətli şəxslər də daxildi. X N rəhbərliyində kollegiya (şura) da fəal iştirak edir. Bu kollegiyanın tərkibinə nazir, onun müavinləri, bəzi departamentlərin rəisi daxildil. Ş ura məsləhət funksiyaları daşıyır. Nazirliyin rəhbərlik aparatına adətən baş (icraçı) katiblik, yaxud dəftərxana tərəfindən xidmət olunur. -X N rəhbərliyi öz idarəsini fəaliyyətini daha ümumi istiqamətdə həyata keçirir, beynəlxalq problemləri müzakirə edir, bu problemlərin həll edilmə yollarını ali dövlət orqanları üçün hazırlayır və onların göstərişlərinə uyğun müvafiq hərəkətlər edir. Nazirin müavinləri ərazi-əməliyyat (regional), funksional idarələr, inzibati- təsərrüfat və nazirliyin başqa xidmətlərinə rəhbərlik edirlər. Onların
səlahiyyətlərinə xaricdəki səfirliklər və missiyaların fəaliyyətlərinin rəhbərliyi də daxildil. Bunlardan əlavə, nazirlik rəhbərliyi ölkəsində təyin edilmiş başqa dövlətlərin səfirləri ilə gündəlik ünsiyyət saxlayır, müxtəlif diplomatik qəbullar və rəsmi tədbirlərdə iştirak edir, başqa dövlətlərin nümayəndələri ilə danışıqlar aparır, müxtəlif beynəlxalq konfranslara və müşavirələrə gedir.
Mərkəzi aparatda konkret ölkələrlə münasibətlərin inkişafına nəzarəti (ƏƏ ) – ərazi-əməliyyat idarələr həyata keçiriri. Onların gündəlik işlərinin həcmi və forması bunlardan ibarətdir: -onlar konkret ölkələrdə baş verən hadisələr haqqında rəhbərliyə məlumat verir və bu hadisələrə çevik reaksiya göstərməyi təmin edir. -onlar konkret ölkələrlə münasibətlər üzrə və konkret beynəlxalq məsələlər üzrə təkliflər irəli sürürlər. Bunun üçün isə rəhbərlik və ƏƏ -nin ə məkdaşları müntəzəm olaraq alınan məlumatları sistemləşdirir və təhlil edirlər. Bu məlumatlar dövlətin həmin ölkələrdə təyin edilmiş diplomatik nümayəndəliklərindən, çap və elektron kütləvi məlumat vasitələrindən və başqa mənbələrdən əldə olunur. Əlavə məlumat almaq üçün ƏƏ öz fəaliyyətini X N-in başqa diplomatik bölmələri və xarici siyasətlə bağlı olan dövlət idarələri ilə uzlaşdırır. -ƏƏ xarici səfirliklərlə və missiyalarla diplomatik kontaktlar saxlayırlar. Bu və ya digər ölkə ilə siyasi vəziyyətdən və münasibətlərdən asılı olaraq, həmin ölkələrin nümayəndəliklərinə qarşı müvafiq addımlar atılır. Səfirləri və xarici səfirliklərin başqa əməkdaşlarını ƏƏ -nin gündəlik işinə, həmçinin müxtəlif sorğulara, xarici səfirliklərin müraciətlərinə reaksiya vermək, onlara cavab hazırlamaq, nota və başqa diplomatik sənədləri tərtib etmək də daxildir. Xarici səfirliklərlə nazirliyin məktublaşması adresata nazirlik adından göndərilən notalar (verbal (imzasız şiyahi) və şəxsi); yaddaş kağızları (məktubları), yaxud memorandumlar şəklində aparılır. Yüklə 242,72 Kb. Dostları ilə paylaş:
|