65
Elçin möcüzə sevir. İncəsənətin bir dili var: hisslərin və
həyəcanların dili. Lakin Elçin üçün möcüzə yalnız fantastika
deyil. Bu – narahat, axtarışda olan canlı insan qəlbidir, həyatı də-
rindən dərk edən saf və xeyirxah insani münasibətlərdir. Yazıçı
çox böyük həssaslıqla və incəliklə öz qəhrəmanlarının ən adi bir
hərəkətini, əhval-ruhiyyəsini, hiss və fikirlərini duyub təsvir edən
rəssam kimidir.
Yevgeni Şklovski,
rus ədəbiyyatşünası, tənqidçisi
Elçin çağdaş türk dünyasının böyük yazarlarından biridir. O,
Türkiyədə də Bakıdakı kimi məşhurdur
və ədəbi-mədəni aləmdə
nüfuz sahibidir. Yalnız elə “Mahmud və Məryəm” romanını
götürsək, Markesin “Yüz ilin tənhalığı” əsəri Latın Amerikası
ədəbiyyatında hansı yeri tutursa, Elçinin də bu ölməz romanı türk
dünyası ədəbiyyatında o yeri tutur.
Əli Özgəntürk,
türk alimi
Elçinin hekayələrini oxuyanda mən ən qəribə folklor motiv-
lərini xatırlayıram.
Oleq Loyko,
rus tənqidçisi
Elçinin pyesləri dünya dramaturgiyasının layiqli nümunələridir.
Tuncər Cücənoğlu,
türk dramaturqu
Еlçin möcüzələri sеvir, о zərif və mеһribаn nаğılçıdır, о kə-
dərli bir sеһrkаrdır, bərq vurаn, qızılı, gümüşü rənglərə üstünlük
vеrən imprеssiоnistdir...
Lеv Аnninski,
rus ədəbiyyatşünası, tənqidçisi
66
Еlçin bizim ədəbiyyаtımızdа öz səsi, istedаdı ilə özünəməх-
sus yеr tutur. Охuculаrlа qаrşılıqlı ünsiyyətə görə bаşqаlаrınа
bənzəmir. Yаzıçı оndа хоşbəхt һеsаb оlunur ki, охuculаr оnа
qаrşı diqqətli оlur və оnunlа ünsiyyətdə оlmаğа çаlışırlаr. Bunа
görə də yаzıçı bütün һəyаtı bоyu sаnki охuculаrlа “bоrc”
içərisində yаşаyır.
Mаrk Pеyzеl,
rus yazıçı-publisisti
Еlçin хеyirхаһ qəһrəmаnını gözəllik və ülvilik аrzusu ilə və
bunlаrın һəyаtа kеçirilməsi ümidi ilə yаşаdır. Еlçin “Qеyri-fаn-
tаstik һеkаyələr” silsiləsində göstərir ki, möcüzə təkcə nаğıllаrdа
yох, һəm də rеаl һəyаtdа bаş vеrə bilər; əsl səаdət və gözəllik
insаnın mаyаsındаdır оnun vicdаnındа, özünə və mənəvi bоrclаrı-
nа sədаqətli оlmаq bаcаrıqlığındаdır. Еlçin sаğlаm vаrlığа çıхış
yоlunu əхlаqi-еtik plаndа dа ахtаrır, bunu insаnın özü üzərində
fаntаstik, möcüzəli qələbəsində görür.
Zоyа Kеdrinа,
rus tənqidçisi
Elçin yaradıcılığı artıq neçə illərdir ki, iki qardaş ölkə ara-
sında mənəvi körpü rolunu oynayır.
Dr. İldəniz Kurtulan,
tərcüməçi
Bu yaxınlarda mən “Literaturnıy Azerbaydjan” jurnalının
köhnə nömrələrini yerbəyer edirdim və B.Portnovun tərcüməsin-
də Elçinin “Mahmud və Məryəm” romanını yenidən oxudum.
Çox böyük zövq aldım, birinci dəfə olduğu kimi, yenə də birnəfə-
sə oxudum. Bu – Azərbaycan Romeo və Cülyettasıdır.
Yevgeniya Nevmerjitskaya,
Xalq artisti
Türk dünyasının böyük yazarı Elçinin yaradıcılığı yalnız qar-
daş Azərbaycanda və ümumiyyətlə, yalnız türk dünyasında deyil,
çağdaş dünya ədəbiyyatında layiqli yer tutur.
Ömür Ceylan,
professor, türk ədəbiyyatşünası
67
Dərd, kədər, sevinc, məhəbbət, ayrılıq, ölüm... ayrı-ayrı xalq-
lar üçün deyil, bütün insanlar üçün xarakterikdir.
Elçinin
pyeslərinə də bu aspektdən, bu səpkidən yanaşmaq lazımdır. Belə
cəhətlər isə əsərləri ilə dünyanı dolaşan böyük sənətkarlara xas-
dır. Bu xüsusiyyətlər Elçin dramaturgiyası üçün də xarakterik-
dir... Elçinin sənətkar kimi həyata baxışı, dramaturgiyası qeyri-
adi olduğu üçün teatrlar ona müraciət edirlər.
Aleksandr Şarovski,
Xalq artisti
Azərbaycan hekayəçiliyinin ən öndə gedən isimlərindən biri
olan Elçinin hekayələrinin Türkiyə ədəbiyyatı üçün “təzə qan”
olacağına inanırıq.
Dr. Yusif Gədikli,
türk ədəbiyyatşünası
Böyük nasir və dramaturq, ədəbiyyatşünas və tənqidçi Elçin
müasir həyatın, real gerçəklikdəki hadisələrin, sarsıntıların və
ümumiyyətlə, bütün vaqeələrin mahir müşahidəçisi olmaqla bə-
rabər, həm də keçmiş zamanların, dünyanın ilk baxışdan bəlkə də
paradoksal görünən əzəli problemlərinin mahir salnaməçisidir.
Dmitri Balan,
professor, rumın ədəbiyyatşünası
Mən Elçinlə ilk dəfə 1986-cı ilin yayında tanış olmuşam. O
zaman mən İstanbul Böyük Bələdiyyə başqanı idim.
Elçin isə
İzmir Bələdiyyə başqanı B.Özfaturanın dəvəti ilə Bakıdan Mos-
kvaya, oradan İstanbula gəldi. Buradan da İzmirə gedəcəkdi. Mən
Elçin haqqında hələ o zaman çox eşitmişdim, ona görə də Özfa-
tura ilə birlikdə Hava limanına gedib, Elçini qarşıladım. Onunla
qısaca söhbətimiz zamanı Elçinin türk tarixi, türk ədə- biyyatı
haqqında bilgiləri, söylədiyi mülahizələr, onun hələ sovet zamanı
gizlətmədiyi, cəsarətlə bildirdiyi siyasi dünyagörüşü, türk dünyası
barədə düşüncələri mənə elə təsir etdi ki, heç olmasa bir gün
mənim qonağım olmasını israr etdim. Doğrudan da bir gün