Microsoft Word firidun met doc
Yüklə 0,88 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Seyid Hüseyn Kazımoğlu
- Əli Sultanov, ədəbiyyatşünas
- Əhməd Seyidov, Professor
Ôèðèäóí áÿé Êþ÷ÿðëè
46 Bu kimi hədiyyələr nəşr edilsə idi, millətimizə və dilimizə böyük xidmət edilmiş olurdu. Zira balalarımız arasında söylənən və işlənən məsəl və tapmacalardan, nəğmə və düzgülərdən bir çoxu xatirimizdən fəramuş olmuş türk sözləri öyrənərdik və əvəzinə də qullandığımız əcnəbi sözlərini dilimizdən və yazımız- dan kənar edərdik. Seyid Hüseyn Kazımoğlu, ədəbiyyatşünas, tənqidçi
Azərbaycan pedaqoji fikir tarixində həm nəzəri məsələlərlə çıxış edən, həm gənclərin təlim-tərbiyəsində əməli fəaliyyət gös- tərən, dövrün qabaqcıl maarifpərvərlərinin yazmış olduğu uşaqlar üçün əlavə oxu ədəbiyyatına öz tənqidi münasibətini bildirən F.Köçərli olmuşdur. Fikrət Sadıqov, ədəbiyyatşünas,tənqidçi
F.Köçərli bədii əsərlərdə həyat hadisələrini və insan xarakter- lərini doğru-düzgün, realistcəsinə təsvir etməyi geniş təbliğ et- mişdir. Camal Əhmədov, Professor
Firidun bəy Köçərli folkloru cameədəki insanların tərbiyəsi, ayılması və savadlanması üçün mühüm vasitələrdən hesab edirdi, ona görə də xalq ədəbiyyatının toplanması və nəşri üçün çalışırdı. Cavad Heyət, ədəbiyyatşünas Firidun bəy Köçərlinin gələcək haqqında sağlam bir roman- tikası vardı. O, bəzən üzünü sinfə tutaraq, uşaqlara yanıqlı bir səslə deyərdi ki, sizə baxarkən mən Azərbaycan xalqının günəşli gələcəyini təmin edəcək xöşbəxtlər nəslini görürəm. Oxuyun, balalarım, xalqımızın nicat yollarında ona dayaq olun. Mexdixan Vəkilov, Professor Áèáëèîãðàôèéà
47
Firidun bəy Köçərli mənim qəlbimdə həssas bir insan, qərəz- siz ədəbiyyatçı, yorulmaz bir maarifçi kimi əbədi iz buraxmışdır.
***
Bizim el ədəbiyyatımız o qədər vüsətlidir ki, onu yazmaqla qurtaracaq şeylərdən deyil. Millətimizin istedad və məharəti-fitri- lərinə və əhvali-ruhiyyəsinə aşina olmaq istəyənlər möhtərəm Fi- ridun bəy Köçərlinin “Balalara hədiyyə” kitabçasında istifadə edə bilərlər. O, camaatımızın arasından nağıl, məsəl, tapmaca və şeir- ləri bir yerə toplamaqla körpələrimizə böyük hədiyyə etmişdir. Abdulla Şaiq, şair, yazıçı, ictimai xadim “Balalara hədiyyə” kitabından vətən qoxusu, dağların ətri, köçərilərin tüstüsü gəlir.
Firidun bəy Köçərli böyük pedaqoqdur. Qori Müəllimlər Seminariyasının Azərbaycan şöbəsini Qazağa köçürməklə xalqı- mızın maariflənməsində əvəzolunmaz əməyi olan şəxsiyyətdir. Firidun bəy sadəcə praktik müəllim deyildi. O, tədqiqatçı-alim, ədəbiyyatşünas, nəzəriyyəçi-pedaqoq və yüksək mədəniyyətli humanist ziyalı idi.
Hərçənd bu kitab uşaqlar üçün yazılmışdırsa da, lakin bütün ənənəyi-milliyəsi...nağıl və hekayələri... milli misal və nəğmələr, uşaqlara məxsus oyuncaqları tərtib etdiyindən bizi keçmişimizlə aşina edir. Keçmişimizə qarşı bizdə milli duyğu oyandırır. Möh- tərəm Firidun bəy Köçərli cənabları bizdən ötrü kənd hədiyyəsi ilə böyük bir cığır açdı.
Ôèðèäóí áÿé Êþ÷ÿðëè
48 F.Köçərli xalqımızın tarixi keçmişini xarakterizə edərkən həm onun həyat tərzini və həm də ümumxalq danışıq dilinin sadə ifadə xüsusiyyətlərini aydınlaşdırır, bu xalqın istək və arzularını, xəyal və düşüncələrinin məhsulu olan el ədəbiyyatı ilə sıxı bağlılığını əsas hesab edirdi.
F.Köçərli ədəbiyyatın, sənətin ictimai-siyasi, tərbiyəvi rolunu yüksəltmək uğrunda mübarizə apararkən öz şəxsi xoşbəxtlikləri üçün xalqının, vətəninin mənafeyini satan, onun taleyi ilə oyna- yan, varlılar qarşısında yaltaqlıq edən, sənəti qazanc mənbəyinə çevirməyə çalışan məddah yazıçıları, şairləri də kəskin tənqid edirdi. O, təəssüflə qeyd edirdi ki, belə yazıçıların, şairlərin əsər- lərində, vaxtilə klassik ədəbiyyatımızda yaranmış gözəl, hikməta- miz şeirlərin, poemaların, mənzum romanların və povestlərin əvəzində, seksual motivlər, həmçinin insan qəlbini məyus edən kədərli hisslər təsvir olunmağa başlayır.
Áèáëèîãðàôèéà
49
Firidun bəy Köçərlinin həyat və fəaliyyətinin əsas tarixləri 1863, 26 yanvar - Firidun bəy Əhməd ağa oğlu Köçərli Şuşa şəhərində anadan olmuşdur.
- Şuşada Mirzə Kərim Münşinin mədrəsə məktəbində oxumuşdur.
- Bir il Şuşada rus məktəbində təhsil almış- dır. A.O.Çernyayevski (1840-1894) Şuşaya gəlmiş (1879, may), Firidun bəyin adını Qori Müəllimlər Seminariyasında oxuyan- ların siyahısına daxil etmişdir. 1879-1885 - Zaqafqaziya Müəllimlər Seminariyasında təhsil almışdır. Müəllimlərindən A.O.Çern- yayevski və M.Kipiani ilə yaxın münasibət saxlamışdır.
- “Təlimi-Sokrat” əsərini yazmışdır. 1885 - Seminariyanı bitirib İrəvan gimnaziyasına təyinat almış, İrəvana getmişdir.
- İrəvan gimnaziyasında ana dili, hüsnxətt fənlərini tədris etmiş, pansion mürəbbisinin köməkçisi vəzifəsini daşımışdır. Pedaqoji sahədə müvəffəqiyyətlərinə görə dəfələrlə mükafatlandırılmışdır. Ona “Kollecski sek- retar”, “Titulyar sovetnik” və “Statski so- vetnik” rütbələri verilmişdir.
Yüklə 0,88 Mb. Dostları ilə paylaş:
|