Microsoft Word geosiyaset son doc
Yüklə 21,71 Mb. Pdf görüntüsü
|
ÀÇßÐÁÀÉÚÀÍÛÍ ÝÅÎÑÈÉÀÑßÒÈ
949
asılıdır. Çünki sosial təhlükəsizliyin təmin olunması yalnız mü- vafiq hakimiyyət strukturlarının fəaliyyəti ilə məhdudlaşmır, eyni zamanda ölkənin ümumi sosial-iqtisadi inkişaf səviyyəsi ilə birbaşa bağlıdır. Cəmiyyətdə sosial təhlükəsizliyin təmin olunması dövlətin həyata keçirdiyi sosial siyasətin səmərəlilik dərəcəsindən asılıdır. Sosial siyasət nə qədər uğurlu həyata keçirilirsə, sosial təhlükəsizliyin təmin edilməsi səviyyəsi də bir o qədər yüksəlir. Sosial təhlükəsizliklə sosial siyasət arasın- dakı qarşılıqlı əlaqədən irəli gələn məqsəd və vəzifələr, bu bağ- lılığın öyrənilməsi və tətbiq edilməsi ehtiyacı və s. məsələlər Azərbaycan Respublikasının Milli Təhlükəsizlik Konsepsiya- sında öz əksini tapmışdır. Sənəddə sosial təhlükəsizlik siyasə- tinin mahiyyəti və istiqamətləri müəyyənləşdirilərkən ölkənin iqtisadi və sosial inkişaf prioritetləri əsas götürülür. 477
aparılarkən Azərbaycanda sosial-iqtisadi inkişafın mövcud vəziyyətindən çıxış edilməsi təsadüfi deyildir. Çünki son illər- də ölkədə sosial-iqtisadi sahənin mövcud durumu və inkişafı birbaşa sosial təhlükəsizlik siyasəti ilə əlaqələndirilərək, bu sa- hənin qarşısında dayanan yeni-yeni vəzifələr müəyyənləşdiril- mişdir. Azərbaycan hökumətinin sosial siyasəti əhalinin sosial hüquqlarının, davamlı iqtisadi inkişafın təmin olunmasını və s. tələbləri nəzərdə tutan sosial təhlükəsizlik prinsipinə əsaslan- mışdır. Sosial təhlükəsizliyin təmin olunması ilə bağlı həyata keçirilən dövlət siyasətinin əsas vəzifələri sırasına: təhlükəsiz və davamlı sosial inkişafın bütün tərəflərini əhatə edən məsələ- lərin səmərəli həlli; əhalinin yaşayış səviyyəsinin yüksəldil- məsi; cəmiyyətdə ifrat təbəqələşmənin qarşısının alınması və orta təbəqənin formalaşdırılması; nəinki bugünkü, həm də gələcək nəsillər üçün ləyaqətli həyat şəraitinin yaradılması və s. kimi vəzifələr daxil edilmişdir.
477
Azərbaycan Respublikasının Milli Təhlükəsizlik Konsepsiyası... ßËÈ ÙßÑßÍÎÂ
950
Beləliklə, göründüyü kimi sosial təhlükəsizlik siyasəti Azərbaycan Respublikasında həyata keçirilən dövlət sosial və milli təhlükəsizlik siyasətinin əsasını təşkil etmişdir. Buna görə də ötən illər ərzində əhalinin yaşayış səviyyəsinin yüksəldilmə- si, vətəndaşların sosial hüquqlarının təmin olunması istiqamə- tində ardıcıl və məqsədyönlü siyasət həyata keçirilmişdir. Azərbaycan Prezidentinin 2003-cü il 20 fevral tarixli Fərmanı ilə “2003-2005-ci illər üçün Azərbaycan Respublikasında yox- sulluğun azaldılması və “İqtisadi inkişaf üzrə Dövlət Proq- ramı” və 2008-ci il 15 sentyabr tarixli Sərəncamı ilə “2008- 2015-ci illərdə Azərbaycan Respublikasında yoxsulluğun azal- dılması və “Davamlı inkişaf üzrə Dövlət Proqramı” təsdiq edilmişdir. Bu proqramların həyata keçirilməsi nəticəsində Azərbaycanda yoxsulluq səviyyəsi ildən-ilə aşağı düşmüşdür. Məsələn, əgər ölkədə 2003-cü ildə yoxsulluq səviyyəsi 44.7 faiz təşkil edirdisə, 2011-ci ildə bu rəqəm 7.6 faiz olmuşdur. 478
edilməsi əhalinin gəlir səviyyəsinin artırılması ilə yanaşı, sosial sahədə göstərilən xidmətlərin də inkişaf etdirilməsinə stimul vermiş, körpə, uşaq və ana ölümü, ərzaq təhlükəsizliyi və uşaq- ların qidalanması, yoluxucu xəstəliklərin yayılması, məktəbdə davamiyyət və qeydiyyat səviyyələri, habelə təlim nailiyyətləri kimi göstəricilərin monitorinqinin aparılmasına xüsusi diqqət yetirilmişdir. 479
Son illərdə aparılan uğurlu iqtisadi siyasət nəticəsində ümumi makroiqtisadi sabitliyin qorunub saxlanılması, iqtisadi artımın davamlılığının təmin edilməsi, sahibkarlığın inkişafı və yeni iş yerlərinin yaradılması əhalinin gəlir əldə etmək imkan- larının artmasına və rifahının əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaş-
478
Yeni tərəqqi illəri : 2003 – 2011. Azərbaycan Respublikası Dövlət Statistika Komitəsinin nəşri, 2011, s. 246 479 2008-2015-ci illərdə Azərbaycan Respublikasında yoxsulluğun azaldılması və davamlı inkişaf Dövlət Proqramı: //http://e-qanun.az ÀÇßÐÁÀÉÚÀÍÛÍ ÝÅÎÑÈÉÀÑßÒÈ
951
masına mühüm təsir göstərmişdir. Məlum olduğu kimi, işsizlik yoxsulluğu yaradan əsas amillərdən biridir. Buna görə də əha- linin rifahına məşğulluğun təsiri nəzərə alınaraq yeni iş yerləri yaradılmış, məşğulluq strategiyası həyata keçirilmişdir. Sosial- iqtisadi inkişafın təmin edilməsi istiqamətində həyata keçirilən tədbirlər nəticəsində əhalinin iqtisadi fəallığı, o cümlədən məş- ğulluq səviyyəsi artmış və işsizliyin səviyyəsi aşağı salınmışdır. Ölkə vətəndaşlarının sosial rifahının yaxşılaşdırılması, aztəminatlı əhalinin sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi məq- sədin ilə əmək və pensiya siyasəti sahəsində mühüm addımlar atılmışdır. “2001-ci il iyulun 17-də Ümummilli lider Heydər Əliyevin Azərbaycan Respublikasında Pensiya İslahat Konsep- siyasının təsdiq edilməsi barədə Sərəncamı 2001-2005-ci illəri əhatə etməklə pensiya islahatlarının mərhələlərlə həyata keçi- rilməsini nəzərdə tuturdu. Konsepsiyaya əsasən 2001-ci ildən başlayaraq “Vətəndaşların pensiya təminatı haqqında” və “So- sial sığorta haqqında” Azərbaycan Respublikasının qanunları- na zaman-zaman əlavələr və dəyişikliklər edilmişdir. Məhz bu dövrdə sığorta pensiya sisteminin müasir standartlara uyğun- laşdırılması istiqamətində zəruri addımlar atılmış, vətəndaşla- rın pensiya təminatında sığorta prinsiplərinin tətbiqinə istiqa- mətlənmiş tədbirlər həyata keçirilmişdir”. 480
hissəsi və sosial müavinətlərin məbləği artırılmış, pensiyanın sığorta hissəsi inflyasiyanın səviyyəsinə müvafiq şəkildə in- deksləşdirilmişdir. 2011-ci ilin sonuna ölkədə pensiyaçıların sayı 1278 min nəfər olmuşdur. Təyin edilmiş aylıq pensiya- ların orta məbləği isə 145.2 manata çatmışdır ki, bu da 2006-cı ilin müvafiq göstəricisindən 3.5 dəfə çoxdur. Bu dövr ərzində yaşa görə pensiyaların orta aylıq məbləği 3.9 dəfə, əlilliyə görə
480 Müstəqil Azərbaycan: 20 il. Azərbaycan Respublikası Dövlət Statistika Komitəsinin nəşri, 2011, s. 31 Yüklə 21,71 Mb. Dostları ilə paylaş:
|