basınç uygulanırken iki elle titreşim yapılır. İşlem sonrasında eğer gerekiyorsa hasta
"aspirasyon protokolü" ne uygun aspire edilir. İşlem sırasında vital bulgulardaki
değişiklikler kaydedilir. Hastanın genel durumu izlenir.
5- Taputman Tekniğinin Uygulanmadığı Durumlar:
- Torokostomi
- Kosta kırıkları
- Bronkospazm
- Akut akciğer enfeksiyonları
- Kanamalar
- Dolaşımın sabit olmayışı
- Kemik çıkıntıları
- Fraktürler
- Osteoparatik tümörler
- Pulmoner emboli
6- Vibrasyonun Uygulanmadığı Durumlar:
- İntrapulmoner kanamalar
UYGULAMA
1- Malzemeler:
- Steteskop
- Nonsteril eldiven
- Aspiratör
- Uygun numara aspirasyon sondası
- Böbrek küveti
- Steril distile su
- Steril gaz bezi
- Kağıt havlu
2- İşlem Öncesi Hazırlık
- Ellerinizi "el yıkama protokolü" ne uygun olarak yıkayın.
- Malzemeleri hastanın yanına getirin
- Hastaya uygun pozisyon verin
- Hastanın vital bulgularını kontrol edin
3- İşlem
- Yenidoğanın yatağını 45 derecelik açı ile baş aşğıya indirin
- Yeni doğanın üzerini açın
- Steril gazlı bezi hastanın yanağını altına yerleştirin
- Sırt üstü pozisyonda sırası ile taputman ve vibrasyon tekniklerini uygulayın
- Yenidoğanın kollarını kaldırarak sağ ve sol segmentlere aynı taknikleri uygulayın
- Yenidoğanı yüz üstü pozisyona getirin
- Aynı taknikleri bu pozisyonda da tekrarlayın
4- İşlem Sonrası
- Yenidoğanı "aspirasyon protokolü"ne göre aspire edin.
- Yenidoğana rahat edeceği pozisyon verin
- Vital bulgularını gözleyin
- Atıkları protokole uygun olarak elimine edin.
- Yapılan işlemi hasta dosyasına kaydedin.
- Elleri "el yıkama protokolü"ne göre yıkayın.
-
KONU : YENİDOĞANDA FOTOTERAPİ UYGULAMA PROTOKOLÜ
AMAÇ : Yenidoğanın kandaki bilurübin düzeyini düşürmek ve olası komplikasyonları
önlemek.
A – TEMEL İLKELER
1. Fototerapi uygulama protokolü : Küvözun-bebeğin hazırlığı ile uygulama
süresince takibini kapsar.
2. Hastanedeki voltaj stabil olmalıdır.
3. Lambaların kontrolü yapılmalıdır (lambalar 200-400 saatte bir değiştirilir).
4. Küvöz ısısı 30-32 C olmalıdır.
5. Yenidoğan kıyafetleri tamamen çıkartılıp genital organı kapalı olarak küvöze
yatırılır.
6. Fototerapi aleti bebeğe 42-45 cm uzaklıkta tutulur.
7. Yenidoğanın uygulama süresince gözleri kapatılır.
8. Her 2-3 saatte bebeğin pozisyonu değiştirilir.
9. Çocuğun vücuduna yağlı krem ve pomad sürülmez.
10. 8 saat aralarla idrar dansitesi takibi yapılır.
11. Fototerapi alan yenidoğana artan sıvı kaybını karşılamak için 10-15
ml/kg/gün olacak şekilde ek sıvı verilir.
12. Saatlik ateş takibi yapılır.
13. Miadında doğanlarda her gün pretermlerde günde 2 kez vücut tartısı alınır.
14. Pulse-seensor taakılı ise fototerapi ışığından korunmalıdır.
B – TANILAMA
1. Fototerapi :
Kan bilurubin düzeyinin;
- Miadında doğanlarda 15 mg/dl
- Prematürelerde 10 mg/dl olması durumunda uygulanır.
2. Kan biluribin düzeyini yükselten risk faktörleri;
- Annelerde ;
- Çocukta;
*Rh uyuşmazlığı
* Hipoglisemi
*Diabet
* Enfeksiyon
*Hipotioidi
* Prematürlük
*Enfeksiyon
* Anoksi
* Hipotroidi
Tanılama Sıklığı : Yukarıdaki risk faktörlerini taşıyan yenidoğanlarda ilk 72 saat
boyunca 8 saatlik aralıklarla bilurubin artış hızı takip edilir.
3. İşlem öncesi
Küvöz;
- ısısı (30-32 C) +/-
- Temizliği +/-
- İşlev +/-
Fototerapi aleti;
- Voltajın stabilliği +/-
- Lambanın değişme tarihi +/-
(200-400 saatte bir)
- İşlev +/-
Yenidoğan;
- Ateş (362 - 375 C ) +/-
- Cilt rengi: sarı/koyu +/-
- Bilurubin düzeyi
4. İşlem süresince
- Yenidoğanın rengi ( bronz baby sendrom) +/-
- Dışkısı (Yeşil sulu) +/-
- İdrar rengi (Koyu sarı) +/-
- Dehidratasyon :+/-
- Isı artışı +/-
- Ciltte kuruluk +/-
- İdrar miktarında ( 1ml/h az)+/-
- kilo kaybı +/-
- fontenen çöküklüğü +/-
- Ağız kuruluğu +/-
- Turger tenüs bozulmuş +/-
- Ateş +/-
- Gözde enfeksiyon +/-
- Döküntü +/-
- Kernikterus yönünden gözlenir.
5. Fototerapiyi sonlandırma kriterleri;
- Uygulamaya başladıktan 4-6 saat içinde 1-2 ml/dl bilurubin düzeyi düşmelidir
ve düşme eğiliminde olmalıdır
- Düşme olmazsa fototerapi başarısız sayılır ve kan değişimi yapılır
C – UYGULAMA
a) Malzemeler
Fototerapi cihazı
Kuvöz veya beşik
Yatak örtüsü
Bebek bezi
Göz bandı
Derece