Microsoft Word Investisiya f?aliyy?tini huquqi t?nziml?nm?si docx

ə
rzində  xarici  investisiyaya  investisiyanın  qoyulduğu  zaman  qüvvədə  olmuş 
qanunvericilik tətbiq edilir. 
Bu  müddəa  müdafiənin,  milli  təhlükəsizliyin  və  ictimai  qaydanın  təmin  olunması, 
vergitutma, kre dit və maliyyə, ətraf mühitin, əhalinin əxlaq və sağlamlığının mühafizəsi 
barəsində Azərbaycan Respublikası qanunvericiliyinin dəyişdirilməsinə şamil edilmir. 
Milliləşdirmə  və  rekvizisiya  ilə  bağlı  təminatlarAzərbaycan  Respublikasında  xarici 
investisiya,  Azərbaycan  Respublikasının  xalqına  və  dövlət  mənafelərinə  zərər  vuran 
müstəsna hallar istisna olmaqla, milliləşdirilmir. 
Milliləşdirmə  haqqında  qərarı  Azərbaycan  Respublikasının  Ali  Soveti  qəbul  edir. 
Təbii  fəlakət,  qəza,  epidemiya,  epizootiya  və  fövqəladə  xarakter  daşıyan  başqa  hallar 
istisna olmaqla, xarici investisiya rekvizisiya edilmir. 
Rekvizisiya  haqqında  qərarı  Azərbaycan  Respublikasının  Nazirlər  Kabineti  qəbul 
edir. 
Milliləşdirmə və rekvizisiya tədbirləri görüldükdə xarici investora təxirə salınmadan 
müqabil və səmərəli kompensasiya ödənilir. 
Xarici 
investorların 
zərərinin 
kompensasiya 
edilməsi 
və 
ödənilməsi 
Xarici  investorlara  ödənilən  kompensasiya  investisiyanın  milliləşdirmə  və  ya  rekvizisiya 
haqqında  qərarın  qəbul  olunduğu  vaxtdakı  real  dəyərinə  uyğun  olmalıdır. 
Kompensasiya  xarici  valyuta  ilə  ödənilir  və  investorun  arzusu  ilə  xaricə  göçürülə  bilər. 
 
Xarici  investorlar  dövlət  orqanlarının,  yaxud  onların  vəzifəli  şəxslərinin  Azərbaycan 
Respublikası  qanunvericiliyinə  zidd  olan  hərəkətləri  nəticəsində  düşdükləri  zərərin,  o 
cümlədən 
itirdikləri 
faydanın 
ödənilməsi 
hüququna 
malikdirlər. 
Kompensasiyanın  və  zərərin  ödənilməsi  məbləğləri,  bunun  ödənilməsi  müddətləri  və 
qaydası  haqqında  mübahisələr  öz  səlahiyyətləri  daxilində  müvafiq  olaraq  Azərbaycan 
Respublikasının 
Ali 
Arbitraj 
Məhkəməsində, 
Azərbaycan 
Respublikası 
Ali 
Məhkəməsində,  habelə  tərəflərin  sazişi  və  ya  Azərbaycan  Respublikasının  beynəlxalq 
müqaviləsi ilə nəzərdə tutulmuş hallarda münsiflər məhkəməsində həll olunur. 
Investisiya fəaliyyətinə xitam verildikdə təminatlar 
Investisiya fəaliyyətinə xitam verildikdə xarici investorun hüququ var ki, ona çatası 
investisiyanı  və  investisiya  ilə  əlaqədar  gəlirləri  investisiya  fəaliyyətinə  xitam  verildiyi 
zaman real dəyər üzrə pul və əmtəə formasında alsın. 
Xarici  valyuta  ilə  gəlirlərin  və  başqa  məbləğlərin  köçürülməsinə  təminatlar 
Müvafiq  vergi  və  rüsumları  ödədikdən  sonra  xarici  investorların  investisiya  ilə  əlaqədar 
qanuni  əsaslarla  xarici  valyuta  şəklində  əldə  etdikləri  gəlirləri  və  başqa  məbləğləri,  o 
cümlədən  kompensasiyaları  və  zərərin  ödənilməsi  məbləğlərini  xaricə  köçürməsinə 
təminat 
verilir. 
 
Mənfəətdən istifadə üçün təminatlar 
Azərbaycan Respublikası ərazisində xarici investorların götürdükləri mənfəət həmin 
pul  vahidi  şəklində  yenidən  investisiya  kimi  qoyula  bilər,  Azərbaycan  Respublikasının 
banklarında  saxlana  bilər,  Azərbaycan  Respublikası  Milli  Bankının  müəyyən  etdiyi 
qaydada 
və 
şə
rtlərlə 
xarici 
valyuta 
almaq 
üçün 
sərf 
edilə 
bilər. 
 

---

Respublikada  sabit  investisiya  mühitinin  yaradılmasında  əsas  amil  ilk  növbədə  xarici 
investorlara əlverişli şəraitin təşkil edilməsidir. 
Respublikaya  investisiyanın  axıb  gəlməsinin  ən  başlıca  səbəbi  onların  bu 
ə
məliyyatdan lazımi mənfəət əldə etməsidir. 
Məhz  buna  görə  xarici  investisiyaların  cəlb  edilməsi  investisiya  siyasətində  baş 
verəcək  ciddi  keyfiyyət  dəyişikliklərinin  aparılmasını  tələb  edir.  Buna  görə  də 
respublikada  həm  investisiya  qoyuluşlarının  həyata  keçirilməsinin  ümumi  qanunlarının, 
həm  də  xarici  investisiyaların  cəlb  edilməsi  məsələlərinin  həlli  bazar  münasibətləri 
şə
raitində mühüm zəruriyyətə çevrilir. 
Dövlətin  investisiya  siyasətinin  əsas  məqsədi  elmi-texniki  nailiyyətlərin  tətbiqi 
hesabına,  əsas  fondlar..  ın  yeniləşdirilməsinin  və  istehsalın  yenidən  qurulmasının  həyata 
keçirilməsinin  təmin  edilməsidir.  Respublikanın  investisiya  siyasətinin  mühüm 
istiqamətlərindən aşağıdakıları göstərmək olar: 
-  mərkəzləşdirilmiş  qaydada  maliyyələşdirməni  azaltmaqla,  onlardan  əsasən  ümum 
dövlət obyektlərinin investisiyalaşdırılması üçün istifadə etmək; 
-  investisiyaları  ən  çox  iqtisadiyatın  prioritet  sahələrinin  inkişafına  yönəltmək; 
- investisiya resursları bazarını təşkil etmək; 
-  mənzil  tikintisi  və  digər  investisiya  layihələrinin  reallaşdırılması  üçün  əhalidən 
toplanan resurslardan istifadəni genişləndirmək; 
- 
investisiya 
sığortası 
üzrə 
hüquqi 
bazanın 
yaradılması; 
 
- birgə dövlət – kommersiya  maliyyə investisiya layihəsi və o cümlədən, fərdi biznes və 
MDB ölkələrindən kapitalın cəlb edilməsi; 
- 
investisiya 
tsiklinin 
davam 
etməsi 
müddətinin 
qısaldılması. 
Respublikamızda xarici və daxili investisiya resurslarının səfərbərliyə alınması məqsədilə 
ölkə  iqtisadiyyatına  investisiyanın  cəlb  edilməsi  üçün  Milli  proqram  işlənib 
hazırlanmışdır.  Bu  proqramda  xarici  və  daxili  investisiyanın  cəlb  edilməsinin  prinsipləri 
və  mexanizmləri  öz  əksini  tapmış  və  eyni  zamanda,  investisiyanın  prioritet  sferası  üzrə 
ə
məkdaşlıq 
və 
onun 
səmərəlilik 
formaları 
göstərilmişdir. 
 
3. 
nvestisiya 
proseslərinin 
dövlət 
tənzimlənməsinin 
metodları. 
nvestisiya fəaliyyətinin dövlət tənzimlənməsi dedikdə, ölkədə vahid iqtisadi, elmi-texniki, 
sosial  siyasətin  həyata  keçirilməsi  üçün  kompleks  tədbirlər  sistemi  başa  düşülür.  Bu 
tədbirlərin  maliyyələşdirilməsi  respublika  və  yerli  büdcələr  və  şəxsi  vəsaitlər  hesabına 
yerinə  yetirilir.  nvestisiya  qoyuluşları  başlıca  olaraq  ölkənin  ictimai  tələbatının 
ödənilməsinə,  iqtisadiyyatın  strateji  sahələrinin  inkişafına  yönəldilir.  Təsərrüfat  və 
mülkiyyət  formalarından  asılı olmayaraq  respublikada  investisiya  qoyuluşları  fəaliyyətdə 
olan  ölkə  qanunvericilik  aktları  ilə  tənzimlənir.  Dövlət,  respublikanın  sosial-iqtisadi 
inkişafını  tənzimləmək  və  habelə,  xalq  təsərrüfatında  lazımi  nisbətlərin  yaradılması, 
istehsal və sosial infrastrukturunun formalaşmasına da ciddi nəzarət edir. 
Məlum olduğu kimi, hər hansı bir istehsal və sosial sahələrinin yaradılması, yenidən 
qurulması, genişləndirilməsi və beləliklə, məşğulluğun təmin edilməsi müvafiq investisiya 
qoyuluşlarını və ondan daha səmərəli istifadə edilməsini tələb edir. 
Bunun  üçün  ölkə  lazımi  maliyyə,  material  resurslarına  malik  olmalıdır.  Əks  halda 
milli iqtisadiyyatın formalaşdırılmasını və inkişafını təmin etmək məqsədilə ölkəyə xarici 

---