Microsoft Word k&b 2010 doc
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
edilmişdir. Bundan başqa biblioqrafik göstəricidə A.Şaiqin kitab halında çap olunmuş əsərləri ilə bərabər dövri mətbuatda dərc edilmiş əsərləri də təsvir edilmişdir. Biblioqrafik göstəricinin “Abdulla Şaiqin həyat və yaradıcılığı haqqında” bölməsində yazıçıya həsr edilmiş bir sıra mühüm məqalələrin təsviri verilmişdir. Məlum olduğu kimi, A.Şaiq geniş yaradıcılığa malik yazıçı olmaqla bərabər, həm də maarif sahəsində də çox böyük xidmətləri olmuşdur. Belə sənətkar haqqında cəmi 9 səhifəlik yaddaş onun yaradıcılığı haqqında oxuculara biblioqrafik cəhətdən çox az məlumat verə bilər. Müxtəlif yaşlı uşaqlar üçün çap edilmiş ədəbiyyatın təbliğində M.F.Axundov adına Azərbaycan Milli Kitabxanası tərəfindən tərtib edilmiş metodik-biblioqrafik vəsaitlərin də əhəmiyyəti böyük olmuşdur. Çünki belə biblioqrafik vəsaitlər vasitəsilə uşaq kitabxanaları tərəfindən həyata keçirilən kütləvi tədbirlərdə müvafiq ədəbiyyatlar seçilib tövsiyə olunmuşdur. Bu məqsədlə M.F.Axundov adına Azərbaycan Milli Kitabxanası tərəfindən 1962-ci ildə S.Rzayevin “Uşaqları beynəlxalq müdafiə günü” (8) mövzusunda tərtib etdiyi metodik - biblioqrafik vəsait çap edilmişdir. Respublika Dövlət Uşaq Kitabxanası təşkil olunana qədər uşaq kitabxanaları üçün belə vəsaitlər çox az miqdarda yarana bilmişdir. Ona görə də bu vəsait həmin illərdə yaranan ilk nümunələrdən olmaqla, uşaq kitabxanalarına metodik köməklik üçün əhəmiyyətli vəsait hesab olunurdu. Müəllif vəsaitdə uşaqları beynəlxalq müdafiə günü münasibətilə uşaq kitabxanalarında, klublarda və mədəniyyət evlərində bu mühüm əlamətdar tarixi günə aid kütləvi tədbirlərin planını verməklə yanaşı, həmin tədbirlərdə nümayiş etdiriləcək mühüm ədəbiyyatların biblioqrafik siyahısını da vermişdir. Respublikamızda uşaq ədəbiyyatının tövsiyə biblioqrafiyası Firudin Bəy Köçərli adına Respublika Dövlət Uşaq Kitabxanası təşkil olunmasından sonra (1965) öz müstəqil inkişaf yolunu tapa bilmişdir. Müasir dövrdə də Respublika Uşaq Kitabxanası uşaq ədəbiyyatının tövsiyə biblioqrafiyasının mərkəzi hesab olunur. Kitabxana fəaliyyətə başladıqdan sonra onun biblioqrafik fəaliyyəti genişlənmiş və müxtəlif yaşlı məktəblilər üçün tövsiyə vəsaitləri buraxmağa başlamışdır. Müxtəlif yaş dərəcəsinə malik olan şagirdlərin sinifdənxaric mütaliəsinə rəhbərlikdə tövsiyə biblioqrafik vəsaitlərin əhəmiyyəti olduqca böyük olmuşdur. Kitabxana tərəfindən 1967-ci ildə çap olunmuş “Çto çitat letom” adlı tövsiyə biblioqrafik göstərici II-III sinif şagirdləri üçün nəzərdə tutulmuşdur. Göstəricidə tövsiyə olunan ədəbiyyat şagirdlərin yaş dərəcələrinə görə qruplaşdırılmışdır. Biblioqrafik göstəriciyə 1960-cı ildən sonra müxtəlif nəşriyyatlar tərəfindən uşaqlar qçün çap olunmuş 450-yə qədər ən mühüm kitablar daxil edilmişdir. Respublika Uşaq Kitabxanası tərəfindən oxucular üçün yaddaşlar da çap olunmuşdur ki, şagirdlər yaddaş vasitəsilə şair və yazıçıların həyat və yaradıcılıqlarına dair müxtəlif məlumatları öyrənməklə yanaşı, onların əsərlərinin son nəşrləri ilə də tanış olurlar. Kitabxana tərəfindən çap olunmuş yaddaşlardan biri Azərbaycan uşaq ədəbiyyatının görkəmli nümayəndələrindən biri olan Süleyman Sani Axundova həsr olunmuşdur. Yaddaşın giriş hissəsində yazıçının ilk əsərləri haqqında oxuculara məlumat verilmişdir. Yaddaşda S.S.Axundovun uşaqlar üçün yazdığı “Qaraca qız” (1966), “Mister Qreyin köpəyi” (1959), “Nurəddin” (1963) kimi əsərlərini təsviri verilməklə, həmin əsərlərin məzmunu ilə uşaqları tanış etmək üçün hər bir əsərə qısa annotasiya verilmişdir. Sonra yaddaşda yazıçının əsərlərinin son nəşrlərindən nümunələr göstərilmişdir (10). Respublika Uşaq Kitabxanası tərəfindən Akif Əsədullayevin tərtib etdiyi “Azərbaycan uşaq ədəbiyyatı” adlı annotasiyalı tövsiyə biblioqrafik göstərici uşaq ədəbiyyatına həsr edilmiş mükəmməl bir vəsaitdir (7). Uşaq ədəbiyyatı gənc nəslin tərbiyəsi məsələsi ilə ayrılmaz surətdə bağlıdır. Bu ədəbiyyat uşaqlarda gözəl hisslər tərbiyə edir. Kiçik yaşlarından vətənə, xalqa məhəbbət, əməyə, biliyə həvəs oyadır, həyatı sevdirir, uşaqları fəallaşdırır, mübariz, xeyirxah, cəsarətli və dözümlü olmağa çağırır. Uşaqlar bədii ədəbiyyat vasitəsilə keçmişi, bugünkü həyatımızı və inkişafımızı bədii şəkildə öyrənirlər. Biblioqrafik göstəricidə 1950-1968-ci illərdə uşaq ədəbiyyatı üzrə kitab şəklində çap olunmuş 419 bədii əsər əhatə edilmişdir. Bu biblioqrafik göstərici uşaqların mütaliəsinə rəhbərlik işini düzgün həyata keçirmək məqsədilə çap olunmuşdur. Göstəriciyə eyni adlı əsərlərin bütün nəşrləri deyil, yalnız sonuncu nəşr və yaxud uşaqlar üçün daha sadə şəkildə işlənmiş nəşrlər daxil edilmişdir. Göstərici şagirdlərin yaş xüsusiyyətlərindən asılı olaraq üç əsas böl- məyə ayrılmışdır. Birinci bölmədə məktəbəqədər yaşlı uşaqlar və I-II si- nif şagirdləri üçün olan ədəbiyyat, ikinci bölmədə III-IV sinif şagirdləri üçün, üçüncü bölmədə isə V-VIII sinif şagirdlərinə aid ədəbiyyat verilmişdir. Biblioqrafik göstəricidə ədəbiyyat uşaqların yaş dərəcələrindən asılı olaraq ədəbiyyatın janrı üzrə qruplaşdırılmışdır. Janra görə - şifahi xalq ədəbiyyatı, poeziya və nəsr əsərləri kimi bölmələr əsas götürülmüşdür. Hər bölmə daxilində uşaqlar üçün tövsiyə olunan əsərlər əlifba qaydasında təsvir edilmişdir. Biblioqrafik göstəricinin əhəmiyyətli cəhətlərindən biri odur ki, hər bir əsərə annotasiya verilmişdir. Bu annotasiya vasitəsilə uşaqlar tövsiyə olunmuş bədii əsərlərin məzmunu ilə tanış ola bilirlər. Bu tövsiyə vəsaiti oxucu istiqamətinə görə uşaq kitabxanalarının işçiləri, aşağı sinif müəllimləri, tərbiyəçilər üçün nəzərdə tutulmuşdur. Biblioqrafik göstərici 1970-ci ildə çap edilmişdir. Vəsaitə müxtəlif yaşlı uşaqlar üçün cəmi 419 mənbə daxil edilmişdir.Vəsaitdən istifadəni asanlaşdırmaq üçün sonda köməkçi aparat verilmişdir. Köməkçi aparata “Müəlliflərin əlifba göstəricisi” və “Əsərlərin adlar göstəricisi” daxildir. Köməkçi aparat vasitəsilə müəllifləri və istənilən əsərləri adlarına görə axtarıb tapmaq olur. “Azərbaycan uşaq ədəbiyyatı” adlı biblioqrafik göstərici F.Köçərli adına Respublika Uşaq Kitabxanası tərəfindən tərtib olunmuş vəsaitlərin ən maraqlısı hesab olunur. Azərbaycanda uşaq ədəbiyyatı biblioqrafiyasının intensiv inkişafı 1970-ci ildən sonrakı illərə təsadüf edir. Bu sahədə fəaliyyət göstərən Respublika Dövlət Uşaq Kitabxanasının biblioqrafik nəşrlərinin sayı və keyfiyyəti xeyli artmışdır. Kitabxana tərəfindən 1970-ci il və sonrakı illərdə yubileylər, əlamətdar və tarixi günlər münasibətilə bir sıra vəsaitlər tərtib edilib çap olunmuşdur. F.Köçərli adına Respublika Uşaq Kitabxanası yetişməkdə olan gənc nəslin hərbi vətənpərvərlik ruhunda tərbiyə edilməsinə kömək etmək üçün müxtəlif xarakterli kütləvi tədbirlər həyata keçirməklə bərabər, biblioqrafik vəsaitlər də hazırlayıb çap etdirmişdir. Hərbi vətənpərvərlik üzrə mövcud ədəbiyyatın gənclər arasında təbliğ edilməsində tövsiyə xarakterli biblioqrafik vəsaitlərin əhəmiyyəti olduqca böyükdür. Aydın Abbasov tərəfindən tərtib olunmuş “Uşaqların Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|