Microsoft Word Kitab-2 cbs doc

212
Boçarovun ba  redaktorlu u altında f aliyy t göst r n saytda 
indiy  q d r yerl dirilmi  300-d n artıq yazının 70-i Az rbaycan
haqqında olub. Saytda Erm nistan-Az rbaycan, Da lıq Qaraba
münaqi si, “Az z”in Xocalı faci si, sraill  Az rbaycan arasında
diplomatik  laq l rin 25 illiyin   v  dig r tarixi hadis l r   h sr 
olunmu  t dbirl ri haqqında informasiyalar geni  i ıqlandırılıb.
Bundan ba qa, y hudi jurnalistl rin Az rbaycana s f rind n
sonra ölk mizin m d niyy ti, tarixi, turizm imkanları, t bi ti,
buradakı tolerantlıq mühiti haqqında hazırladı ı v
srailin 
populyar kütl vi informasiya vasit l rind   i ıq üzü görmü
materialları da saytda yerl dirilir. 
Ümumilikd  is  saytda  srail, Az rbaycan, Rusiya, AB ,
Avropa v  MDB ölk l ri haqqında informasiyalar, Az rbaycandan
srail  köçmü   y hudi icmasının h yatına dair x b rl r,
Az rbaycan v
srailin tanınmı
xsiyy tl ri haqqında m lumatlar 
v  dig r materiallar yerl dirilir.
(150) 
C nubi v   M rk zi Avropada milli azlıqlar kifay t
q d rdir. Onlardan  n f alı qaraçılardır. Qaraçıların bu regionda 
K V-l ri il  yana ı, istehsalat fondları da (2006-2007-ci ill rd )
f aliyy t göst rib.
lkin olaraq onlar “Siqan” TV v  radio 
verili l rinin lokal kütl l r  yerli TV v  radio  irk tl r vasit sil
efir  verilm sin  nail olublar. Verili l r Serbiya, Makedoniya, 
Sloveniya, Bolqarıstan, Macarıstan v  Rumıniyada efir  verilib.
Makedoniyada “Radio Cerenja” v  “Radio Stip” radio 
kanallarında qaraçı dilind  6 kiçik h cmli verili  yayımlanıb.
Verili l rin sas mövzusu milli iqtisadi maraqlar, milli h d f v
planlar olub. Bu verili l rin auditoriyası 20.000 n f r  çatıb.
Serbiyada “Radio Nisava” v  “City Radio” radio 
kanallarında 16 kiçik h cmli verili l r verilib. Bu verili l rin sas
mövzuları qaraçıların öz müq dd ratını t yinetm , m k t minatı
v   t hsil probleml ri il  ba lı olub. Bu verili l rin auditoriyası
500.000 n f r  çatıb. Serbiyada “Radio Tocak” v  “Radio Patak” 
radio kanallarında 10 kiçik h cmli qaraçı verili l ri efir  verilib. 
Onların auditoriyası 25000 n f ri
hat  edib. H mçinin, “A-
Media” radio kanalında 20 kiçik h cmli verili l r yayımlanıb. Bu 

---

213
verili l rin h r birind  diskriminasiyaya m ruz qalmı
xsl r
t klif olunub ki, efird  çıxı  etsinl r. Bununla yana ı, müxt lif
ekspertl rin çıxı lara dair  rhl ri yer alıb.
Çexiyada qaraçıların hal-hazırda f aliyy td  olan v  ayda 1 
d f   d rc olunan “Romano hangos” (“Qaraçının s si”) q zeti var. 
Q zet 3200 tirajla çap olunur, onlardan 2400 nüsx si müxt lif
institutlara v  t hsil mü ssis l rin  gönd rilir.
www.diaspora.cz –  Çexiyada f aliyy t göst r n “Az ri-
Çex” C miyy tinin internet s hif sidir. Sayt iki dild  – çex v
Az rbaycan dill rind  yayımlanır. Saytın giri  hiss si dizayn 
baxımından göz ox ayır. Az rbaycan v  Bakının n goz g limli 
yerl ri,
srar ngiz t bi tini
ks etdir n fotolar “flash” formatda 
yayımlanır. T kilat v  Az rbaycanla ba lı traflı m lumat veril n
linkl r mövcuddur, aktivdir, daima yenil nir.
halisinin sayı 1 milyard 200 milyon n f r  yaxın olan Hin-
distanda ingilisdilli  hali milli azlıq formasında ya ayır. Ümumi-
likd  is , halinin 200 milyon n f ri q zet oxuyur.
ngilis dilli 
q zetl rin oxucuları 26 milyon, Hind dilind  çap olan q zetl rin
oxucularının sayı is  70 milyon n f rdir.
halinin dil müxt lifliyi v  33% savadsız olması inki afın
sur tini azaldan amill rdir. “The Times of  ndia”, “The Hindu” v
“Hindustan Times” q zetl ri ingilisdilli m tbuat orqanları arasında 
n böyük nüfuza malikdirl r.
Hindistanın
hali sayına gör
n böyük  h rind  (Dehli) 
1838-ci ild n d rc edil n “The Times of   ndia” q zeti dünyada 
ingilisdilli q zetl r arasında
n böyük tirajlı m tbu n rdir – 2 
milyon nüsx  il  buraxılır.
“The Hindu” q zeti Hindistanın 4-cü  n böyük  h ri olan 
Çennayda 1 milyon 100 min tirajla çap edilir. Bu q zetin öz lliyi
ondadır ki, 1995-ci ild  Hindistanda ilk d f  özünün elektron 
variantını i  salıb.
“Hindusian Times” q zeti is  1924-cü ild n Dehlid
buraxılır. Onun tirajı 1 milyon nüsx dir.
(151)
Hindistanda erm nidilli q zetin tarixi is  daha q dimdir. 
1794-cü ild n 1796-cı il d k erm nil r  t r find n “Azdarar” 

---

214
(
) adlı q zet çap olunub. Q zetd  siyasi, m d ni v
iqtisadi x b rl r  yer verilirdi. Q zet erm ni dilind  çıxan ilk q zet
hesab olunur. 2007-ci ild   K lkütt
h rind   q zetin n ri b rpa
edilib.
Misird  erm ni dilind  1915-ci ild n n r olunan “Arev”, 
“Housaper” (
) adlı q zetl r f aliyy t göst rir.  
Erm nistanın paytaxtı Yerevanda radioların birind  kürd 
dilind  günd  bir saat verili  efir  verilirdi. Eyni zamanda, kürd 
dilind  “Yeni yol” q zeti çap olunurdu. Radioda ged n verili
h ft d  3 d f  – t xmin n, 15-20 d qiq y  q d r azaldıldı. “Yeni 
yol” q zeti is  indi formal olaraq, sad c  ild  bir d f  çap olunur. 
Deyil nl ri ümumil dirdikd , bel  bir yekun n tic y
g linir ki, sivil dövl tl rd  mill tl rin b rab rhüquqlulu u onların
azlıqda v  ya çoxluqda olmasına
saslanmır. Bu, h m d
beyn lxalq qanunvericilikd   t sbit olunmu  müdd alardan, y ni
bütün mümkün vasit l rd n qanunamüvafiq olaraq eyni d r c d
faydalanmaq imkanlarını m hdudla dıra bilm z.
Az rbaycan Respublikası beyn lxalq qanuvericilikl  üz rin
dü n bütün öhd likl ri qeyd- rtsiz (Ali qanunlarla, h mçinin, 
milli v  dövl t maraqları il  üst-üst  dü m y n hallar istisna olmaq 
rtil  – bu, nadir hallarda ba  verir) yerin  yetirir. Avropanın
siyasi qurumları bunu öz s n dl rind  dön -don  vur ulayıblar,
ölk mizin bu sah d  gördüyü i l ri t qdir ed r k, dig r ölk l r
nümun  göst ribl r. Bütün bunlar h r eyd n vv l Az rbaycanın
multikultural d y rl r  sadiqliyinin bariz nümun si, h mçinin, 
big ya ayı ın
n son modelinin memarı oldu unu t sdiql y n
tanıtım kartıdır.
Avropa 70-ci ill rin ortalarından insanların haqq v
hüquqları, h mçinin, milli azlıqların probleml rinin çözümü il
ba lı yeni-yeni qanun layih l rin  imza atmazdan uzun  srl r önc
– el  ibtidaid n bu gün adına “multikuturalizm” deyil n n sn
Az rbaycan xalqının genetik yadda ına el  möhürl nib ki, onu heç 
bir qüvv  oradan sil  bilm z. Az rbaycan xalqı insani d y rl r
sadiqliyi, humanizmi, b
riliyi – insansev rliyi bu yurdun h r

---