Microsoft Word Kitab-2 cbs doc



Yüklə 9,97 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə1/71
tarix04.08.2018
ölçüsü9,97 Mb.
#60775
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   71


N YAZ N FT YEV
M TBUATDA
MULT KULTURAL ZM
(Az rbaycan v  dünya t crüb si)
Bakı-2017


Ön söz: 
Fazil Abbasov (Güney) 
m kdar jurnalist, f ls f  doktoru 
Redaktor: 
Vasif Hüseynov 
Niyaz Niftiyev 
M tbuatda multikulturalizm  
(Az rbaycan v  dünya t crüb si)
Bakı, 2017. 248 s h.
Kitabda Az rbaycan m tbuatı tarixind  multikultural n rl r
ara dırlıb.
Az rbaycanda ya ayan xalqlara ölk   K V-in münasib ti öyr nilib, 
veril n yazılar monitorinq olunub, onların statistikası aparılıb.
Milli azlıqların m tbuat tarixi ara dırılıb, bu sah d  mövcud olan 
beyn lxalq konvensiyalardan nümun l r göst rilib, dünya t crüb sind n
b zi seçm l r verilib.
Kitab geni  oxucu auditoriyası üçün n z rd  tutulub. Kitabdan 
multikulturalizmin t dris olundu u universitetl rin t l b l ri v  bu sah
il  m
ul olan jurnalistl r faydalana bil rl r.
(3.2.9.7)-0503020907 
N    
 
 
    qrifli n r
          036-2017 
SBN: 978-9952-485-64-6 
© Niyaz Niftiyev, 2017 


3
MÜND R CAT
Ön öz ............................................................................................ 4 
Mü llifd n .................................................................................. 10 
Az rbaycan m tbuatı tarixind  multikulturalizm  ...................... 15 
Ça da  Az rbaycan m tbuatında multikulturalizm  ................... 57 
Mediada multikulturalizm: Az rbaycanda ya ayan  
xalqların m tbuatı .................................................................... 117 
Beyn lxalq s n dl r v  dünya t crüb sind n seçm l r.... ....... 158 
N tic  ....................................................................................... 216 
Xülas  ...................................................................................... 222 
- Rus dilind  ............................................................................. 224 
- ngilis dilind .......................................................................... 227 
- Türk dilind  ........................................................................... 229 
- Alman dilind  ........................................................................ 231 
- Fransız dilind  ....................................................................... 234 
stifad  olunmu
d biyyat ...................................................... 236 
Ünvanlar.................................................................................... 242 


4
ÖN SÖZ 
Yüz ill r rzind  Avropada, Amerikada, Afrikada aparılmı
qanlı etnik t mizl m
m liyyatları bütün b
riyy t
m lumdur v  bunları tarixin yadda ından silm k, qanla yazılmı
s hif l ri heç bir boya il  gizl tm k mümkün deyil – h r n
q d r buna c hd edils  d ! Bu “tarixi  n n ” ça da  günümüzd
d  davam etm kd dir, amma bir q d r f rqli. F rqli c h ti
inc l m zd n önc  hind xalqının böyük o lu C vahirl l
Nehrunun beyinl ri silk l y n qızıl bir k lamını xatırlatmaq 
yerin  dü r: “
rqd  h zin, ür k sızladan yeni bir layla, bayatı
yarananda Q rbd  qorxunc ölüm saçan yeni bir silah növü 
yaranır”. Bu böyük insanın söyl dikl rini tarix bu gün d
t sdiql m kd dir v   n   q d r ki, 
rq-Q rb “dostlu u” bel
davam ed c ks  - 
rq Q rbin döyü  poliqonuna, yeni qır ın
silahlarının sınaq laboratoriyasına çevril c k.
Tarixinmi, yoxsa siyas tinmi ironiyasına baxın ki, son 
dön ml rd   b zi Q rb dair l ri bir sıra
rq,  sas n d
slam
ölk l rind  etnik, azsaylı mill t v  toplumların hüquqlarının
qorunması haqqında yazırlar, möt b r sayılan tribunalardan 
pafosla danı ırlar, yerli-yersiz ittihamlar ir li sürürl r. Bunun 
ardınca, görün, h min ölk l rd   n l r ba  verir: bölücülük 
siyas ti, silahlı toqqu malar, qaçqın axını...
n çox z r rç k n-
l r is  el  o azsaylılar olurlar – onlar böyük dövl tl rin “böyük” 
siyas tinin qurbanına çevrilirl r. Yeni qurbanlar c lb etm k
üçün h min Q rb dair l ri hansısa bir dövl t  müdaxil
planla dırdıqda aranı qarı dırmaq üçün b han   m qs dil  az 
qala lupa il  azsaylı mill tl rin hüquqlarının “pozulması”
faktlarının axtarı ına çıxırlar.
Bizim ölk   d  zaman-zaman bu sayaq “axtarı lara” m ruz
qalmı dır. Lakin sonralar dövl timizin apardı ı düzgün v  çevik 
siyas t n tic sind  Az rbaycana qar ı bel   t xribatlar s ngis


5
d , bu, heç d  o dem k deyil ki, bizi “sev nl r”, müxt lif siyasi 
m qs dl r  qulluq ed n dair l r fara at dayanmı lar. Onlar öz 
m kirli siyas tl rini davam etdirm kd dirl r.  
Az rbaycan Respublikasının Prezidenti c nab lham
li-
yevin 2016-cı ili “Multikulturalizm ili” elan etm si sözüged n
dair l r  qar ı reallıqdan do an tutarlı bir cavab oldu. Eyni 
zamanda, bu mövzuda yazan elm adamları, q l m sahibl ri
üçün münbit  rait yaradıldı. Bel   q l m sahibl rind n biri d
multikulturalizm mövzusunda “Az rbaycanda birg ya ayı   v
multikulturalizm”, “M tbuatda multikulturalizm” monoqrafiya-
larını, h mçinin, ölk mizd ki azsaylı toplumlar haqqında onlar-
ca m qal l r yazmı  ara drımaçı jurnalist h mkarım, ölk mizin 
tanınmı   x b r saytı olan “Azadinform”  nformasiya Agent-
liyinin Ba  redaktoru Niyaz Niftiyevdir.  
Mü llif ikinci kitabında XIX  srin 20-ci ill rind n Tiflisd
rus dilind   n r edilmi   q zetl rd  ölk mizl  ba lı veril n
yazılara öt ri n z r saldıqdan sonra 100 illik dövrd
Az rbaycanda azsaylı xalqların v  toplumların çapdan çıxmı
m tbuatını ara dırmı , hat li oldu u q d r d  yı cam, g r kli
bir
s ri ortaya qoymu dur. Bu kitabın m na yükü d rin 
olmaqla yana ı, öz llikl ri d  kifay t q d rdir. 
N.Niftiyev XIX  srin ikinci yarısından ba layaraq 
Az rbaycanda d rc edil n rus dilli m tbu n rl ri haqlı olaraq 
multikultural media kimi xarakteriz  edir. Bununla da diqq ti-
miz  çatdırır ki, ictimai-siyasi formasiyadan asılı olmayaraq 
rusların v  rus dilinin hakim oldu u Az rbaycanda n r olunan 
rus dilli q zetl r, t kc , milli azlıq olan ruslara deyil, h m d  bu 
co rafiyada ya ayan dig r insanlar üçün d
l çatan olmu dur: 
“Az rbaycan m tbuatı tarixind  1918-1920-ci ill r bütün 
vv lki dövrl r  nisb t n,
n yüks k inki af m rh l si hesab 
olunur. Bu ill rd  m tbuatın ideya istiqam ti d  müxt lif idi. Bir 
qrup media yeni yaranan Az rbaycan Xalq Cümhuriyy ti
ideyalarını t bli  edir, dig r qrup m tbuat orqanları bol evizm 


Yüklə 9,97 Mb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   71




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə