Microsoft Word meyve ve terevezlerin emali texnologiyasi 1

3.9.4. Pomidor püresinin bişirilməsi
Pomidor püresi pomidor kütləsinin açıq tipli bişirmə qazanla-
rında, daha doğrusu atmosfer təzyiqi altında quru maddələrin kütlə 
payı 12, 15 və 20%-ə çatana qədər bişirilməsindən alınır. Bişirmə 

---

143 
qazanı paslanmayan poladdan hazırlanır, yaxud daxildən turşuya 
və istiliyə davamlı emalla örtülmüş olur. Ilanvari borular misdən 
hazırlanır. Onlarla nəmli buğ daxil olur ki, onun quruluq dərəcəsi 
x=0,85-0,95 olmaqla, 0,20-0,25 Mpa təzyiqdə, buğun 120-125
0
C 
temperaturundadır. Aparata verilməzdən əvvəl pomidor kütləsini 
90
0
C-yə qədər qızdırır və sonra aparatın hündürlüyünün 40-50% 
səviyyəsində doldurulur. Nəmlik buxarlandıqca kütlənin fasiləsiz 
doldurulması aparılır. 
Bişirmə prosesində ilanvari boruların üzərində naqar əmələ gəl-
məsinə yol vermək olmaz. Çünki bu, pastanın rənginin tutqunlaş-
masına və yanıq tamının əmələ gəlməsinə səbəb olur. Bişirilən küt-
lədə quru maddələrin qatılığı tələb olunan səviyyəyə yaxınlaşdıqda 
doldurma və buğ verilməsi dayandırılır və qatılığın son 2-3% yük-
səlməsi toplanan istiliyin hesabına baş verir. Aparat boşalmazdan 
əvvəl ilanvari boruya soyuq su vurulur ki, bu da naqarın qarşısını 
almaq üçündür. Pomidor püresinin bişirilmə müddəti quru maddə-
lərin son qatılığından asılı olmaqla 25-50 dəqiqə təşkil edir. 
Qaynatma qazanına xidmət edən kommunikasiyalar aşağıdakı-
lardan ibarətdir:
Kütləni çənə vurmaq üçün doldurucu, pomidor 
pastasını doldurulmaya daxil edən boşaldıcı; buğu ilanvari boruya 
vuran; ilanvari boruya su verilən su borusu; kondensatı və soyu-
ducu suyu ilanvari borudan götürən boru; su borusu; çənin yuyul-
ması üçün ona su vuran; çirkab suları üçün boru. 
Çən boşaldıcı və çirkab suları boruları ilə üç yollu ventildən 
keçməklə ümumi qəlyanın köməkliyi ilə əlaqələndirilmişdir. 
Aparatın daxilində nəmliyin qovulması zamanı pomidor kütlə-
sinin daimi dövr etdirilməsi, başqa sözlə davamlı konveksiyası baş 
verir.