9.7.2. Üzümdən digər məhsullar istehsalı
Hazırda üzümdən digər qənnadı məhsulları da hazırlanmaqda-
dır. Gürcüstanda hazırlanan belə məhsullardan biri Tkbili kverdir.
O, da həmçinin üzüm şirəsini unla qaynatmaqla, içliksiz, düzbu-
caqlı nazik təbəqə şəklində 150×85 sm ölçüdə və 2 mm-ə qədər
qalınlıqda hazırlanır. Hazırlamaq üçün üzüm şirəsi quru maddənin
miqdarı 22% olana qədər buxarlandırılır, sonra daim qarışdırıl-
maqla üzərinə qarğıdalı unu əlavə olunur. Həmin məhsul quru
maddənin miqdarı 27% olana qədər buxarlandırılır. Isti kütlə na-
zik təbəqə şəklində sərilir və adi temperaturda 4-5 gün və yaxud
quruducu kameralarda 40-45
0
C temperaturda 3-4 gün müddətində
qurudulur. Qurumuş məhsulun səthi hamar, bircinsli, rəngi- qızılı
sarıdan açıq çəhrayıya qədər dəyişən olmalıdır. Hazır Tkbili kveri
təbəqələri rulon şəklində bükülür və çəkilərək verilir.
Üzümdən hazırlanan digər məhsullar üzüm mustenistsası, Pela-
muişi və sairədir.
Üzüm mustenistsası. Nişasta yaxud buğda unu ilə üzüm şirəsi-
nin qaynadılması ilə hazırlanır. Içliyi təmizlənmiş və 30-40 sm
uzunluğa malik sapa dolanmış qozdan ibarət olur. Sap qoz ilə bir
neçə dəfə qaynadılmış şirəyə batırılır və o vaxta qədər qurudulur
ki, hər bir nüvənin diametriu 4 sm-i ötməsin. Qurudulmuş hazır
məhsul nişasta ilə tozlandırılır.
Pelamuşi, xoşa gələn turşa şirin dada malik desert məhsul olub,
özünü üzüm şirəsində qovrulmuş qarğıdalı unundan ibarət xəşilə
oxşar kütlə kimi göstərir. Üzüm şirəsi quru maddənin miqdarı
30% olana qədər buxarlandılrılır və qaynar şirəyə qarğıdalı unun-
250
dan hazırlanmış kütlə salınaraq, buxarlanma prosesi yenə 15-20
dəqiqə davam etdirilir. Bişirmənin sonunda qırmızı rəngləyici əla-
və etmək olar. Hazır məhsul yarımsteril stəkanlara doldurulmuş
şəkildə buraxılır. Onun saxlanma müddəti 48 saatdır.
Üzümdən şirniyyat məhsulları hazırlayan ixtisaslaşmış müəssi-
sələrdə şokoladda spirtləşdirilmiş üzüm böyük şöhrət qazanmışdır.
Hazırlamaq üçün gilələr daraqdan ayrılır, spirtlənir, pomada ilə
gözcüklənir. Spirtləmək üçün adətən şəkər şərbəti ilə spirtin qarı-
şığından istifadə edilir. Bununla bərabər şəkər əvəzinə baldan,
spirt əvəzinə isə rom yaxud cövhərdən istifadə olunan resept də
məlumdur. Şokoladda üzüm konfeti istehsalının təkmilləşdirilməsi
üzrə Moldovada “Bukuriya” qənnadı birliyində meyvə və üzümü
spirtləmək üçün həcmi 50
m
3
olan paslanmayan qablardan ibarət
üç texnoloji xətt qurulmuşdur.
Spirtləmək üçün isə şərbət hazırlanmasının yeni üsulu təklif
olunmuşdur. Bu, şərbətin reseptində spirtin miqdarı azaldılmış və
yeni komponenet kimi ekstrakt maddələri əlavə olunmuşdur.
Üzüm şirəsindən unlu qənnadı məhsullar istehsalında istifadə
yaxşı nəticə vermişdir. Bakı biskvit fabriki və Moldova “bukuri-
ya” qənnadı birliyi üzüm şirəsindən istifadə etməklə yeni şirniyyat
məhsullarının (“üzüm buketi”) reseptini hazırlamışlar.
Fransada Şampan peçenyesinin yeni resepti hazırlanmışdır.
Onun fərqləndirici cəhəti tərkibinə üzüm şərabı daxil olmasındadır.
Hazırda üzüm şirəsi əsasında müxtəlif qidalı yemlərin hazırlan-
ması istiqamətində də işlər aparılmaqdadır. Italiyada üzüm şirəsi-
nin kobud aşqarlarla qarışdırır, qurudapar formalaşdırır və yüksək
kalorili, qida baxımından zəngin məhsul alırlar. Bu zaman üzüm
şirəsi təzə, sulfitləşdirilmiş və qatılaşdırılmış şəkildə (30% şəkərli-
yə qədər) istifadə olunur. Aşqar kimi dənli bitkilərin gövdəsindən,
jmıxdan, üzüm toxumunun unundan istifadə olunur. Bu məhsul
yüksək enerji dəyərinə - 1 qrama 300-330 kkal dəyərə malik olur.
Saxlanmada yaxşı qalması müşahidə olunmuşdur. Südçülük səna-
yesində də üzüm məhsullarından, xüsusilə də müxtəlif konser-
vantlardan istifadə olunması perspektivli sayılır.
|