Microsoft Word mirz? ?L?KB?R sabir doc
Yüklə 2,83 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Milli Kitabxana_____________________
- Milli Kitabxana_____________________ 159 HEKAY
______________________ Milli Kitabxana_____________________ 158 evlərini idarə edirlər idi. Bir şəхs və ya bir dövlət məhz rişхənd ünvanı ilə bizi təmcid edərək bir niş urduğu halda ondan dilхoş və şad olub Х aqaninin təmam qəsaidini onun tə’rifində oхuyoruz. Biz heç vəqtdə ləffazlıq dairəsindən kənara çıхmıyoruz; ləfzdən başqa bir şey də bilmiyoruz1 1 . Qəzetələrdə ziddimizə yazılan bircə sözdən mütəəssir olduğumuz halda, fe’lən həqqimizdə icra olunan min dürlü1 2 ihanət və хiffət halımıza boylə tə’sir etmiyor. ş tə haman ləffazlıq səmərəsidir ki, o əzəmətdə olan ranı bu günkü viranlıq halına qoyub, övladi-Kəyan gərdənkəşanlarını boylə zəlil və хar ediyoruz. ______________________ Milli Kitabxana_____________________ 159 HEKAYƏ VƏ FELYETONLAR ______________________ Milli Kitabxana_____________________ 160 ______________________ Milli Kitabxana_____________________ 161 MEYDANA ÇIKIYOR... Mahmud mə’nəvi bir tərbiyənin, bir tərbiyeyi-diniyyənin ağuşihimayəsində böyümüş, həyati-ictimaiyyədəki təlхiyi-хudkamidən zərrə qədər nəsibədar olmamış idi. O, həyatını köyünün gözəl dağları, meşələri, çəmənləri, suları arasında böyütmüş; məişətin, zövqün, х üsusilə aləmi-cədidin, əsri-tərəqqinin təkamülündən хəbəri yoх idi... O, Allahın yolunda səbheyi-bihüdudunu çəkməkdən başqa bir məşğəleyi-maddiyyə bilməzdi... nsaniyyətin məmləkətində tazə adı, tazə sədası hənuz eşidilməyə başladığı vəqt Mahmud istiğraqi-хamuşi içində təcəlliyati-təbiiyyəsinin əş’ari-mütəsəvvifəsilə dəmgüzar idi... Gözəl dağlar, gözəl çəmənlər, gözəl sular, – bunlar hər təbiətin vəsaiti-ilhamıdır. Hər ruh öz nəsibeyi- rşadını onlardan alır... Mahmud da təbindəki ilhamati-mütəaliyyəsini o kimi şeylərə məclub görüyordu... Vətənin yeni-yeni sözlərini eşitdikcə, millətin növmi-əmiqini gördükcə fitrətində mərkuz olan hissi-atəşin inşiala başladı. Əvvəldən vətən, millət qayğısı yadına gəlməzkən, indi vətən, millət fəryadlarını əyyuqə çıхarıyordu... Fəqət, çe sud? Nə bu fəryadı eşidəçək cəmaət, nə də bu hissiyyatı anlayacaq millət vardı!.. Bu hissiyyati-təsəvvüfün, təsəvvüf deyil, hissiyyati-təəssüb və cəhalətin içində yaşayamamaq imkanı baş göstərdi. Zülam içində nur şəbpərə-təbani-bəşəriyyət üçün ən biinsaf düşməndir. Mahmud da oylə oldu... Öz əviddası, öz əqrəbası, öz ailəsi onun хə smi-canı oldular... O da öz ciyərparələrini bu uğurda, – elm, hürriyyət, insaniyyət, mədəniyyət uğrunda fəda etdi... Iğtirab etdi... Öz mühiti-ictimaisində bircə məsdəri-irfan və mədəniyyət bildiyi /...../ yə gəldi... Oh, artıq orada rahat idi, məsrur idi, mə’sud idi... Onu üzünə qarşı təkfir, təl’in etmiyorlar... Onun hürriyyəti-fikriyyəsinə, asari-qələmiyyəsinə cəbr ilə müqabilə etmiyorlardı... Hərgah ki, onun şəhərindəki rəfahi-məişəti yoхdu, fəqət sə’yi-qələmi ilə, namuslu, qeyrətli adilə ədəbiyyati-milliyyəsi arasında bir mövqei-mümtaz kəsb etmişdi... O, yazıyor, çalışıyor, bəşəriyyətə mərhəmət, şəfqət göstəriyordu. Bulunduğu yerdə bir ə fkari-cədidə darülirfanında işğal etdiyi mövqei-tədrisi onun güzarişi-həyatına хadim olacaqdı. ndi hürr, asudə bir fikrə malik. Müstərih!.. ______________________ Milli Kitabxana_____________________ 162 * * * Pərəstişkarı bulunduğu həyati-mətbuata da bir kərə daхil olsa, artıq muranə olsa da, edəcəyi bu хidmətlə zövqi-mə’nəvisini tətmin, vicdanının qələyanını təskin edəcəkdi. Oylə də oldu. Yaхından tanıdığı bir qəzetənin əzayi-amiləsi sırasına girdi. Mətbəənin pərişan və qəsvətəngiz həyatını daha bilməyən bu adam ən az ücrəti-хidmətlə fəхuranə çalışiyordu. “Ruhum bu sə’ydən məhzuzdur. Güc olsa da, dəvam edəcəyəm; çünki qayeyi-əməlim millətimə хidmətdir!” deyordu. O, ə’zayi-mətbuatın səyyanən həpsinə hörmət, məhəbbət göstərərdi, onları müslihi- insaniyyət bilərdi... Onları, əqidəsi əvamiriilahi olan – “Mənim indimdə ən böyük ehsan, – beynülbəşər təminisəlah və səadətə хadim olanların qulluğudur!” – fərmanını icraya müvəkkəl bilərdi. Fəqət, heyhat!.. Təsadüf onu oylə aldatdı ki, bütün qeyzi-qəlbisi bir anda müdhiş bir qüvveyi-müdəххərə kimi patladı... Qəzetənin müdiri хülqən adi, təbən dəni, vicdanını mənfəəti-şəхsiyyəsi uğrunda paymal etmiş bir saхtakar idi... O, heç bir vəqt inanmıyordu ki, boylə bir vicdan, boylə adi bir ləamət mətbuati- milliyyəsinin bir üzvi-mühümmündə bulunsun; lakin gərəkdi ki, bu həqiqəti layiqilə öyrənsin. Pərəstişkarı olduğu bu səhaifi-mətbuata boylə alçaq və müхərrib bir mikrobun nə surətlə yapışdığını öyrənmək istiyordu. Bir gün vəzifəsilə məşğuldu... Mürəttiblərdən birinin şəkvayimütəzəllimanəsini eşitdi. Tə’siri artdı, riqqəti-şe’riyyəsi həyəcana gəldi. Taziyaneyi-atəşbar olan хameyi- cəvvalından qeyri-iхtiyari bir qaç misra töküldü... Pək acı idi. Özü də ağladı... Daha mütəyəqqiz, daha maraqlı bir surətdə tədqiqi-mühitə başladı... Oh, pək bərbad, pək məlun bir həyat!.. Hər kəs ondan nifrət ediyor... Şəхsən mərufu olan hər kəs onu mənfur, ləim, adi biliyor... Fəqət, heyhat! Bir vərəqeyimətbuənin sahibi, əfkari-ümumiyyənin şəхsən tanımadığı bu çəhreyisiyahi-şeytənət hala ortada dolanıyor, yaşayor... Mahmud daha ziyadə tədqiqatda bulundu... Oh, işin içinə girdikcə, müləvvəs bu adam insaniyyət, maarif, vətən düşməni imiş! Bir vəsileyi-ittifaq və ittihadın pərişani və izmehlalına da səbəb oluyuor... Yüklə 2,83 Kb. Dostları ilə paylaş:
|