Microsoft Word muxtar naz m docx
Yüklə 0,71 Mb. Pdf görüntüsü
|
29
almaq mümkün olmur. Bu cür lisenziyaların alınması üçün məhdud lisenziyalı bankın fəaliyyətinin məcburi müddəti müəyyən edilməlidir. Bir qayda olaraq, ofşor bankların məcburi hesabatlarının həcmi adi ofşor ş irkətlərin hesabatlarının həcmindən genişdir. Nəinki illik, hətta rüblük hesabat qaydaları, bəzi bank mərkəzlərində isə bankın aylıq maliyyə hesabatı müəyyənləşdirilə bilər. Adətən təsis edilən bankın müxtəlif növ əməliyyatları həyata keçirmək imkanları geniş olduqca, hesabatlara olan tələblər də sərtləşir. Belə ki, fiziki şə xslərə depozit hesablar açmağa imkan verən lisenziyanın verilməsi üçün vacib şərt müntəzəm maliyyə hesabatıdır ki, bu da müstəqil lisenziyalı auditor tərəfindən təsdiq edilir.
Cədvəl 1. Qlobal maliyyə mərkəzləri indeksində ofşor maliyyə mərkəzlərinin yeri
QMM
2013 (sıra) QMM
2013 (bal) QMM
2012 (sıra) QMM
2012 (bal) Cersey
28 668
20 654
Korsney 31
660 28
641 Monako
35 654
60 597
Kayman adaları 41
647 44
625 Mən adası 43 645
40 629
Vircin adaları 47
640 45
624 Hamilton 49 638
46 621
Qibraltar 60
615 58
599 Malta
68 595
69 575
Maritus 70
590 67
579 Bahama
73 587
72 572
Kipr 75
576 - - Cədvəl məlumatlarından aydın olur ki, illik hesablanan Qlobal maliyyə mərkəzləri indeksində bir sıra ofşor maliyyə mərkəzləri də yer alır. 2013-cü il hesabatına əsasən bu siyahıya 668 balla Cersey adaları başçılır edir. Kornsey və Monako isə ikinci və üçüncüdür. 30
Bir sıra ofşor bank mərkəzlərində nəinki xüsusi statuslu bankın təsisi, həm də xarici bankların filiallarının açılmasına da yol verilir. Filialın müstəqil hüquqi şəxs olmadığı ilə əlaqədar olaraq, müəyyən əməliyyatlar həyata keçirilərkən vergi nəticələri də başqa ola bilər. Bəzi hallarda ofşor mərkəzlərdə gəlirə güzəştli vergiqoymanı öz filialını açan kredit müəssisəsinin müqavilə bağladığı ölkə ilə gəlirlərə və əmlaka ikiqat vergiqoymadan yan keçməyə imkan verən müqavilələrlə birgə istifadə etmək olar. Ayrıca götürülmüş bank ofşor mərkəzinin ərazisində xarici bankların filiallarının fəaliyyətinə olan tələb və məhdudiyyətlər də bir-birindən fərqlənə bilər. Ayrı-ayrı ofşor mərkəzlərdə təsisçinin qeydiyyatdan keçdiyi ölkənin qanunvericiliyinin öz rezidentlərinə ölkədən kənarda filiallar yaratmağı qadağan etmədiyinin təsdiqi üzrə tələb müəyyən edilmişdir. Ofşor bank mərkəzləri həmçinin bankın və ya kredit müəssisəsinin minimal nizamnamə kapitalı haqqında tələblərin şərtlərinə görə də fərqlənirlər. Sahibinə daha geniş xidmətlər spektrini həyata keçirmək hüququ verən lisenziyanı almaq üçün həmişə böyük nizamnamə kapitalı tələb olunur, nizamnamə kapitalının ölçüsü isə həm qeydiyyat vergi və yığımlarının, həm də illik məcburi ayırmaların (vergi və ya yığım formasında) ölçülərini müəyyən edir. Təsis edilən bankın köməyilə vergi öhdəliklərinin mini- mumlaşdırılması məqsədləri üçün həm klassik ofşor əraziləri, həm də yüksək inkişaf etmiş ölkələr - qabaqcıl dünya və regional maliyyə mərkəzləri istifadə edilə bilər. Deməli, Qərbi Avropanın hər hansı ölkəsində bank yaradılması Sakit və ya Atlantik okeanlarının hər hansı adasında olduğundan xeyli baha başa gələcəkdir. Lakin hətta qeydiyyat xərclərinin yüksək səviyyəsinə baxmayaraq, kredit müəssisəsinin fəaliyyətinə çəkilən böyük xərclər, xüsusi sərt tələbləri və yüksək vergiqoyma səviyyəsi olan ölkənin seçilməsi özünü doğrulda bilər, belə ki, bu cür ölkələr həm ikitərəfli, həm də çoxtərəfli əsaslarla ikiqat vergiqoymadan yan keçmək haqqında müqavilələrdən geniş istifadə edirlər. Bu cür müqavilələr mövcüd olduğu hallarda isə xüsusi vergi statuslu bankda (azad iqtisadi zonada qeydiyyatdan keçmiş ofşor banklar, vergiqoymadan azad edilmiş banklar) müqavilənin konkret normasının yayılması haqqında məsələni
31
xüsusi olaraq işləmək lazımdır. Gəlirlərə ikiqat vergiqoymadan yan keçmək haqqında müqavilə xüsusi statusu olan muxtar ərazi vahidinin (müstəmləkə, protektorat, asılı ə razi və s.) daxil olduğu ölkə ilə bağlana bilər. Bu halda müqavilənin bir konkret normaları prinsip etibarilə xüsusi statuslu ərazidə qeydiyyatdan keçmiş müəssisələrə ş amil edilə bilir, digər normaların tətbiqi isə həm müqavilənin özündə, həm də hər hansı əlavə sənəddən (əlavə və dəyişikliklərin edilməsi barədə müqavilədən, müqavilənin protokolundan, səlahiyyətli şəxslər arasında məktub mübadiləsindən) çıxarıla bilər. Müqavilənin konkret normasının tətbiqinin qeyri- mümkünlüyü birbaşa və ya dolayı yolla metropoliyanın milli qanunvericilik müddəalarından irəli gələ bilər. Bundan başqa, ikiqat vergiqoymadan yan keçmək haqqında müqavilənin təqdim etdiyi güzəştli rejimin hər hansı növünün qadağan edilməsi gəlir mənbəyi olan ölkənin qanunvericilik aktlarında və ya başqa beynəlxalq müqavilələrdə mövcud ola bilər. Nəhayət, bank ofşor mərkəzləri öz nüfuzlarına görə də xeyli fərqlənirlər. Bankın qeydiyyatdan keçirilməsi nəzərdə tutulan ölkənin və ya ərazinin yüksək nüfuzu üçüncü şəxslərin maliyyə vəsaitlərinin cəlb olunması ilə real əməliyyatların həyata keçirilməsi planlaşdırıldığı hallarda daha böyük əhəmiyyət kəsb edir. Bu kimi ofşor ə razilərə xüsusilə Kayman adaları aiddir. Kayman adaları yerli özünüidarə ilə Britaniya tacına məxsus ərazidir. Konstitusiyası 1972-ci ildən qüvvədədir. Bundan başqa, Britaniya qanunvericiliyinin sadələşdirilmiş (uyğunlaşdırılmış) variantı olan yerli mülki qanunvericiliyi mövcuddur. Kayman adaları klassik ofşorlara aiddir. Burada gəlirdən vergi (o cümlədən rezidentlər üçün), əmlak hüququnun bir şəxsdən digər şəxsə verilməsinə görə vergi tamamilə yoxdur, həmçinin faizlər, dividendlər və lisenziya hüquqlarının ödənilmə mənbəyindən gəlirlərə vergiqoyma yoxdur. Vergi sistemini faktiki olaraq hökumət və yerli qeydiyyat və illik yığımlar sistemi əvəz edir. Kayman adalarında heç bir formada valyuta məhdudiyyətləri yoxdur, valyuta nəzarəti mövcud deyil.
Yüklə 0,71 Mb. Dostları ilə paylaş:
|