Microsoft Word neft mehsul emali docx
Yüklə 0,58 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Sulfola şma prosesl ərind ə yaranan qaz tullantılarının ekoloji sinin tipik texnoloji sxemi
52
Neft emalı zamanı sistemlərdə azot oksidləri nisbətən tam şəkildə nitrat turşusuna çevrilir və sistemi tərk edən qazların tərkibində azot oksidlərinin miqdarı 0,15÷0,26 %-dən çox olmur. Bu qazları azot oksidlərindən təmizləmək üçün katalitik reduksiya üsulundan istifadə edərək onları elementar azota çevirirlər. Təmizləmə prosesinə verilən qazların tərkibində azot oksidlərindən başqa 2,5÷3,0% -ə qədər oksigen də olur. Prosesdə reduksiyaedici qaz kimi tərkibində 55÷65 % metan, 16÷19 % CO və 3÷5 % hidrogen olan qaz qarışığından istifadə olunur. Reduksiyaedici qazın qalan hissəsini isə azot təşkil edir. Qazların azot oksidlərindən təmizlənməsi prosesində katalizator kimi üzərinə palladium çökdürülmüş APK-2 katalizatorundan istifadə olunur. Proses 330÷420ºC-də aparılır. Təmizləməyə verilən qazın tərkibindəki oksigendən asılı olaraq proses zamanı temperatur 730÷800ºC-yə qədər yüksələ bilər. Reaktordakı təzyiq (4,5÷5.2)·10 5 Pa təşkil edir. Belə şəraitdə qazların azot oksidlərindən təmizlənmə dərəcəsi 95÷97 % təşkil edir. Təmizləmə prosesində çıxan qazların tərkibində azot oksidlərinin qalıq miqdarı 0,01 %-dən çox olmur. Sulfolaşma prosesində yaranan qaz tullantılarının ekoloji təmizlənməsinin tipik texnoloji sxemi şəkil 3.3-də göstərilmişdir [ 11,15].
Şə kil 3.3.Sulfolaş təmizlənməsinin tipik texnoloji sxemi 1- xammal tutumu; 2, 4 dumantutucu; 7- istidəyiş Axınlar: I- çirkli qazlar; II məhlulu; VI- sulfolaşma m qazlar; VIII- filtrdə tutulan sulfat tur
Reaktorun seperatorundan çıxan tullantı qazlar iri damcı hissəciklərindən təmizl təmizlənmə filtri -3-ə anhidrinin sorbenti kimi prosesin ilkin xammalından istifad reaktor məhsuldarlığının 2 nasos dozatorunun köm
çirkli qazlar; II- su; III- xammal; IV- qaynar su; V ş ma mərhələsinə qaytarılan xammal; VII tutulan sulfat turşusu; IX- sulfokütlə neytralla Reaktorun seperatorundan çıxan tullantı qazlar iri damcı mizlənmək üçün 2- tsiklon-damcı ayırıcısını keçm daxil olur. 3- filtrində daha kiçik hiss anhidrinin sorbenti kimi prosesin ilkin xammalından istifad ğ ının 2-3 % -i qədər miqdarda 1- xammal tutumundan 10 nasos dozatorunun köməyi ilə götürülərək 7-istidəyişdirici aparatı keçm 53
yaranan qaz tullantılarının ekoloji qablı absorber; 6- filtr- skrubberaltı tutumlar; 10, 11, 12- nasoslar; r su; V- 10%-li NaOH qaytarılan xammal; VII- atmosferə atılan neytrallaşmaya. Reaktorun seperatorundan çıxan tullantı qazlar iri damcı-maye damcı ayırıcısını keçməklə ilkin daha kiçik hissəciklər və sulfat anhidrinin sorbenti kimi prosesin ilkin xammalından istifadə olunur. Sorbent xammal tutumundan 10- dirici aparatı keçməklə 3- 54
filtrinə daxil edilir. 2-tsiklon və 3-filtrindən axan məhsullar sulfolaşma mərhələsinə qaytarılır. Yüngül uçucu məhsulların sulfolaşdırılması zamanı 3- filtrindən sonra və ya bilavasitə aparatın özündə əlavə olaraq maye damcılarının tutulması üçün 4- tsiklonu quraşdırılır ki, oradan da tutulan maye həmçinin sulfolaşdırma prosesinə qaytarılır. Sonra qazlar qələvi məhlulu ilə yuma qovşağına qaytarılır. Absorber kimi 5- absorberinə borbotaj tipli kalon və ya Ventini absorben aparatlarından istifadə olunur. 5- absorberinə suvarma üçün maye 12- nasosu ilə 9- tutumundan verilir. şlənmiş sorbent 8- tutumuna axıdılır və oradan da 11- nasosu vasitəsilə sulfoturşusunun neytrallaşdırılması qovşağına göndərilir. Neytrallaşmaya verilən məhlulda sərbəst qələvinin miqdarı texnoloji reqlamentdə göstərilən səviyyədə saxlanılır. Pirolyuzit üsulu. SO 2 -nin maye fazada katalizator-pirolyuzit (katalizatorun ə sas hissəsi MnO 2 -dən ibarətdir) iştirakı ilə oksidləşməsinə əsaslanır. Oksigen artıqlığında iki valentli Mn üç valentli Mn-a qədər oksidləşir. Bu halda eyni zamanda SO 2 -nin də oksidləşməsi baş verir: 4Mn 2+ + 3O 2 → 2Mn
2 O 3 2SO
2 + O
2 → 2SO
3
Destruktiv emal proseslərində atmosferi çirkləndirən mənbələrdən biri də atmosferə buraxılan katalizator tozlarıdır. Məlumdur ki, son illər katalitik krekinq qurğularında ən çox mikrosferik katalizatorlardan istifadə edilir. Qurğuların reaktor və regeneratorlarında yerləşdirilən tsiklonların lazımı səviyyədə səmərəli işlənməsi nəticəsində katalizatorun ən kiçik hissəcikləri reaktordan karbohidrogen buxarları ilə birləşdikdə rektifikasiya kolonuna, regeneratordan isə tüstü qazları ilə birlikdə tsiklon-seperatora, utilizator qazanına və tüstü borusuna daxil olur. Ə n təhlükəli hal tozların tüstü qazları ilə birlikdə atmosferə yayılmasıdır. Atmosferə yayılmış tozlar insanın nəfəs borularına düşərək onun qıcıqlanmasına, digər tərəfdən də katalizator itkisinin baş verməsinə səbəb olur ki, bu da iqtisadi cəhətdən istənilməyən haldır.
Yüklə 0,58 Mb. Dostları ilə paylaş:
|