Microsoft Word Proqramlasd?rma dill?ri v? Informatikabenovse doc
Yüklə 0,68 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Proqram interfeysi
- , çoxprosessorlu
funksiyalarını – servis xidməti, hazır məhsulun və marketinqin paylanmasına nəzarət funksiyalarını da yerinə yetirirlər. kincisi, onlar kliyent-server arxitekturası, çoxməsələli, çoxistifadəçi əməliyyat sistemləri və relyasiya verilənlər bazası əsasında yaradılır, qrafiki istifadəçi interfeysinə malik olur və Case - texnologiyasından geniş istifadə olunur. Üçüncüsü, müasir sistemlər müxtəlif tip istehsalı nəzərə almalıdırlar.
Ə
proqramların işə salınmasını, onların xarici qurğular və digər proqramlarla qarşılıqlı əlaqəsini, həmçinin, istifadəçi ilə kompyuter arasındakı dialoqu təmin edən proqram vasitələrinin məcmusudur. Ə məliyyat sistemi kompyuterin işə qoşulması ilə yüklənir və istifadəçiyə hesablama sistemi ilə rahat və əlverişli ünsiyyət üsulu (interfeys) təqdim edir. Funksiyalarına görə interfeysin aşağıdakı növləri var. Proqram interfeysi hesablama sistemi çərçivəsində proqramların qarşılıqlı ə laqəsini təmin edən vasitələr məcmusudur. stifadəçi interfeysiistifadəçinin kompyuterlə qarşılıqlı əlaqəsi üçün proqram və aparat vasitəsidir. Öz növbəsində istifadəçi interfeysiəmrli və obyektyönlü ola bilər. Ə
ə mrləri klaviaturadan daxil etməyə imkan verir. Obyektyönlü interfeys obyektlər, yəni fayl, kataloq (qovluq), disk sürücüsü, proqram, sənəd və s. üzərində əməliyyatları bilavasitə həyata keçirən hesablama sisteminin resurslarını idarə edir.
və ya xarici yaddaş, xarici qurğular, proqram və s. başa düşülür. Ə məliyyat sisteminin yeni modifikasiyasının adı dəyişilmir, amma versiya (variant) adını alır. Əməliyyat sisteminin versiyası 6.00, 3.11, 2.1 və s. şəklində işarə olunur. Nöqtədən soldakı rəqəmin artması sistemdə mühüm dəyişikliyin, nöqtədən sağdakı rəqəmin artması isə sistemdə cüzi dəyişikliyin edilməsini göstərir. Versiya nömrəsinin böyük olması, sistemin daha çox imkanlara malik olmasını əks etdirir. Ə məliyyat sistemlərinin aşağıdakı növləri mövcuddur: • sistemlə eyni vaxtda işləyən istifadəçilərin sayına görə: biristifadəçi üçün, çoxistifadəçi üçün; • sistemin idarə olunması ilə eyni vaxtda yerinə yetirilən məsələlərin sayına görə: birməsələli, çoxməsələli; • prosessorların sayına görə: birprosessorlu, çoxprosessorlu; • prosessorun mərtəbələrinin sayına görə: 8-mərtəbəli, 16-mərtəbəli, 32- mərtəbəli, 64-mərtəbəli; • interfeysin tipinə görə: əmrli və obyektyönlü; • informasiya emalı rejiminə görə: paket emallı, vaxt bölgülü, real vaxt miqyaslı; • resurslardan istifadənin tipinə görə: şəbəkə, lokal. Birinciəlamətə görə, biristifadəçi üçün əməliyyat sistemlərindən fərqli olaraq, çoxistifadəçi üçün əməliyyat sistemləri kompyuterdə eyni vaxtda müxtəlif terminallarla bir neçə istifadəçinin işləməsinə imkan verir. kinciəlamətə görə, çoxməsələlik anlayışı mövcud hesablama sistemi çərçivəsində eyni vaxtda bir neçə proqramın paralel yerinə yetirilməsidir. Birməsələli əməliyyat sistemləri isə eyni vaxtda yalnız bir proqramın yerinə yetirilməsinə imkan verir. Üçüncü əlamətə görə, bir prosessorludan fərqli olaraq, çoxprosessorlu ə məliyyat sistemləri bu və ya digər məsələnin həlli üçün bir neçə prosessor resurslarının paylanması rejiminə imkan verir. Dördüncüəlamətə görə, əməliyyat sistemləri 8, 16, 32 və 64 mərtəbəlilərə bölünürlər. Əməliyyat sisteminin mərtəbəliliyi prosessorun mərtəbəsi ilə təyin olunur.
Beşinciəlamətə görə, əməliyyat sistemi istifadəçi interfeysinin tipinə görə obyektyönlü (qrafiki interfeysli) və əmrli (mətn interfeysli) kimi iki hissəyə bölünür. Altıncıəlamətə uyğun olaraq, əməliyyat sistemləri aşağıdakı növlərə bölünür: • paket emalı: kompyuterdə yerinə yetirilməli olan proqramlara uyğun olaraq tapşırıqlar paketi formalaşdırılır və mümkün üstünlük dərəcəsini nəzərə almaqla növbəli yerinə yetirilir; • vaxt bölgülü: müxtəlif terminallardan bir neçə istifadəçinin eyni vaxtda kompyuterə dialoq (interaktiv) rejimində müraciətini yerinə yetirmək üçün ə məliyyat sistemi xidmət tapşırıqlarına uyğun maşın resurslarını növbə ilə seçir; • real vaxt miqyaslı: kompyuterə nəzərən bu və ya başqa dərəcədə ondan xaricdə baş verən hadisə, proses və ya obyektlərlə idarə olunan istifadəçi sorğularına müəyyən olunmuş vaxt ərzində kompyuterin cavabını təmin edir. 40.MS DOS əməliyyat sistemi Ailənin birinci üzvü MS-DOS (Microsoft Disk Operating System - Microsoft firmasının disk əməliyyat sistemi) sistemidir. Sistem IBM PC kompyuterləri üçün 1981-ci ildə yaradılmışdır. MS-DOS əməliyyat sistemi aşağıdakı əsas hissələrdən ibarətdir: • fayl sistemi; • xarici qurğuların drayverləri; • ə
DOS ailəsinin əməliyyat sistemləri birməsələlidir və aşağıdakı xarakterik xüsusiyyətlərə malikdir: • istifadəçi tərəfindən daxil edilən əmrlərin köməyi ilə interfeys həyata keçirir; Yüklə 0,68 Mb. Dostları ilə paylaş:
|