Microsoft Word Sadi Gulustan doc
Yüklə 4,55 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 15. Hekayət Bir adamı
172 15. Hekayət Bir adamın gözəl və cavan arvadı öldü, kəbini üzündən çox qo- calmış qaynanası onun evində yaşamalı oldu 97 . Kişi qaynanasının söhbətindən bezmiş, lakin arvadın kəbinini verə bilmədiyindən onun- la bir evdə yaşamaq məcburiyyətində qalmışdı. Dostlarından bir neçəsi onu görməyə gəldilər. Onlardan biri soruşdu: –Əziz sevgilinin dərdinə dözmək çoxmu aqırdır? Kişi cavab verdi: –Qaynana üzü görmək mənim üçün arvad dərdinə dözməkdən daha ağırdır. Şer Güllər tarac oldu, tikanlar qaldı, Xəzinə dağıldı, ilanlar qaldı. Gözümə batarsa zəhərli mismar, Düşməni görməkdən daha xoş olar. Kaş ki, mən itirim min dostu, yarı, Görməyim yanımda bircə əğyarı. 16. Hekayət Xatırımdadır, cavanlıq günlərindən birində bir küçədən keçərkən gözəl bir nigara rast gəldim. Təmuz 98 ayı idi, istisi ağızları qurudur, səmum yeli beyinlari qaynadırdı; qızmar günorta günəşinə tab gətirməyib divar kölgəsinə pənah apardım, dedim bəlkə bir adam bir içim su verib Təmuz atəşini söndürə. Birdən bir evin qaranlıq dəh- lizindən bir nur parladı, yəni elə bir camal göründü ki, qadir bir natiq onun nadir gözəlliyini təsvir etməkdən acizdir. Sanki qaranlıq bir gecədən səhər açıldı, ya zülmətdən həyat suyu tapıldı. Əlində qarlı su ilə dolu bir piyalə vardı, içinə qənd tökülmüş, müşk qarışdırılmışdı. Bilmirəm onu gülablamı belə ətirləndirmiş, yoxsa gül yanağından ona bir neçə qətrə tər damcılatmışdı. Xülasə, onun inçə əllərindən piyaləni alıb başıma çəkdim, dirilib cana gəldim. 173 Beyt Qəlbimdə sonsuz bir atəş var inan, Dənizi içsəm də doymaram bir an. Şer . O xoşbəxtə eşq olsun ki, göz açanda hər səhər, Belə huri cəmalına baxıb edir iftixar. Şərab məsti gecə yarı ayılsa da, şübhəsiz, Bu saqidən məst olanlar qiyamətdə ayılar. 17. Hekayət Məhəmməd Xarəzmşah 99 Çin ilə əlverişli sülh bağladığı ildə mən Kaşğər 100 şəhərinə gəlmişdim. Orada olduqca gözəl və yaraşıqlı bir oğlan uşağı gördüm. Onun kimilər haqqında belə deyirlər: Şer Müəllimin sənə hər bir ədanı öyrətdi, Bu nazü qəmzəni, zülmü cəfanı öyrətdi. Bu hüsndə, bu gözəllikdə görmədim insan, Mələkmi yoxsa sənə bu liqanı öyrətdi? O, Zəməxşərinin 101 «Müqəddimeyi-Nəhv» kitabını əlində tutaraq oxuyurdu: «Zeyd Əmri vurdu...». Dedim: – Ay oğlan, Xarəzm ilə Çin sülh bağladılar, Zeydlə Əmrin 102 düşmənçiliyi hələ də davam edir. Güldü, haralı olduqumu soruşdu. Dedim: – Şiraz torpağındanam. Dedi: – Sədinin sözlərindən nə bilirsən? Ərəbcə dedim: Şer Dilçi bir alimə rast gəldim bu gün Zeyd Əmrə baxan tək baxdı üzümə. «Kəsrə» tək başını aşağı saldı. 174 «Zəmmə» tək hücuma keçdi üstümə. Bir az fikrə getdikdən sonra dedi: – Sədinin şerlərinin çoxunu burada farsca oxuyurlar, sən də bu dildə desən daha tez anlaşılar * . Adamla onun biliyinə görə danışarlar. Dedim: Şer Nəhvə qarışdı başın ey yar bu gün, Səbrimizi məhv elədin büsbütün. Aşiqinin qəlbi əsirin ikən, Zeyd ilə Əmr oldu sənin məşğələn. Ertəsi gun səhər tezdən səfərə çıxmağa hazırlaşarkən, ona dedilər ki, filankəs Sədidir. Qaça–qaça gəlib çox üzrxahlıq etdi və sonra gileylənib dedi: – Nə üçün demədiniz ki, Sədiyəm, lazım olan xidməti edəm?! Dedim: – Səni gerdükdə nitqim tutuldu. Dedi: – Nə olar bir neçə gün burada qalıb dincələsən, biz də sizin söhbətinizdən feyzyab olaq. Dedim: – Aşaqıdakı hekayətə görə qala bilmərəm. Şer Mən dağlarda rast gəldim bir alimə, Yaşayırdı mağarada yalqız, tək, Dedim: neçin gəlməyirsən şəhərə Ömr edəsən gözəl həyat sürərək? Dedi: axı, şəhərdə çox gözəl var, Fil sürüşər yerdə çox olsa çiçək! Bunu dedim, bir–birimizlə öpüşüb vidalaşdıq. Şer Belə öpüşmənin nə mənası var, * Сяди йухарыдакы шери яряб дилиндя демишдир (мцтяръим). 175 Ki öpüb tez yola salasan yarı. Elə bil alma da yardan ayrılmış, Bir üzü al olmuş, bir üzü sarı. Beyt Can verməsəm dostumla vidalaşan dəmdə mən, Xəbərsizəm deməli sədaqətdən, diləkdən. 18. Hekayət Hiçaz karvanı ilə gedərkən bir dərviş də bizə qoşuldu. Ərəb əmirlərindən biri ona yüz dinar baqışladı ki, o da qurban kəsdirsin. Yolda Xəface 103 yol kəsənləri tökülüb karvanı çapdılar, hər nə var idisə, sil–süpür edib apardılar. Tacirlər ahü–fəryad etməyə, nahaq yerə dadü–bidad qoparmağa başladılar. Beyt Ağlayıb sızlasan sən hər nə qədər, Geriyə qaytarmaz oğru bircə zər. Vəziyyətini dəyişməyib sakit oturan bir adam var idisə, o da haman dərviş idi. Dedim: – Məgər sənin pullarını oğrular aparmayıblar? Dedi: –Nə üçun, aparıblar, ançaq mən pulun varlığında ona bağlı deyil- dim ki, yoxluğunda ağlayam. Beyt Bir kəsə, bir şeyə könül vermə, bax, Çətindir, könülü geriyə almaq Dedim: –Seylədiyin vəziyyət tanışdır, çünki mənim də cavanlıq- da sevgilim olmuşdur. Mən o dilbərə elə bağlı idim ki, camalı gözümün qabləsi, vüsalı ömrümün sərmayəsi idi. Şer Yüklə 4,55 Kb. Dostları ilə paylaş:
|