Microsoft Word taxil zerervericileri sooon docx

Şəkil 18. Meromiza -  

Meromyza Saltatrix L. 

Şəkil 17. Opomiza - 

 Opomyza fotum Flln. 

Şəkil 13. Adi taxıl mişarçısı -  

Cephus pygmaeus L. 

Şəkil 14. İsveç milçəyi - 

Oscinosoma frit L. 

Şəkil 15. Hessen milçəyi - 

Mayetiola destrictor Say.

 

Şəkil 16. Yaşılgöz milçək - 

Chlorops pumilionis Breyk 

21

---

Şəkil 23. Pambıq sovkası - 

Chlorida obsoleta F. 

Şəkil 24. Payızlıq əkin sovkası - 

Aqriotis segetum Schiff. 

Şəkil 19. Çölsiçanı - 

 Mikrotus arvalis Pall. 

Şəkil 20. Qırmızıquyruq qumsiçanı  - 

Meriones erythrourus Gray. 

Şəkil 22. İran qumsiçanı - Merionas 

persicus Blandford. 

Şəkil 21. Kiçik Asiya qumsiçanı - 

Meriones tristran Thomas.

22

---

Şəkil 26. Qarğıdalı mənənəsi - 

Rhopolosiphum maydis Fitch. 

Şəkil 27. Anbar uzunburunu -  

Calandra qranaria L. 

Şəkil 25. Gövdə kəpənəyi - 

Pyrausta nubilalis Hb. 

Şəkil 28. Düyü uzunburunu - 

 Calandra oryzae L. 

Şəkil 29. Taxıl güvəsi -  

Sitotroqa cereolella Oliv. 

Şəkil 30. Anbar güvəsi -  

Tinea qranella L. 

23

---

Şəkil 32. Cincilim -  

Stellaria media 

Şəkil 33. Novruzgülü - 

Primula L. 

Şəkil 34. Yovşanquyruq ambroziya - 

Chenopodium ambrosioides 

Şəkil 35. Çöl xardalı - 

Sinapis alba 

Şəkil 36. Çöl kələmi -  

Brassica campestris L.

 

Şəkil 31. Amarat (Ağ pencər) – 

Amarantus albus L. 

24

---

Şəkil 37. Tatar qarabaşağı - 

Fagopyrum tataricum 

Şəkil 38. Yabanı turp - 

Raphanus 

Şəkil 39. Yulafca (Yabanı vələmir) - 

Avena fatua 

Şəkil 41. Qıllıca - Smilax 

Şəkil 40. Quş darısı - Panicum 

miliaceum 

Şəkil 42. Ağ tərə (unluca) - 

Melganzenvoet bloeiwijze) 

25

---

Şəkil 43. Qara quşüzümü -  

Solanum nigrum L. 

Şəkil 44. Tarla tonqal otu – 

Bromus arvensis L. 

Şəkil 45. Durna otu və ya cillikburunu – 

Ereodium cicutarim (L) L. Her. 

Şəkil 46. Adi quşəppəyi - 

Capsella bursa-pastoris 

Şəkil 47. Tarla çobanyastığı – 

Anthemis arvensis L. 

Şəkil 48. Quş tərəsi - 

Chenopodium L.

26

---

Şəkil 49. Qara Batbat -  

Hyoscyamus niger L. 

Şəkil 50. Çölqanqalı –  

Onopordum acanthium L. 

Şəkil 51. Tikanlı şeytanqanqalı - 

Carduus acantoides 

Şəkil 52. Pıtraq ayıpəncəsi - 

Arctium lappa L. 

Şəkil 53. Sürünən kəkrə - Acroptilon 

repens 

Şəkil 54. Əkin südləyəni - 

Euphorbia L. 

27

---

Şəkil 55. Adi yonca -  

Trifolium repens 

Şəkil 56. Dəvətikanı - 

Alhagi maurorum 

Şəkil 57. Sarı əspərək - 

Reseda 

Şəkil 58. Eşşəkqanqalı –  

Cirsium arvense (L) Scop. 

Şəkil 59. Çayır –  

Elytrigia (L) Nevski 

Şəkil 60. Kalış –  

Sorqhum halpense (L) Peps. 

28

---

 

Şəkil 61. Çöl noxudu (Gülul) – 

Pisum arvence L. 

Şəkil 62. Qılçıqsız tonqalotu – 

Bromus L. 

Şəkil 63. Salaməleyküm (Topalaq) – 

Superus rotundus L. 

Şəkil 64. Suluf (Toyuq darısı) – 

Echinochloa crus – galli (L) Beaux. 

Şəkil 65. Sirkan – 

 Atripleks (Rafn) Fries. 

Şəkil 66. Türpəng vəzəri –  

Barbarea vulqaris R. Br. 

29

---

30

 

dəyişir, torpaqda olan cücərtilər və kök boğazlarını  gəmirərək 

qarğıdalı əkinlərinə böyük ziyan vurur (Şəkil 24). 

Payızlıq  əkin sovkası Azərbaycanın bütün rayonlarında 

yayılmışdır. Qışı tırtıl mərhələsində axırıncı yaş dövründə keçirir. 

Qışlayan tırtıllar yazda – mart ayının 2-ci yarısında pupa çev-

rilir.15-20 gündən sonra puplardan kəpənəklər çıxıb uçur. Onlar 

bir neçə gün çiçək nektarı ilə qidalandıqdan sonra alaq otlarının, 

bitki qabıqlarının üzərinə  və ya torpağa tək-tək halda yumurta 

qoyur. Hər bir kəpənəyin qoyduğu yumurtanın sayı 500-ə  qədər 

olur.Yumurtadan çıxan tırtıllar taxıl, qarğıdalı və bir çox bitkilərin 

torpağa yaxın olan gövdələrini və kök boğazlarını  gəmirərək 

yeyirlər. Kütləvi yayıldığı illərdə payızlıq  əkin sovkası qarğıdalı 

cücərtilərinin 45-60%-ni məhv edir. 

Mübarizə tədbirləri. Əkin sahələrinin və onların ətraflarının 

alaq otlarından təmiz saxlanılması vacib aqrotexniki tədbirlər-

dəndir. Sovkanın puplaşma vaxtı torpaq ön kotancıqlı kotanla 

dərin  şumlanmalıdır.  Əgər  əkin aparılıbsa, cərgələr arasına 

kultivasiya çəkilməlidir. 

Səpin vaxtı aqrotexnikaya uyğun elə seçilməlidir ki, qarğıdalı-

lar sovka tırtıllarının intensiv zərərvurma dövründə artıq boru-

laşma fazasında olsun. 

Kimyəvi mübarizə sovkanın kütləvi yayıldığı illərdə tırtılların 

kiçik yaş dövrlərindən başlayaraq tətbiq edilməlidir. Bu məqsədlə 

Azərbaycan ETBMİ  tərəfindən respublikada sınaqdan keçirilmiş 

aşağıdakı insektisidlərdən istifadə edilməlidir. İnsektisidlərdən: 

Arrivo 25 EC (Sipermethrin 250 qr/l) 0,3-0,4 l/ha, 

Bandero (Fenpropatrin)  1,5-2 l/ha, 

Deltharin 2,5 EK (Deltamethrin), 0,7 l/ha, 

Redsunny 250 (Lyamda-Cyhalothirin 50 qr/l) 0,5 l/ha 

10 %-li Fostak (Alfa-sipermethrin) 0,5 l/ha məsarif norma-

sında 1 hektar sahəyə 500 litr işçi məhlulu sərf etməklə mübarizə 

aparılmalıdır. 

Qeyd olunmuş preparatların hər hansı biri əgər fermer 

təsərrüfatlarında varsa, onun göstərilən məsarif normasında tətbiqi 

payızlıq əkin sovkasının 90-98 %-ni məhv edir. 

Məftil qurdları. Qarğıdalı əkininə, eləcə də buğda və arpaya 

---