Microsoft Word turkane dissertasiya11111111111111. docx
Yüklə 0,51 Mb. Pdf görüntüsü
|
68
effektiv idarəolunması və inkişafı üçün maddi şərait yaradır. nnovasiyanın mənimsənilməsinin funksional əhəmiyyəti isə elmi-texniki biliklərdəki və istehsal praktikasındakı fərqlərin aradan qaldırılmasından ibarətdir. Azərbaycanda aqrar sahədə moderləşməni sürətləndirmək üçün elm və təhsilin vahid platformada prosesə qoşulmasını təmin etmək lazımdır. Tədqiqatlarımız göstərir ki, Azərbaycan Dövlət Aqrar Universitetinin bazasında universitet klasteri ideyasının gerçəkləşməsi aqrar sahədə kadr hazırlığı, innovativ inkişaf və modernizasiya üçün əlavə bir təkan ola bilər. Universitet klasteri məfhumunun ideoloji əsasları “Azərbaycan 2020: Gələcəyə baxış” inkişaf konsepsiyasında öz ə ksini tapmışdır. Konsepsiyada nəzərdə tutulur ki, ölkədə innovativ iqtisadiyyatın yaradılması məqsədi ilə elm və istehsal arasındakı əlaqələr gücləndiriləcək, tətbiqi elmi araşdırmaların bazarın tələbatına müvafiq aparılması üçün zəruri mexanizmlər yaradılacaqdır. nnovasiya fəallığının yüksəldilməsi yolu ilə rəqabətqabiliyyətli məhsul istehsalının stimullaşdırılması, innovasiya fəaliyyətinin həyata keçirilməsi üçün zəruri mexanizmlərin qurulması, innovasiya potensialının səmərəli istifadəsi və inkişafının təmin edilməsi məqsədi ilə dövlət dəstəyi tədbirləri reallaşdırılacaq və müvafiq qanunvericilik bazası yaradılacaqdır. nnovativ sahibkarlığın inkişaf etdirilməsi və yeni fəaliyyət növlərinin və məhsullarının inkişafı üçün əlverişli mühit yaradılması ilə yanaşı, qabaqcıl texnologiyaların transferi və mənimsənilməsi istiqamətində tədbirlərin gücləndirilməsi, elmtutumlu məhsulların və texnologiyaların işlənilməsi və tətbiqi üçün texnoparklar və innovasiya zonaları yaradılması da nəzərdə tutulur. Universitet klasteri termininə bir çox dövlətlərdə, xüsusilədə MDB ölkələrinin demək olar ki, yarısında rast gəlmək mümküdür. Hazırda bu konsepsiya Rusiya Federasiyası, Gürcüstan, Belarus, Qırğızıstan və s. MDB ölkələrində kifayət qədər populyarlaşmışdır. nkişaf etmiş ölkələrin təcrübəsində Universitet klasterinə bir sıra hallarda ümumi təhsil strategiyası, bəzən isə xüsusi innovasiya proqramları çərçivəsində baxılır. 69
Bu baxımdan Azərbaycan Dövlət Aqrar Universitetinin bazasında yaranan klaster əmək bazarının tələbinə uyğun kadr hazırlığını həyata keçirməklə yanaşı, həm də konseptual sənədlərin (qanun layihəsi, siyasət sənədi və s.) yazılmasını, habelə biznesə konsaltinq, outsorsinq və outstaffinq xidmətlərinin göstərilməsini təşkil edə bilər. Bunun üçün Azərbaycan Dövlət Aqrar Universitetinin aşağıdakı üstünlükləri var: a) Sadalanan xidmətləri həyata keçirə biləcək insan resursları və maddi-texniki baza; b)Dövlətin resurslarından istifadə etmək; c)Beynəlxalq nüfuz; d)Əmək bazarında müsbət imic Azərbaycanda aqrotexnoparkların yaradılması kənd təsərrüfatı sahəsində biliklərin kommersiyalaşdırılması, aqrar sahənin modernləşdirilməsi, səmərəliliyin artırılması, ümumilikdə iqtisadiyyatın diversifikasiyası istiqamətində irəliyə atılmış bir addım ola bilər. Aqrotexnoparklar Sinqapur, Kamerun, Bruney, Rusiya və s. ölkələrdə fəaliyyət göstərirlər. Araşdırmalarımız göstərir ki, Azərbaycan ərazisində aqrotexnoparkı Naxçıvan Muxtar Respublikasında təsis etmək mümkündür. Naxçıvanın blokada şəraitində olması bu ərazidə kənd təsərrüfatının modernləşdirilməsi, ərzaq təhlükəsizliyinin gücləndirilməsi, aqrar məhsulların ixracının artırılması yolu ilə xarici valyuta əldə edilməsi və yeni iş yerlərinin yaradılmasını zəruri edir. Artıq Azərbaycan hökuməti yüksək texnologiyalara ə saslanan, rəqabət qabiliyyətli sənaye istehsalının inkişafı məqsədilə ölkədə sənaye parklarının yaradılmasına başlayıb. Sumqayıt Kimya Sənaye və Balaxanı parklarının yaradılmasına dair 2011-ci ilin dekabrında prezident fərmanları imzalanıb. Naxçıvan aqrotexnoparkı bölgənin elmi potensialından (əlbəttə, park yaradılandan sonra bu potensial daha da gücləndirilməlidir) istifadə edə bilər. Qeyd edək ki, AMEA-nın Naxçıvan bölməsi (xüsusilə, Bioresurslar nstitutunda Meyvə, tərəvəz və üzüm laboratoriyası, Dənli taxıl, paxlalı və texniki bitkilər laboratoriyası, Biokimyəvi tədqiqatlar laboratoriyası, Nəbatat şöbəsi, Bitki sistematikası şöbəsi və
70
Zooloji tədqiqatlar şöbəsi) və Naxçıvan Dövlət Universiteti (xüsusilə, Təbiətşünaslıq və kənd təsərrüfatı fakültəsində kimya, coğrafiya, zoologiya, botanika və baytarlıq kafedraları) aqrotexnoparkın formalaşmasına elmi cəhətdən töhfə verə bilər. Naxçıvanda AMEA-nın bölməsi qismində elmi və Naxçıvan Dövlət Universitetinin simasında təhsil müəssisələrinin aqlomerasiyası institutsional mühiti formalaşdırır ki, bu yolla intellektual dəyər kənd təsərrüfatı sahəsinə ötürülə və innovativ sahibkarlığın yeni formaları üzə çıxa bilər. Rusiya təcrübəsindən istifadə edərək Naxçıvan aqrotexnoparkında Aqrar Texnologiyalar üzrə nnovativ Mərkəz yaratmaq mümkündür. Aqrar Texnologiyalar üzrə nnovativ Mərkəz aqrar sahənin uzunmüddətli inkişaf perspektivinə əsaslanaraq elm, təhsil və istehsalatın geniş inteqrasiyasına nail olmağı hədəf seçməlidir. Əsas elmi-tədqiqat istiqamətlərini aşağıdakı kimi qruplaşdırmaq mümkündür: - Kənd təsərrüfatı istehsalında yeni texniki və texnoloji səviyyəyə çıxmaq üçün genetika, biotexnologiya və mikrobiologiya sahəsində uğurlar əldə etmək; - Ərazinin adaptiv-landşaft təkmilləşməsi, müxtəlif aqrotexnologiyaların layihələndirilməsi; - Resurslara qənaət edən, ekoloji təmiz və yüksək məhsuldar texnologiyaların istifadəsi və s.
Yüklə 0,51 Mb. Dostları ilə paylaş:
|