Microsoft Word XI jurnal 10 doc
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
133 mütəxəssis işləyir. Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin “Azərbaycan kitabxanaları 21-ci əsrin informasiya məkanında” adlı itabında göstərildiyi kimi, aparılan hesablamalar zamanı, bu mütəxəssislərin 149 nəfərinin kütləvi kitabxanalarda işlədiyi məlum olur (1. bax:cədvəl.1). Kitabxanalarda işləyənlərin təhsil səviyyələrinə görə bölgüsündə, kitabxana üzrə ali ixtisas təhsilli kadrların 7 nəfər, yəni 4,4%, ali qeyri- ixtisas təhsilli 3 nəfər, yəni 1,9%, orta ixtisas təhsilli 27 nəfər, yəni 16,9%, qeyri- orta ixtisas təhsilli 11 nəfər, yəni 6,9%, ümumi orta təhsillilərin 112 nəfər, yəni 69,9% olması diqqəti cəlb edir (bax: cədvəl.2). Xaçmaz rayonunda cəmi təhsil alanların sayı 128171 nəfərdir. Bunların da 4553 nəfəri ali təhsillilərdir ki, bu isə əhalinin 3,55%-ni təşkil edir. Natamam ali təhsilli 358 nəfər, orta ixtisas təhsilli 7395 nəfər, ümumi orta təhsilli 50858 nəfər və ya 39,68%, natamam orta təhsilli 24513 nəfər və ya 19,13%, peşə təhsillilər 3900 nəfərdir. Xaçmaz rayonunda yerləşən kitabxanalarda cəmi 11 ədəd kompüter var ki, onlardan 9 ədədi şəhər kitabxanalarında, 2 ədədi isə kənd kitabxanalarında yerləşir. Kompüterlərdən 5 ədədi kitabxana- informasiya tələbatçıları üçün, 6 ədədi isə kitabxana işçilərinin istifadəsi üçün nəzərdə tutulmuşdur (6.s.57-65). Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin 2004-2005-ci illər üzrə verdiyi məlumata görə, internetdən istifadə edənlərin sayı 808 nəfər olmuşdur (bax:cədvəl.1). Quba- Xaçmaz inzibati rayonunda turizmin də inkişafını nəzərə alsaq, onu deməliyik ki, bu regionun iqtisadiyyatının inkişafı, əhalinin təhsil və mədəni səviyyəsinin yüksəlməsinə müsbət təsir etməklə, kitabxanaların da üzərinə böyük vəzifələr qoyur. Sosial-iqtisadi poten- sialın inkişafı və yüksək olması, kitabxana-informasiya sahəsində yeni texnologiyaların tətbiqi və istifadəsi nəticəsində kitabxanaların da inkişafı, fondun zənginləşməsinə, bir sözlə, dünya standartlarına cavab verə biləcək kitabxanaların yaranmasına zəmin hazırlayır. Quba-Xaçmaz iqtisadi rayonunda yerləşən Şabran rayonunun ərazisi 1,09 min kv.m-dir. Quba-Xaçmaz iqtisadi rayonuna daxil olan Şabran rayon Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sistemi 1979-cu ildə yaradılmışdır. MKS- in Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin tabeliyində 54 kitabxana filialı var ki, bu da 58,7% edir. Ümumiyyətlə, rayonda cəmi 92 kitabxana var. Kitabxanaların idarə mənsubiyyətinə görə bölgüsü zamanı, ilk 134 peşə-ixtisas təhsil müəssisəsində 1, ümumtəhsil məktəblərində 35 və ya 38%, musiqi məktəbində 1, səhiyyə müəssisəsində 1 kitabxana olması nəzəri cəlb edir (bax: cədvəl.1; 4). Azərbaycan Respublikası Dövlət Statistika Komitəsinin 2009-cu il statistik hesablamalarına görə, Şabran rayonunda 654275 nüsxə kitabxana fondu var. Bu fondun 640886 nüsxəsi kitablar, 138 nüsxəsi jurnallar, 13249 nüsxəsi qəzetlər, 2 nüsxəsi digər materiallardır. Kitabxanada elektron informasiya daşıyıcıları yoxdur (bax:cədvəl.3). Azərbaycan Respublikası Dövlət Statistika Komitəsinin statistik müayinəsinin nəticələrinə görə, kitabxanalarda 79 nəfər mütəxəssis çalı- şır. Məlum olur ki, kitabxanalarda işləyənlərin 4 nəfəri və ya 5,1%-i ali təhsilli, 4 nəfəri və ya 5,1%-i ali qeyri-ixtisas təhsili, 14 nəfəri və ya 17,7%-i orta ixtisas təhsili, 7 nəfəri və ya 8,9%-i qeyri-orta ixtisas təh- silli, 50 nəfəri və ya 63,2%-i isə ümumi orta təhsillilərdir (bax:cədvəl.2). Ümumiyyətlə, Şabran rayonunda cəmi təhsil alanlar 40471 nəfərdir. Onlardan 1650 nəfəri və ya 4,18%-i ali təhsilli, 66 nəfəri natamam ali təhsilli, 3170 nəfəri orta ixtisas təhsilli, 13878 nəfər, və ya 34,29%-i ümumi orta təhsilli, 7983 nəfər, və ya 19,73%-i natamam orta təhsilli, 1967 nəfəri isə peşə təhsillilərdir. Oxucuların sayı 25615 nəfər olan kitabxanalarda, cəmi 6 ədəd kompüter var ki, onlardan 5-i şəhər kitabxanalarında, 1-i isə kənd kitabxanalarında yerləşir (6.57-65). Quba-Xaçmaz iqtisadi regionuna daxil olan daha bir rayon isə Siyəzən rayonudur. Rayonun ümumi sahəsi 0,70 min kv.metrdir. Siyəzən rayonunda Azərbaycan Dövlət Statistika Komitəsinin sta- tistik müayinəsinin nəticələrinə görə, cəmi 43 kitabxana var. Onlardan 19-u Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin tabeliyində yerləşir. Bu da 44,2% edir. Qeyd etmək lazımdır ki, Siyəzən rayon Mərkəzləşdirilmiş Kitab- xana Sistemi 1992-ci ildə yaradılmışdır. Ümumiyyətlə, rayon ərazisində yerləşən kitabxanaların fondu 289783 nüsxədir. Fondun informasiya mənbələrinə görə bölgüsündən də göründüyü kimi, kitablar 285922 nüsxə, elektron informasiya daşıyıcıları 115 nüsxə, jurnallar 246 nüsxə, qəzetlər 609 nüsxə, digər materiallar 2891 nüsxə təşkil edir (bax:cədvəl.3). Siyəzən rayonunda yerləşən kitabxanaların idarə mənsubiyyətinə görəbölgüsündə ilk peşə-ixtisas təhsil müəssisəsində 1, ümumtəhsil məktəblərində 21, və ya 48,9%, musiqi məktəbində 1, digər müəs- 135 sisələrdə 1 kitabxana olduğu görünür.Kitabxanalarda cəmi 9 ədəd kompüter var. Onlardan 8 ədədi şəhər kitabxanalarında, 1 ədədi kənd kitabxanalarındadır. Kompüterlərin 5 ədədi kitabxana-informasiya tələ- batçıları üçün, 4 ədədi kitabxana işçiləri üçün nəzərdə tutulmuşdur. Statistik hesablamalara görə, kitabxanada 54 nəfər mütəxəssis çalışır. Kitabxana kadrlarının təhsil səviyyəsinə görə bölgüsünə əsasən, məlum olur ki, ali ixtisas təhsilli kadrlar 2 nəfər və ya 3,7%-dir. Ali qeyri-ixtisas təhsilli 3 nəfər və ya 5,6%, orta ixtisas təhsilli 4 nəfər və ya 7,4 %, orta qeyri- ixtisas təhsilli 2 nəfər, ümumi orta təhsilli 43 nəfər, yəni 79,6%-dir (bax:cədvəl.2). Siyəzən rayonunda cəmi təhsil alanlar 29422 nəfərdir. Onların 1195 nəfəri, və ya 4,06%-i ali təhsilli, 64 nəfəri natamam ali təhsilli, 1966 nəfəri orta ixtisas təhsilli, 11700 nəfəri, və ya 39,77%-i ümumi orta təhsilli, 5389 nəfəri və ya 18,32%-i natamam orta təhsilli, 721 nəfəri peşə təhsillilərdir. Quba-Xaçmaz regionunda ümumilikdə 698 kitabxana var. Onların 356-sı və ya 51%-i Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin tabeliyində yerləşir. Bu kitabxanalarda 569 nəfər ştatda olan kadr var. Onlardan cəmi 26 nəfərinin və ya 4,6%-nin ali ixtisas təhsili, 23 nəfərinin yəni 4%-nin ali qeyri-ixtisas təhsili, 106 nəfərinin və ya 18,6%-nin orta ixtisas təhsili, 78 nəfərinin və ya 13,7%-nin orta qeyri- ixtisas təhsili,336 nəfərinin və ya 59,1%-nin ümumi orta təhsili var. Qloballaşma nəticəsində dünyada baş verən sosial-iqtisadi, demoqrafik və ekoloji dəyişikliklər nəzərə alınmaqla, Azərbaycanın milli iqtisadiyyatının formalaşması, intellektual insan əmək və kadr potensialının qiymətləndirilməsi, inkişafa nail olmaq ən mühüm vəzifələrdən biridir (14.s508-512). Quba-Xaçmaz iqtisadi rayonunda kitabxana-informasiya resurs- larından bəhs edərkən, şəhərlərdə yaşayan əhalinin həm təhsil səviyyəsinin, həm də mədəni-intellektual potensialının zəngin olmasını nəzərə almaq lazımdır. nformasiya tələbatçılarının sorğularının daha dolğun ödənilməsi, həm də regionlarda yaşayan əhalinin milli tərkibinin müxtəlifliyi, müxtəlif dillərdə olan informasiyanın fondda toplanılmasını tələb etdiyindən ixtisaslı kitabxanaçı, biblioqrafların da üzərinə çətin və məsuliyyətli vəzifə düşür. Şəhərlərin mühüm sənaye və mədəniyyət mərkəzləri kimi formalaşması kitabxana-biblioqrafiya ehtiyatlarının ən iri informasiya mərkəzlərinin bu məntəqələrdə yerləşməsinə gətirib çıxarmışdır (12). Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|