17
rulması və kitabxana xidmətinin dünya standartlarına uyğun həyata keçi-
rilməsi təmin olunmalıdır.
Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin 2008-ci il 6 oktyabr ta-
rixli 3072 saylı sərəncamı iə təsdiq edilmiş 2008-2013-cü illər üçün Döv-
lət proqramının tələblərinə uyğun olaraq Respublikamızda kitabxana işi
sahəsində çox qlobal məsələlərin həll olunması durur. Prezidentin sərən-
camında kitabxana işi sahəsində ciddi nöqsanların olduğu göstərilir. Gös-
tərlir ki, beynəlxalq əlaqələr sahəsində kitabxanaların fəaliyyəti müasir
tələblərə cavab vermir. Ölkədə milli biblioqrafiyanın, milli formatın,
elektron kitabxananın, toplu kataloqun, koorporativ kitabxana şəbəkələri-
nin olmaması, dünya informasiya məkanında layiqli təmsil edilməyə im-
kan vermir.(1)
Bütün bu kimi çatışmazlıqların aradan qaldırılması işində metodik
mərkəzlərin üzərinə çox ciddi vəzifələr düşür. Xüsusilə M.F.Axundov adına
Milli Kitabxana onun elmi metodiki şöbəsi, həm kütləvi kitabxanalar, həm də
digər kitabxana şəbəkələri və sistemləri üçün metodiki əlaqələndirmə
mərkəzi kimi bu sahədə xüsusi proqnozlar, elmi tədqiqatlar və əməli tədbirlər
həyata keçirməlidirlər.
Bunun üçün Dövlət proqramının icrasının əsas istiqamətlərində çox
ciddi məsələlərin həlli qarşıya qoyulur. Xüsusilə kitabxana fondlarının müasir
komplektləşdirmə mexanizminin yaradılması, inkişafı və müasir informasiya
daşıyıcıları ilə təmin edilməsi, kitabxanaların kompüter və informasiya
proqram təminatı, respublika üzrə kompüterləşdirilmiş kitabxana informasiya
şəbəkəsinin yaradılması və inkişafı, metodik mərkəz olan M.F.Axundov
adına Azərbaycan Milli Kitabxanasının modernləşdirilməsi, müasir infor-
masiya texnologiyaları ilə təmin edilməsi və madii-texniki bazasının
möhkəmləndirilməsi və s. bu kimi problemlərin həlli bütövlükdə kitabxana
işinə və elmi-metodik təminat işinin inkişafına güclü təkan verəcək.
Ə
DƏB YYAT
Azərbaycan dilində
1.
Azərbaycan Respublikasında kitabxana-informasiya sahəsində
2008-2013-cü illərdə inkişafı üzrə Dövlət Proqramı//Kitabxaşünaslıq və
biblioqrafiya.- 2008.- № 2.- S.12
2.
smayılov. X. . Kitabxana menecmentinin əsasları: Dərs
vəsaiti.- B., 2005.-196 s.
3.
smayılov. X. . Kitabxana informasiya texnologiyaları: Dərs
vəsaiti.- B.: Nurlar, 2009.- 312 s.
18
4.
smayılov. X. . Kitabxana işinin təşkili və idarə eilməsi:
Dərslik.- B.: Nurlar, 2009 .- 392 s.
5.
M.F.Axundov adına Azərbaycan Milli kitabxananın illik
hesabatları: 2005-2009-cu illər
Rus dilində
6.
Бибика Н. Не люблю быть проверяющим//Библиотекарь.-
1991.-№II.-С.22-23.
7.
Библиотечное дело: терминолог . словар М.,1986.-С.87
8.
Будецкая О.Управленец? Методист? Консультант!//
Библиотекарь
.-1990.-№5.-С.41-42.
9.
Высоцкая Е.К,Семенова Г.А.Методической службе разви-
ваться
// Сов.библиотековедение.-1991.-№1С.-46.
10.
Тюлина Н.И. О развитии интеграционных пропессо в
библиотечном
деле // Сов.библиотековедение.-1986. № 4.-С.3-14
11.
Фенелонов Е.А. Актуальные вопросы совершенствования
теории
практики организация методической работы в биб-
лиотечном
деле.-М.,1984.-23 с.
Х
. И.ИСМАИЛОВ
НОВЫЕ
НАПРАВЛЕНИЯ МЕТОДИЧЕСКОГО
ОБЕСПЕЧЕНИЙ
БИБЛИОТЕЧНОГО ДЕЛА
РЕЗЮМЕ
В статье рассматриваются новые направления методического
обеспечения библиотек в соответствии Государственной програм-
мой развитии библиотек Азербайджана. Здесь также особое внима-
ние удаляется работе методических центров в этом направлении.
Kh. . SMA LOV
THE NEW DRECTION S of METHODICAL PROVISION of
LIBRARY
SUMMARY
Given article describes new directions of methodical provision of
libraries in accordance with State Program of Azerbaijan Republic on
Library Development. Special attention was paied also to the activity of
methodical centers on the direction.
19
Sevda XƏLƏFOVA
Kitabxana resursları və informasiya axtarış sistemləri
kafedrasının baş müəllimi
tarix üzrə fəlsəfə doktoru
K TABXANA FONDUNUN FORMALAŞMASI:
DEYASI, ANLAYIŞI VƏ NK ŞAFI
Kitabxana fondunun formalaşması- fondşünaslığın son illər yeni
elmi təhlil tələb edən əsas problemlərindən biridir. Bu mövzu həm nəzə-
riyyəçilərin, həm də praktiklərin diqqətini özünə cəlb etmişdir. Çünki bu
sahədə təxirə salınmadan baxılmasını tələb edən bir sıra suallar yaran-
mışdır. Fondun formalaşmasının tədqiqat problemlərinin işıqlandırıldığı
və analiz olunduğu icmal xarakterli ümumiləşdirici işlərin az olması ki-
tabxana işçilərinin informasiya alma səviyyəsini əhəmiyyətli dərəcədə
azaldır (7).
1920-40-cı illərdə A.A. Pakrovski, L.B.Xavkina, V.N.Denisyev,
A.N. Barabaşov və s. alimlər tərəfindən fondşünaslıq fikrinin yaranma-
sı, tarixi və inkişaf mərhələləri təhlil edilmiş, ümumiləşdirilmiş və əsər-
lərində öz əksini tapmışdır. 1950-70-ci illərdə kitabxana fondunun for-
malaşması və inkişafı sahəsində Y.V.Qriqoryev, T.D.Aydenberq,
K.L.Varonko, N.S.Kartaşov və başqaları əvvəlki fondşünas alimlərdən
müəyyən qədər irəli getmiş, onların fikirlərinə əlavələr etmişlər. 1980-
90-cı illərdə isə uzun müddət kitabxana fondunun formalaşmasının nə-
zəri problemləri ilə məşğul olan müəlliflərdən professor Y.N.Stolyarov,
V. .Tereşin, A.V.Markina, V.V.Şilov, T.A. Jdanov, .S.Pilko, respubli-
kamızda isə professor A.A.Xələfov, M.M.Həsənov, A.Əliyev və başqa-
ları bu işin təkmilləşdirilməsi sahəsində xeyli işlər görmüşlər.
Kitabxana fondu haqqında təlimin işlənməsində əsas rol Y.V.Qri-
qoryevə (1899-1973) məxsusdur.
“
Kitabxana fondunun formalaşması”
anlayışı 1960-cı illərin sonunda Y.V.Qriqoryev tərəfindən sənədləri
sistemləşdirilmiş toplu, daha dəqiqi, kitabxana fondu şəklinə salan
bütün texnoloji prosesləri özündə əks etdirən ifadə kimi düşünülərək
elmi dövriyyəyə buraxılmışdır. Bu, kitabxana fonduna sistem şəklində
yanaşmanın ortaya çıxmasında, eləcə də kitabxana fondunun forma-
laşması nəzəriyyəsinin inkişafında böyük rol oynadı. Kitabxana fond-
şünaslığının görkəmli banisi sayılan Y.V.Qriqoryev 50 ilə yaxın müd-
dətdə kitabxanaşünaslıq problemlərinin işlənməsi ilə məşğul olmuş,
Dostları ilə paylaş: |