Microsoft Word zahid x?Lil 5
Yüklə 1,93 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Körpə balalar deyir Bizə bu el, bu vətən. Mehriban dostlarıq biz Ayrılmarıq məktəbdən.
- Dostluğun gücü, Qüdrəti vardır. Həmdəmi, dostu, Olan insanın Qəlbi bahardır.
- YENIDƏNQURMA
_______________Milli Kitabxana___________________
282 adamlara şeir, hekayə yazdır, nə bilirsən elə, onsuz da “Azərbaycan uşaq ədəbiyyatı yoxdur!” Bu fikri şüara çevirənlərə gərək deyək ki, ay qardaşlar, Azərbaycanda uşaq ədəbiyyatı var, onu təkcə böyük vətənimizdə deyil, hətta xaricdə də qiymətləndirirlər. Sadəcə olaraq, zəhmətə qatlaşıb onu oxumaq, yaxşını pisdən seçmək lazımdır. Xalq şairimiz Rəsul Rza “Uşaqlar üçün şəkilli təbiət ensiklopediyası” silsiləsindən on kitab çap etdirib. Bu kitablara daxil olan şeirlərin hamısı dərslik üçün yararlıdır. Əli Kərim, Fikrət Sadıq, Məmməd Aslan, Məmməd Ismayıl, Isa Ismayılzadə, Eldar Baxış, Rafiq Yusifoğlu, Aləmzər Əlizadə, həmçinin bir sıra istedadlı gənc şairlərin əsərlərini ibtidai məktəb dərsliklərinə niyə salmırsınız? Mirvarid Dilbazinin, Məstan Əliyevin, Tey- mur Elçinin, Hikmət Ziyanın, Tofiq Mahmudun, Ilyas Tapdığın və başqalarının yaradıcılığından təsadüfi hallarda babat şeirlər seçilir. Halbuki, bu şairlərin və başqa qələm sahiblərinin gözəl əsərləri dərslik müəlliflərinin yolunu səbirsizliklə gözləyir. Teymur Elçin Azərbaycan dilinin ən incə çalarlarını nümayiş etdirən və ən çətin sözlərimizi uşağa asan yolla başa salan əsərlər müəllifidir. Amma bu şairin də əsərləri dərslik üçün ədalət- sizcəsinə seçilir. Dərsliklərimizdə yaxşı şairlərimizin pis və zəif şeirlərinə bol-bol rast gəlirik. Azərbaycan təmsilçiliyinin görkəmli nümayəndəsi Hikmət
_______________Milli Kitabxana___________________
283 Ziyanın alleqorik səpgili əsərlərinin əvəzinə dərslik görün onun hansı yazısını təqdim edir:
Uşaq ədəbiyyatımızın Ümumittifaq miqya- sında tanınan və təqdir olunan nümayəndələrindən olan Ilyas Taapdıq bir sıra oynaq, lakonik şeirlərin müəllifidir. Dərslik isə onun birbaşa nəsihət yolunu tutan belə bir şeirini verir: Dostluğun gücü, Qüdrəti vardır. Həmdəmi, dostu, Olan insanın Qəlbi bahardır. (Yenə orada). Deməli, müəlliflər dərslik əsəri ölçüsünü Ilyas Tapdığa da qəbul etdirə biliblər Dərslik müəllifləri ona görə belə edirlər ki, adlı-sanlı şairlərin bu cür yazılarından sonra Ə. Quliyevin heç də həmin əsərlərdən əskik olmayan “Böyük dostluq” şeirini də çap edə bilsinlər. Ibtidai məktəb dərsliklərini oxuyanda adam müəlliflərin bizim ədəbiyyatdan zəif əsərlər seçmək “istedadına” məəttəl qalır. _______________Milli Kitabxana___________________
284 Burada mən Maarif nazirliyi ilə yanaşı, Yazıçılar Ittifaqına da gileyimi bildirməliyəm. Yazıçılar ittifaqı uzun illər bu nöqsanlara inadlı bir səbrlə dözmüşdür. Uşaq ədəbiyyatı bölməsi son on ildə heç olmazsa, bircə dəfə bu problemlə bağlı məsələ qaldırmamışdır. Şura yalnız vəfat etmiş yazıçıların ad gününü keçirməklə, hərdən kitabların dərnək səviyyəli müzakirəsini təşkil etməklə, ildə bir dəfə uşaq yazşıçılarını pullu putyovka ilə rayonlara göndərməklə kifayətlənir. Uşaq ədəbiy- yatımızın taleyini həll edən problemlər isə onun təsir dairəsindən kənarda qalmışdır. Sosializm cəmiyyəti xalqların hərtərəfli bərabərliyini təmin edir. Azərbaycan dili də başqa dillərlə eyni hüquqa malikdir. Konstitusiyamızda onun dövlət dili olduğu göstərilir. Amma rus məktəblərində bu dili demək olar ki, öyrənmirlər. Müəllimlər də bu dilə əhəmiyyətsiz bir şey kimi baxır, şagirdlər də. Nə qədər ki, respublikamızda, xüsusilə, Bakıda az qala bütün iclaslar, yazışmalar, digər sənədlər Azərbaycan dilində deyil, məktəblərə də, dilə də etinasızlıq beləcə davam edəcək. Başqa millətlər bir yana, rus məktəblərində oxuyan azərbaycanlılar da öz dillərini öyrənmək istəmirlər. Çox azərbaycanlı tanıyıram ki, öz dilini bilmir. Axı, bu dil onların nəyinə gərəkdir. Bu halda ki, vəzifə tutmaq üçün (uşaqlarınızı rusca oxudan azərbaycanlıların əksəriyyəti bu məqsədi _______________Milli Kitabxana___________________
285 güdür) bu dilin əhəmiyyəti olmayacaq, onu öyrənməyə də ehtiyac yoxdur. YENIDƏNQURMA bizdən keçdiyimiz yola, səksəninci illər zirvəsindən daha ayıq bir nəzərlə baxmağı tələb edir. Bu sahədə ruslar, gürcülər, Pribaltika xalqları yenə də bizdən qabaqda gedir. Keçilən yola təmkinli, sərbəst münasibətini bildirən həmin xalqlar, xüsusilə, rus ziyalıları heyratamiz cəsarət nümunəsi göstərirlər. Əsrin əvvəllərində yaranmış panterkizm və panislamizm terminləri gözlərimizi alacalandırır. Bu dövrdəki mətbat orqanlarımızın hərəsinə bir damğa vurmuşuq. O dövrün tədqiqatçıları deyir ki, bizim “mürtəce” adlandırdığımız mətbuat orqan- larında mütərəqqi əsərlər də çap olunub. Ədəbiy- yatımızın və mətbuatımızın tarixində yalnız adları qara siyahıda çəkilən adamların nöqsanları da, hətta başqa mövqedən yazılan əsərləri də yenidən öyrənilməlidir. Biz bilməliyik, görək, qaş düzəldən yerdə göz tökmürük ki! Bir halda ki, dünən bizə peyğəmbər libasında görünən, şərəfinə şeirlər, poemalar, kitablar yazılan adamların fəaliyyətində bu gün çox ciddi qüsurlar görürük, onda bəlkə adına yüz cürə şəbədə qoş- duğumuz, gedəkgələməzə yolladığımız şəxsiyyətlə- rimiz, mətbuatımız haqqında səhv etmişik. Onlara aşkarlığın işığında baxsaq, təzə həqiqətlər ortaya çıxmazmı?
Yüklə 1,93 Mb. Dostları ilə paylaş:
|