Microsoft Word ?Ziz? C?F?Rzad?docx
Yüklə 3,13 Mb. Pdf görüntüsü
|
__________________Milli Kitabxana_________________ 63
-Özün demisən Ağa... Cavan təlaşa düşdü... Məgər o, Sonanın görüşünə gedəcəyini dostlarına danışmışdı? Bunu kim bilə bilərdi? O ki bu barədə heç kəslə kəlmə kəsməmişdi... -Kimə, haçan, Sona? Qız gülümsədi, sərvləri sığallayan xəfif bir meh kimi... -Keçən məclisdə oxuduğun qəzəldə:
O gün olsun ki, səri-kuyüvə düşsün güzərim, özümü izzət ilə cənnəti-məvada görüm...
Şairin təlaşı sevincə çevrildi, əlini alnına sürtdü, o da gülümsədi: -Mən şeir oxuyanda sən heç vaxt məclisdə olmursan, bəs bunu hardan eşitmisən? -Qapının dalından. Rəqs qurtaran kimi biz otaqdan çıxırıq, şeir məclisi başlananda qapının dalına gəlib sənə qulaq asırıq. Mən də, İzzet də... elə o biri qızlar da... Sənin bütün qəzəllərini Nəcəfquludan əvvəl biz əzbərləyirik... Dəsti- xəttin çatan kimi... Gənc şairin ürəyi az qaldı fərəhdən çatlasın. Sona onun qəzəllərini oxuyur... -Sən oxumaq bilirsən? -Bir az qara tanıyıram. Amma Ağa, sənin qəzəllərini öyrənmək üçün elə qara tanımaq da bəsdi, onlar elə rəvandır ki... Cənab Mahmud ağa buyuran kimi təbisəlim var sizdə... böyük Füzuli kimi... maşalla -namxuda. -Mən ən xoşbəxt şairəm, Sona, şerimi sənin kimi bir dilbər oxuyub başa düşürsə, onu sevib əzbərləyirsə, daha nə dərdim... Sona karıxdı, o söhbəti şeirdən salmışdı ki, Ağa "ayrı sözə" keçməsin. Halbuki söz buna yönəlirdi. -Səni ilk gördüyüm gündən məftunun olmuşam, Sona, sən mənim bütün qəzəllərimdəki "büti-ziba"san, Şirinim də, Leylim də sənsən;adını bir qəzəldə çəkə bilməsəm də Züleyxa deyəndə, Əzra deyəndə,Leyli adı çəkəndə səni görürəm.
Dünya üzü sərbəsər əgər hur olsun, Girməz gözümə, yüz gözü məxmur olsun, Ey Zöhrəcəbin, mah rüxündən ayrı Xurşidə əgər baxsa gözüm, kur olsun.
-İraq canından, Ağa, elə demə!
__________________Milli Kitabxana_________________ 64
Cavan çırpındı. Əllərini irəli uzatdı, amma rəqqasə də olsa, bu naməhrəm gəlinin əllərinə toxuna bilmədi. Ürəyi isə ilhamla dolmuşdu, sözlər öz-özünə həzin bir çeşmə kimi axırdı, arabir hicab daşına toxunub titrəyir, yenə də rəvan-rəvan süzülür, şahnazın həzin melodiyaları təkin pərdə-pərdə qalxır, enir, gah zildə, gah bəmdə sızlayırdı: -Sən bizim Ceyrankeçməzin ürkək ceyranısan, Sona, sənin şəninə yüzlərlə qəzəl, rübai qoşsam, genə də dərdimi, hicranın, fərağın ələmini yazıb qurtara bilmərəm. Sənin rəqslərin mənim ağlımı başımdan alıb... Daha özümdə-sözümdə deyiləm... -Bilirəm... -Nədən? Mən ki bu günəcən səninlə kəlmə kəsməmişəm. Qız başını salladı; dərdli-dərdii pıçıldadı: -Gözlərindən bilirəm... hər dəfə məclisə çıxanda seyr etdiyim gözlərindən... -Sən ki bir dəfə də olsun başını çevirib üzümə baxmamısan. -Buna ehtiyac da yoxdur, Ağa, amma mən sənin bütün iztirablarını görürəm, sonra da şeirlərini dinləyirəm, bilirəm ki, mənə yazmısan... Gəncin qorxduğu oldu: Sona onun ən çox ehtiyat etdiyi pərdələrdə çalmağa, xallar vurmağa başladı: -Özün demisən ki, "bu rəsmdir ki, pəri mərdümə əyan olmaz", - amma mən əyan olmuşam. Səni sevmək səadəti mənə nəsib deyil, Ağa,mən Şamaxı arvadlarının "çəngi"deyib, namərbutları söydüyü, uşaqları qorxutduğu bədbəxt Sonayam. Gənc bütün varlığı ilə etiraz etdi: -Bədbəxt demə, yaradan Allah sənə elə bir qabiliyyət verib ki... Sən insanlara xoşbəxtlik gətirmək üçün yaranmısan... Qız kəskin tərzdə başını qaldırdı; üzündəki həzin kədər izi silinib yox oldu; acıq istehzalı bir qəzəb duyulan səsi kimi, gözləri də qəzəb atəşi saçdı: -Bəs özüm? Kaş heç verməyəydi, o qabiliyyəti mənə Allah... Mütrüf əlinə keçib çəngi olanacan, kaş yazıq anam kimi məni də dünyadan tez aparaydı; nakam - amma üzü hörmətli... Nə olsun ki, sən demiş, böyük qabiliyyət verib Allah mənə? Amma onun bu zəmanədə nə qədri var? Kimin gözündə bir füluscan qiyməti var? Tərsinə... Bütün bəla və işgəncələr mənə elə bu qabiliyyət ucundan gəlmirmi? Mən bunu başa düşürəm ki, insan əzab çəkməsə, heç bir istəyinə qovuşa bilməz! Sənətkar həmişə əzab çəkib, sonra ucalıb! Amma, əvvələn, mən özümü hələ belə layiqli bir sənətkar hesab eləmirəm,
__________________Milli Kitabxana_________________ 65
ikinci, arvad xaylağıyam. Qadının heç bir haqqı olmayan bir zəmanədə sənətkar olmağından kimə nə fayda var? Nə çəngi adı alanın özünə, nə də ona nifrət gözüylə baxan, lənət damğası vuranlara! Mənim sənətim bir od-alov olub işıq saçsa da, istisinə heç kim qızına bilmir, tüstüsündənsə özüm kor oluram. Belə bir zəmanədə sənətkar olmağın nə faydası var, Ağa? Mən bir yandan el içindəki ayıblı adıma kor olub oturmalıyam, o biri yandan da bütün xoş xəyallara vida eləyib, məclislərində oynadığım adamlara həzz verməliyəm, vəssalam... Qəzəbindən qızın cingildəyən səsi titrəyirdi. Sona qarşısındakını qəzəl yazan və qəzəllərində pak məhəbbət, ecazkar Məcnun-Leyla, Vamiq-Əzra, Fərhad-Şirin məhəbbəti tərənnüm edən şair kimi sevir, dediyi qəzətlərdə Tərlan məhəbbətinin təzahürünü görür, bir az da Seyyid kimi şairi tanıdığı ilə fəxr edirdi. Sona onun tez-tez və çox-çox yazmasını istəyirdi, bunun üçün əlindən gələni də eləyər: məhz onun üçün rəqs edər, musiqinin ecazına dalıb özündən gedənəcən oynardı, Təki bu qəzəllər çox və daha incə yazılsın, onlardakı məhəbbət daha çox dərin və bihuşedici olsun. Burada şairin gözlədiyi məhəbbət yox idi. Qız onun üçün məşuqə deyil, ilham pərisi idi... Özü də bilmədən hər rəqsilə, hər bir baxışı ilə onu məhz yaratmağa səsləyirdi. Şair isə, bir az əvvəl dediyi kimi, özünü şama çırpan pərvanə idi... Axı o cavan idi, o bu məhəbbətin hələ nə genişlikdə, nə dərinlikdə olduğunu dərk etmədən Sonanın rəqsinin gözəllik və qüdrətinə heyran olmuşdu... O qızı məhəbbətə çağırır, qız onu sənətə səsləyirdi... Seyyid donub qalmışdı; o, gözəlin sözlərindəki həqiqət qarşısında aciz idi; halbuki elə zənn edirdi ki, böyük bir valehliklə rəqs edən cilvəkar qız, öz sənətinə heyrandır, vurğundur... Qız rəqs edəndə elə bil rəqsdən başqa heç nə görmür, heç nə duymur, heç nəyi sevmirdi, başqa birhəyat arzulamırdı... Halbuki... Cavan kədərlə dilləndi: -Mən elə bilirdim ki, sən sənətini sevirsən, bəyənirsən, Sona?! Qız qəzəbini boğmağa çalışdı: -Nə olsun ki, Ağa? Mənim də çörəyim ondan çıxır, kaş çıxmayaydı, çarəm nədi?.. Gözümü açıb onu görmüşəm. Doğrudur, mən musiqini çox sevirəm, bunu düz buyurursan, musiqisiz bir günüm olmasın,eşidən kimi dərdim-azarım yadımdan çıxır, qulaq asıram. Əlim-ayağım öz-özünə oynayır... Amma bu ayrı məsələ, sənin dediyin də ayrı məsələdi! Mən bədbəxt olmuşam, daha heç kəsi öz dalımcan sürüyüb quyuya qülzümə sala bilmərəm.
Yüklə 3,13 Mb. Dostları ilə paylaş:
|