__________________Milli Kitabxana_________________
51
süfrəni saldı, Üstü sərpinclə örtülü plov sinisini, xuruş, ovşara və digər lazımi
şeyləri dəstərxana düzdü, toyuğu parçaladı, "nuş can, ağalar" deyib çıxdı. O qapını
kip örtüb getdi. Yaxşı təlim görmüş nökər idi Səfı, o ağasının gizli məşvərət
apardığını başa düşdüyündən indi içəriyə hec kəsi buraxmazdı.
Hacı mehmannavazlıq vəzifəsini əda eləmək məqsədilə əqiq üzüklü əlini
sərpincə uzadanda, Molla Qurbanqulu əlini onun əlinin üstünə qoydu; ərkyana
dedi:
-Sərpinci götürmə, Hacı qardaş, təamımız soyuyar. Söhbəti sonraya qoya
bilmərəm, bilirəm ki, boğazından tikə getməyəcək... gəl bir şərt kəsək.., - mollanın
gözü, üzərində "Allah-Məhəmməd" sözləri həkk edilmiş əqiq üzükdə idi.
-Nə şərt?
-O şərt ki, əgər çəkdiyim çarə döşünə düşsə, xata səndən sovuşsa, bu qiymətli
əqiq üzük mənə müjdəlik olsun.
Hacı yumşalan kimi oldu:
-Qurbandı sənə, axund ağa, əgər xəta evimdən uzaq olsa, üstəlik sənə bir
Qəmər day da bağışladım... Amma tez ol, bağrım çatlayır...
Mollanın gözü parıldadı; "xuda nəkərdə"ni unudub dedi:
-Allah razı olsun, sənə dövləti-İbrahim kəramət eləsin. Mən heç razı ollam ki,
sənin külfətüvə sədəmə toxuna... Məsələ belədi, bir üç gün bundan əvvəl qaçaq
Alış yanıma gəlmişdi gecə.
Hacı səbirsizliklə soruşdu:
-Onun bu işə nə dəxli var?
Molla səsini bir qədər alçaltdı:
-Bu saat, səbir elə, Alış deyir ki, üzə çıxmaq istəyirəm, mənə kömək elə. Özün
də bilirsən ki, divan-dərəyə o qədər zəhmet verib ki,üzə çıxması çətin işdi. Mən də
onuynan şərt kəsdim ki, o fıtnə yuvasını, mütrif Ədilin evini dağıtsın, o Sonadı
nədi, o çəngini də aradan götürsün, onda kömək elərəm, "elərəm" deyir.
Hacının ürəyi qismən sakitləşdi:
-Yaxşı, burda mənim boynuma nə düşür?
Molla səsini bir qədər də alçaltdı, lap pıçıltıya keçdi:
-Bilirsən, Hacı qardaş, bu iş bütün müsəlman cavanlarını xilas etmək üçün
böyük savab qazanmaq deməkdi, bir tərəfdən də sənin balan dinməz-söyləməz,
çəngi aradan götürüləndən sonra, çəkilib oturacaq evində. Sən arxayın, hamı da
arxayın. Alışı zamına götürmək
__________________Milli Kitabxana_________________
52
lazımdı. Zamın pulunu özü verəcək, varıdı, amma divan ayağında məni zamın
qəbul eləməzlər, nə mənquləm var, nə qeyri-mənquləm'. Bax, oğluvu xatadan,
külfətini şərməndəlikdən qurtarmağın əvəzinə sənin də boynuna Alışı zamına
götürmək düşür. Zamına götürmək. Hacı Əsəd rahat nəfəs aldı:
-Allah sənin atana rəhmət eləsin...
-Bə həm digər...
Hacı fikirli-fikirli dilləndi:
-Bura bax, axund ağa, sonra təzədən qaçaqlığa qurşanıb məni divan-dərə
yanında xataya salmaz ki?..
-Yox, a kişi, onunku pul-dövlət idi, o ki var özün tutub, daha yol kəsməyi
neynir qurumsaq? Gəlib oturacaq evində, üzə çıxandan sonra, məsciddə tövbə
eləyəcək, sonra da göndərərik onu kamali-ehtiramla qəriblər ağasının qulluğuna,
gedər ziyarət elər, gələr, olar mömin müsəlman, biz də savab yiyəsi olluq ki, bir
yolundan azmışı düz yola qaytarmışıq...
-Bəli, yaxşı fikirdi...
O barmağından əqiq üzüyü çıxartdı, mollanın əlini əlinə alıb,üzüyü onun çeçələ
barmağına güclə keçirtdi:
-Bu sənin xəbərin üçün, ağa! Fitnə yuvası dağılandan sonra, inşallah gedələr
Qəmər dayı da gətirib bağlarlar qapına... inşallah... inşallah.
Molla üzüklü əlini kənara tutub aralıdan baxdı, sevə-sevə baxdı, sonra
gözlərinin önünə tutub yazını bir də oxudu "Allah-Məhəmməd", dodaqları
bərabərinə gətirib qaşı, yazılan öpdü.
-Gözəl, qiymətsiz hədiyyədir, çox çağ ol, Hacı, iltifatın artıq olsun, - dedi və
sonra gəlişindən daha çox mənfəət qazanmaq məqsədilə sözünə davam etdi:
-Bilirsən, Hacı övlad atanın belinin qüvvəti, dizinin taqətidi. Onu niyə yox
eləyəsən, canından iraq. Yaxud niyə gərək o firnə yuvasını sən öz əlinlə, ya
gədələrin əli ilə dağıdasan? Hə? Məsələtün də... Hacı adamsan, qan-qadaynan nə
işin var? Özünü niyə xətaya salasan? Hə? Məsələtün də... Qoy elə Alış eləsin, elə
bu da onun üçün savaba yazılacaq... Yazılacaq savaba...
-Bəli... bəli... - Hacı sərpici qaldırdı, otağı zəfəranlı plovun ətri bürüdü, molla
ağzının suyunu udub, cəld barmaqlarını düyünün içinə soxdu.
__________________Milli Kitabxana_________________
53
- Öz aramızdı, Bircə bacının plovunun ətrini heç bir yerdə bişən plov ətrilə
qarışıq salmaq olmaz. Allah həzrət Fatiməyə bağışlasın,cənab Zəhraya kəniz
versin, gözəl bişirir.
Hacı:
-Nuşcan olsun, - deyib arxayın-arxayın yeməyə başladı. Lakin kişinin Tərlana
qarşı qəzəbi soyumamışdı. Qəlbində oğlunun qarasınca deyirdi: "Üzümü
sürtdüyüm Həcərə and olsun, bu gecə sənə bir toy tutacam ki, qiyamətəcən dadı
damağından getməsin, bir ay yerində dura, o məclisə gedə bilməyəsən, nadürüst,
məıni bazar camaatına gülünc eləmək, mənə şəki bağlatmaq istəyirsən, a küçük?
Dayan, dayan,verrem cəzanı, hələ bir gəl çıx, görərsən..."
Kişi, demək olar ki, nə yediyini bilmir, yalnız qonaq xatirinə əlini süfrəyə
aparıb-gətirirdi.
...Xörək qurtardı, Hacı, nökər Səfini səsləməyə hazırlaşanda, molla bir daha
pıçıltı ilə soruşdu:
-İndi mən Alışa ismarış göndərim, Hacı qardaş, razısan? Qapaqlı Hacı Əsəd
qəti qərar verdi.
-Hə, razıyam...
Molla gedəndən sonra Hacı Əsəd nə qədər çalışdısa, özünü sakitləşdirə bilmədi.
Vaxt keçirdi, Tərlan isə gəlib çıxmırdı, kişi cin atına mindi.
-Allahın lənətinə gələsən, oğul, bir parça halal çörəyimi də rahat zəhərlənməyə
qoymursan, məni bu yaşımda dindən-dondan çıxartdın, dəxi bəsdi! A gədə, Səfi!
Səfi!
-Bəli, ağa!
-Çuxamı, börkümü bəri elə!
Nökərin çıxması ilə qayıtması bir oldu. Hacının qəzəbli səsi yan otaqda qab-
qazanla əlləşən Bircə xanımın canına üşütmə saldı, əli kəfgirli içəri girdi, kişinin
harasa hazırlandığını görən ananın ürəyinə qorxu doldu, ətli yanaqları, buxağı
titrədi, dolmuş gözlərinin ətrafındakı qırışlar dərinləşdi:
-Bu bivaxt çağı hara, ay Hacı? Xeyir ola!
-Cəhənnəmə-gora. Sizdən gələn xeyir düşmənə qismət olsun, budey, küçüyün
hələ de gəlib çıxmayıb...
-Gələr də, elə dəmə-dəmdi, sən Allah özünə zəhmət vermə, hardan gedib
axtaracaqsan?
-Gəzdiyi xarabalardan. Vallah, ona bir üsul biçəcəm ki, pişiyə Əbülqasım
desin... Dayan, hələ gəlib sənin də payuvu verəcəm!..
Dostları ilə paylaş: |