MiLLİ elyazmalari enstiTÜSÜ mahtumkulu bütün Eserleri Cilt Yayına Hazırlayan

NİYET İLE

1

Ey yarenler bu bir böyle eyyamdır,

Adamları gider yaman niyetle.

Devlet gidip bî-devletlik gelendir,

Ev eve düşmandır iller il ile.

Kadıları şeriata bakmazlar,

Dervişleri “Hu”yla sena çekmezler,

Mollaları kelam söze bakmazlar,

Sofuları gezer kîl ü kâl ile.

UZAK EYLE ÖZÜNÜ

Deli gönlüm, muhabbetsiz kişiden

Dışta kalıp, uzak eyle özünü.

Seveni sev, sen sevene ol refik,

Sevmeyenden uzak eyle özünü.

O nȃ-mert gitse, hizmet bitirmez,

Kıymet bilmez, mert pahasın yetirmez,

Bir sırını desen, içte yatırmaz,

Sırdaş olma, uzak eyle özünü.

Sarraf kişi altın verse has olmaz,

Haktan korku yoktur, onda rast olmaz,

Boynun vurup, arzın desen dost olmaz,

Sarhoş olma, uzak eyle özünü.

1  Elyazmalarda bu şiirin devamı bulunamamıştır.

---

497

Inanma sen şu nȃ-merdin diline,

Altın gümüş haraç verme eline,

Çöl yerde bırakıp gider yoluna,

Yoldaş olma, uzak eyle özünu.

Mahtumkulu diyor, deva ol derde,

Canım kurban olsun tanıyan merde,

Yüzü gülen, kalbi bozuk nȃ-merde, 

Kardeş olma, uzak eyle özünü.

MAL YAHŞİ

Adam olup kadrin bilmez insandan,

Ondan ise otlayan bir mal yahşi.

Söz manası bilmeyen bir adamdan,

Ondan da bil söylemeyen lal yahşi.

Allah’ım saklasın şerden, kahırdan,

Minnetli aş acı olur zehirden,

Ey, yaranlar, bir pazarsız şehirden,

Ondan da bir sessiz yatan çöl yahşi.

Her kimin özünde Mısır’dır yeri,

Yȃdından çıkmıyor bayramı toyu,

Can saglığın olmaz eşi benzeri,

Akşam yatıp, sabah şükür kıl yahşi.

Beyhȗde çok yȃre gülüp söyleme,

Aşk oduna yürek bağrın tuzlama,

---

498

Meclise varınca yersiz söyleme,

Söz söylesen söz yerine sal yahşi.

Bu dünya dediğin köhne saraydır,

Evveli toy bayram, ahiri vaydır,

Bu dünyada herkes beş gün mihmandır,

Bir birinin kadrin yine bil yahşi.

Bir bî-vefa yȃra gülüp bakandan,

Şirin canı aşk oduna yakandan,

Yȃd illerde misafirlik çekenden,

Vursa, sövse, horlasa da il yahşi.

Mahtumkulu, söyle sen her bir bȃbdan,

Bu dünya tutturmaz, çürüktür dipten.

Sonu gelmeyen kuru, içi boş laftan 

Ondan ise esip geçen bir yel yahşi.

İFŞȂ EDER SENİ

İçki sırrın deme her bir nȃ-merde,

Sırrını yayıp, ifşȃ eder seni.

Hırsız, sahtekarla da yoldaş olma,

Malından ayırıp, aç eder seni.

Geveze adamla oturma, durma,

Zinhar, nȃ-mert ile sen sohbet kurma,

Değerli dostundan yüzün çevirme,

Varsan, tepesine tȃç eder seni.

---

499

Bir koç yigit nâzenine yâr olsa,

Cemalini bir görmeye zâr olsa,

Arasında bir şom rakip var olsa,

Yahşi dostun ile öc eder seni.

Sofular yanılıp demez senȃyı,

Seher kalksan, geçer bütün günȃhı,

Söyleme gıybet söz, etme zinayı,

Cehennem oduna dȗş eder seni.

Mahtumkulu, ile yaydın nasihat,

Zinhar, yaman ile olma sen ülfet,

Hüdȃ verse saadetli bir evlat,

Kocalan çağında genç eder seni.