çəkici qaldırdı. Bircə dəfə vuran kimi dayandı. Səs yaman boğuq çıxırdı. Sonra
teztez
vurmağa başladı. Bir azdan əskini qaldırdı. Sifət qana bələnmiş, tanınmaz
olmuşdu. «Rizenfeldin başı da belə idi...– deyə ürəyindən keçirdi. Hiss etdi ki,
dişləri bir-birinə sıxılıb. – Yox, Rizenfeldin başına oxşamır. O, bundan betər idi.
Çünki ölməmişdi, hələ nəfəsi vardı...»
Bu da sağ əlindəki üzük! Onu çıxarıb, meyiti quyuya salladı. Bir az qısa eləmişdi.
Dizlərini qarnına tərəf qatladı. Üstünü torpaqladı. İşlər yaxşı gedirdi. Torpağı
ayaqlayıb hamarladı, əvvəlcədən bellə kəsdiyi çimləri üstünə düzdü. Hamısı düz
gəldi. Lap əyilib baxanda ağız-ağıza qoyulan yerlər güclə seçilirdi. Çimlərin
üstündəki yapıxmış ot-alağı düzəltdi.
Bu çəkic, bu bel, bu da əski... Hamısını gətirib, yük yerindəki paltarın yanına
qoydu. Sonra bir də qayıtdı, tələsmədən, diqqətlə baxdı ki, bəlkə, iz qalıb. Heç nə
qalmamışdı. Olsa da, yağış yuyub aparacaq, bir-iki günə təzə ot qalxacaq, hər şeyi
itirəcək...
Qəribədir, bu, ölən adamın ayaqqabıları, bu da corabları... Bu da alt paltarı...
Kostyumu diqqətini o qədər də cəlb etmədi. Corabların da, köynəyin də, alt
paltarlarının da rəngi solmuşdu, meyit qoxusu verirdi və elə bil, onlar də ölmüşdü...
Bunları təzədən bir-bir əlinə götürüb monoqramları, firma yarlıqlarını axtarmağa
iyrənirdi... Canını dişinə tutaraq hamısını tapdı, kəsib götürdü. Qalan paltarları bir
yerə yığıb bağladı, meyiti basdırdığı yerdən çox aralıda basdırdı ki, ikisi bir yerdə
tapılmasın...
Maşını irəli sürüb, bir çaya çatdı. Kəsib götürdüyü yarlıqları kağıza bükdü. Sonra
onun qeyd dəftərçəsini xırda-xırda cırdı, pulqabını yoxladı. İki min franklıq çek,
Berlinə qədər bilet, on alman markası, ünvan yazılmış bir neçə kağız parçası və
pasportunu tapdı. Fransız pulunu cibinə qoydu. Haakenin şalvar cibindən də bir
neçə beş franklıq çıxmışdı...
Baxışları bir anlığa yol biletinə ilişib qaldı. Üstündəki «Berlin» sözü ona lap qəribə
görünürdü. Onu da cırdı. Pasporta isə xeyli baxdı. Hələ üç il vaxtı var idi. İstəyirdi,
saxlayıb onunla yaşasın. Bu, onun həyat tərzinə də uyğun gəlirdi. Əgər təhlükəli
olmasaydı, çox götür-qoy etməzdi...
Onu da cırdı. Alman pullarını da... Açarı, tapançasını və bir də vağzala qoyduğu
çamadanın qəbzini saxladı. Fikirləşdi ki, bəlkə, Parisdəki izi tamam itirmək üçün
onu götürməli oldu. Mehmanxananın haqq-hesab qəbzini də tapıb cırdı.
Sonra hamısını yandırdı. Bu isə gözlədiyindən çox çəkdi. Ancaq, yaxşı ki, parça
kəsiklərini arasına qoyub yandırmaq üçün qəzet götürmüşdü. Külü çaya sovurdu.
Daha sonra maşını diqqətlə yoxladı ki, bəlkə, qan izi qalıb. Heç nə tapmadı.
Çəkiclə açarı təmiz-təmiz yudu, aparıb yük yerinə qoydu. Qayıdıb əllərini
yaxşıyaxşı
yudu, siqaret çıxarıb yandırdı, bir xeyli beləcə oturdu...
Hündür fıstıq ağaclarının arasından günəş boylanırdı. Ravik də oturub siqaretini
çəkirdi. Tamam yüngülləşmişdi və heç nə haqda düşünmürdü...
Yalnız qalaya tərəf uzanan şoseyə burulanda Sibillanı xatırladı. Qala XVIII əsrin
əbədi səmasından boylanan parlaq yay günəşinin şüaları altında bərq vururdu.
Qəflətən Sibilla yadına düşdü və o vaxtdan bəri ilk dəfə müqavimət göstərmədi,
onun haqqındakı xatirələri boğmaq istəmədi, özündən uzaqlaşdırmağa çalışmadı.
270
Sibilla haqqında xatirələr həmişə Haake onu gətirtdiyi anda kəsilərdi. Üzündə
gördüyü vahimədən, dəhşətli qorxudan o yana gedə bilmirdi. Qalanları bunun
yanında itib-batırdı. Bir də onun özünü asması xəbəri yadında idi. İnanmamışdı.
Halbuki elə şey ola bilərdi. Ancaq ondan qabaq nələr olduğunu kim bilirdi? Sibilla
haqqında düşünəndə beyni qıc olurdu, əlləri əllikdən çıxıb pəncəyə dönürdü, nəsə
sinəsini deşirdi və uzun müddət qan rəngli ümidsiz intiqam dumanında
çabalayırdı...
İndi xatırlayanda isə o qıcolma da, sinəsini deşən şey də, duman da birdən-birə
qeybə çəkildi. Nəsə əriyib yox oldu, hansı maneəsə dəf edildi və o dəhşətli anları
yaşamış donuq surət yavaş-yavaş canlandı, əriyə-əriyə ötən illərin buzundan
ayrılmağa başladı. Əyilmiş ağzı düzəldi, gözlərindəki donuqluq əridi, əhəng kimi
ağarmış sifətinə qan gəldi. İndi həmin surət əbədi qorxu mücəssəməsi deyil, yaxşı
tanıdığı, iki il bir yerdə yaşadığı, zərif döşlərini həmişə sinəsində hiss etdiyi,
ömrünün iki ilindən ilıq iyun gecəsi kimi keçib gedən Sibilla idi.
Gündüzlər, gecələr bir-bir baş qaldırdı. Sanki, lap uzaqlarda, üfüqdən də o tərəfdə
tənha bir məşəl alovlandı. Keçmişin bərk-bərk bağlanıb qanla möhürlənmiş qapısı
qəfildən, öz-özünə, səssiz-səmirsiz açıldı və Ravik onun arxasında gestaponun
zirzəmisi əvəzinə, güllü-çiçəkli bir bağ gördü...
Bir saatdan artıq idi ki, yol gedirdi. Ancaq üzü Parisə tərəf deyildi. Sən-jermendən
bir az o yanda Senanın körpüsünü keçərkən dayandı, Haakenin açarını da,
tapançasını da suya tulladı. Sonra maşının üstündəki çadırı geri yağıb, yoluna
davam etdi.
Bütün Fransada onun üzünə günəş açılmışdı. Arxada qalan gecəni, demək olar ki,
unutmuşdu. Elə bil, həmin gecə on il, yüz il bundan qabaq olmuşdu. Bir neçə saat
bundan əvvəl baş verən hadisələr dumana bürünmüşdü. İllərin yaddaş quyusunda
batanlar isə müəmmalı-müəmmalı baş qaldırır, yavaş-yavaş üzə çıxırdılar. İndi
onların arasında heç bir uçurum yox idi...
Ona nə olduğunu özü də anlamırdı. Elə bilmişdi ki, özündə nəsə bir boşluq,
yorğunluq, biganəlik hiss edəcək, həyəcanlı olacaq. Gözləyirdi ki, özü özündən
iyrənəcək, ürəyində özünə bəraət qazandırmağa çalışacaq, araq içib keflənmək, hər
şeyi unutmaq istəyəcək. Ancaq bircə bunu gözləmirdi. Gözləmirdi ki, belə
yüngülləşəcək, azad nəfəs alacaq, sanki, keçmişin ağır dağı çiyinlərindən
götürüləcək. Ətrafına baxdı, gözləri önündə əlvan bir mənzərə çanlandı: yolların
üstündə vüqarla dayanmış qovaqların başında, sanki, yaşıl məşəllər yandırılmışdı.
Laləyə, peyğəmbər çiçəyinə bələnmiş çöllərin sonu görünmürdü. Balaca kəndlərin
çörəkxanalarından isti çörək ətri gəlirdi. Uşaqlar məktəbdə skripkanın müşayiətilə
mahnı oxuyurdular...
Bayaq buradan keçəndə nə haqda düşünmüşdü? Bir neçə saat bundan qabaq
keçmişdi, ancaq, deyərdin, çoxdan, lap çoxdan keçib. Bayaqkı şüşə divar, bayaqkı
yalqızlıq hara getdi? Duman günəş işığında əriyən kimi, əriyib yox oldu. Yenə
evlərin qabağındakı pilləkənlərdə oynayan uşaqları gördü. Gördü ki, itlər, pişiklər
həyətdə uzanıb özlərini günə verir. Gördü ki, külək rəngarəng paltarları yenə
yellədir, atlar çəmənlikdə dördnala çapır və bayaqkı qadın da əlində sancaq
Dostları ilə paylaş: |