Mineral Ehtiyatların Hasilatı ilə Məşğul olan Sənaye Sahələrində Şəffaflıq Təşəbbüsü
Yüklə 360,15 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 2011-cİ İlDƏ azƏrbaycan resPublİkasınDa MakroİqtİsaDİ vƏzİyyƏtİn tƏhlİlİ
- Əhalinin gəlirləri.
şirkətlərin hökumətə ödənişləri və hökumətin şirkətlərdən daxilolmaları barədə məlumatların müntəzəm olaraq ictimaiyyətə açıqlandığı və dərc edildiyi, Azərbaycanın MHŞT-yə qoşulan ölkələr tərəfindən MHŞT prinsip və meyarlarının tam tətbiq edildiyini təsdiqləyən Qiymətləndirmə prosesindən keçən ilk ölkə olduğu nəzərə alınaraq və qiymətləndiricinin Azərbaycanda MHŞT prosesinin qiymətləndirilməsinə dair hesabatına əsaslanaraq, MHŞT üzrə Beynəlxalq İdarə Heyəti Azərbaycanın “MHŞT-nin Tamhüquqlu üzvü” statusunu təsdiq etdi. Bununla da Azərbaycan MHŞT-ni tətbiq edən “Tamhüquqlu üzv” statusu almış ilk ölkə oldu. Azərbaycanın “Namizəd” statusundan “Tamhüquqlu üzv” statusuna keçməsi MHŞT- nin tətbiqində mühüm mərhələdir. Mükafatlar
— 2007-ci ildə ARDNF MHŞT-nin uğurlu tətbiqinə görə “Dövlət xidmətində şəffaflığın, cavabdehliyin və məsuliyyətin artırılması” üzrə “BMT-nin Dövlət Qulluğu Mükafatı” ilə təltif edilmişdir. ARDNF Şərqi Avropa və MDB ölkələrinin dövlət təşkilatları arasında dövlət idarəçiliyi sahəsində ən nü- fuzlu mükafat sayılan “BMT-nin Dövlət Qulluğu Mükafatı”na layiq görülən ilk dövlət qurumudur.
— Azərbaycana MHŞT prinsip və meyarlarına tam cavab verən ölkə olması və MHŞT-nin tətbiqi sahəsində əldə etdiyi nailiyyətlərə görə “2009-cu il MHŞT mükafatı” təqdim edilmişdir. 18
2011-cİ İlDƏ azƏrbaycan resPublİkasınDa MakroİqtİsaDİ vƏzİyyƏtİn tƏhlİlİ 2011-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev tərəfindən həyata keçirilən iqtisadiyyatın sürətli modernləşdirilməsi və diversifikasiyası ilə bağlı iqtisadi siyasətin nəticəsi olaraq, dünyanın maliyyə və əmtəə bazarlarında qeyri-sabit vəziyyətin hökm sürdüyü, bir çox qabaqcıl ölkələrin suveren borc problemi ilə üzləşdiyi və kapital axınlarının azaldığı dövrdə milli iqtisadiyyatın bütün sektorlarında iqti- sadi artım müşahidə edilmişdir. İl ərzində dünya bazarlarında xam nef- tin qiymətinin artması ölkənin ixrac potensialının və dövlət gəlirlərinin artmasına öz müsbət töhfəsini vermişdir. Bundan əlavə, qeyri-neft sek- torunun inkişaf etdirilməsi, daxili və xarici investisiyaların artması və bu kimi digər amillər də iqtisadi artıma müsbət təsirini göstərmişdir.
torunda real artım tempi 9,3% azalmış, qeyri-neft sektorunda, xüsusilə də, kənd təsərrüfatı, tikinti və xidmət sahələrində artım olmuşdur. ÜDM-nin həcmi mütləq ifadədə ötən ilə nisbətən 17,9%-ə qədər arta- raq 50,1 milyard manat həcmində olmuş, bunun da 48,3%-i qeyri-neft ÜDM-si təşkil etmişdir. Neft və qeyri-neft sektorunun ÜDM-də payı Mənbə: ARİİN Qeyri-neft sektorunun ÜDM-də payı 62,2
% 54,7
% 50,3
% 49,7
% 51,7
% 48,3
% 45,3
% 37,8
% 2008
2009 2010
2011 Neft sektorunun ÜDM-də payı 21 Mineral Ehtiyatların Hasilatı ilə Məşğul olan Sənaye Sahələrində Şəffaflıq Təşəbbüsü ÜDM-nin sahə strukturu (2011) Mənbə: ARİİN ÜDM-nin sahələr üzrə strukturunda əsas yeri neft və qaz sənayesi tutmuş və bu sahənin ÜDM-də çəkisi 50,2%-ə bərabər olmuşdur. ÜDM-nin istehsal sahələri üzrə bölgüsü aşağıdakı qrafikdə göstərilmişdir: Əhaliyə xidmətlərin göstərilməsi Nəqliyyat və anbar təsərrüfatı Emal sənayesi Dövlət idarəetmə və müdafiə; sosial təminat Tikinti Təhsil
Digər sahələrdə xidmətlərin göstərilməsi Ticarət; nəqliyyat vasitələrinin təmiri Kənd, meşə və balıqçılıq təsərrüfatı 3.9%
4,2% 4,8%
6,4% 7,1%
8,0% 13,2%
14,5% 37,9%
6,0 % 3,7 % 5,5
% Məhsula və idxala xalis vergilər Xidmətlərin istehsalı Tikinti sənayesi Qeyri-neft sənayesi Kənd, meşə və balıqçılıq təsərrüfatı Neft və qaz sənayesi 26,3
% 50,2
% 8,3
% 22
Kənd, meşə və balıqçılıq təsərrüfatının xari- ci bazarlarda rəqabət qabiliyyətinin artması ilə əlaqədar ixrac gəlirlərində payı artmışdır. Belə ki, bu sahənin ÜDM-də çəkisi 5,5%-ə çatmışdır. Ötən il ilə müqayisədə kənd, meşə və balıqçılıq təsərrüfatında 5,8%, tikinti sektorunda 20,0%, xidmət sektorunda 6,5%-ə bərabər real artım müşahidə olunmuşdur. Adambaşına düşən ÜDM- in həcmi 7 min ABŞ dollarını ötmüşdür.
təxminən 19,6% artaraq 30633,5 milyon manata, nominal orta aylıq əmək haqqı isə 9,5% artaraq 363 manata bərabər olmuşdur. Yoxsulluğun azal- dılması ilə bağlı görülən işlərin nəticəsi olaraq, yoxsulluğun səviyyəsi 7,6%-ə qədər, işsizliyin səviyyəsi 5,4%-ə qədər azalmış, məşğul əhalinin sayı ötən ilə nisbətən 1,1% artaraq 4375,2 min nəfərə çatmışdır. BMT-nin hesablamalarına əsa- sən, Azərbaycan insan inkişafı indeksinə görə 187 ölkə arasında “Yüksək insan inkişafı” qrupuna da- xil olmaqla 91-ci sırada yer almışdır. Ümumi məşğulluğun strukturu (2011) Mənbə: ARİİN 23 Mineral Ehtiyatların Hasilatı ilə Məşğul olan Sənaye Sahələrində Şəffaflıq Təşəbbüsü Yüklə 360,15 Kb. Dostları ilə paylaş:
|