Moderniteden postmoderniteye uzanan bir köPRÜ: zygmunt bauman
Yüklə 2,44 Mb. Pdf görüntüsü
|
| Bauman
Sosyolojisi , Ayrıntı Yayınları, İstanbul 2013, s.209-226 ve www.wikipedia.org 22.03.2014-22:30 383 Richard Kearney, Yabancılar, Tanrılar ve Canavarlar-Ötekiliği Yorumlamak , (Çev.: Barış Özkul), Metis Yayınları, İstanbul 2012, s.41. 384 Funk ve Wagnall’dan Akt., Charlie Campbell, Günah Keçisi-Başkalarını Suçlamanın Tarihi , (Çev.: Gizem Kastamonulu), Ayrıntı Yayınları, İstanbul 2013, s.35 385 Campbell, s.30 386 Campbell, s.21 152 kaynaklanan ve bunu destekleyen uygulamaları ifade eder.” 387 Yahudi karşıtlığı bu anlamda çok eskilere giden bir durumdur. Yahudilik ya da Musevîlik dininden sonra gelen Hıristiyanlık, Yahudiliğin karşısında konumlanmaktadır. İsa’nın Yahudi oluşu tartışması da bu anlamda manidardır (ki İsa Yahudi toplumunda yetişmiş biridir). Bu bağlamda Bauman, Hıristiyanlığı Yahudi yabancılaşması olarak niteledikten sonra devam eder: Hıristiyanlık, “ Yahudiler tarafından reddedilmeyle doğmuştu. Sürekli canlılığını Yahudileri reddetmekten alırdı. Hıristiyanlık kendi varoluşunu ancak, Yahudiliğin sürekli bir karşıtlığı olarak kuramsallaştırabilirdi.” 388 Antisemitizmin yanında Diaspora’nın varlığı, yani dünyada uzun zamandır sürgün olan ve bu açıdan “evrensel vatansızlar” olarak kabul edilen Yahudilerin (Bauman, Yahudiler dışında aynı kaderi sadece Çingenelerin yaşadığını belirtir), bulundukları her yerde bir öteki, yabancı ve düşman olarak kabul edilmesine yol açmıştır. 389 Her iktidar, kendine düşman arar, yaratır, çünkü iktidar ‘biz’ olmak ister ve bunun için de ötekilerin/onların varlığına ihtiyaç duyar. İktidar mantığında varolan düşmanın kimliğinde birleşme girişimi, Nazi Almanya’sında, her daim öteki olan, dolayısıyla en kolay düşman ilân edilebilecek Yahudiler üzerinden gerçekleşir. Nitekim Bauman’a göre, Yahudilerin Hitler tarafından günah keçisi olarak ilân edilmesi şu şekilde gerçekleşir: “Hitler Yahudilerin vatana sahip bir devletleri olmadığı için evrensel güç mücadelesine, alışılmış biçimiyle toprak elde etmek amacıyla savaşarak katılamadıklarını ve bunun yerine, ahlâksızca, sahtekârca, el altından yürütülen yöntemler edinmiş olduklarını ve bu durumun onları çok tehlikeli ve uğursuz bir düşman, üstelik de hiç doymak, uslanmak bilmez, bu yüzden de, zararsız hale getirilebilmesi için yok edilmesinden başka çare olmayan bir düşman durumuna getirdiğine inanır.” 390 Düşman belirlendikten sonra, sırada ona karşı izlenecek yöntemler vardır. Modern rasyonalitenin, bilim ve bürokratik sistemin sağladığı düzen içinde yöntem bizatihi mevcuttur: Bahçecilik. Tıpkı bahçenin zararlı ve yabancı otlardan temizlenmesi gerektiği gibi toplumun da kötülüğün kaynağı olan ‘mikroplardan’ arındırılması - 387 Zygmunt, Modernite ve Holucaust , s.55 388 Zygmunt, Modernite ve Holucaust , s.59 389 Zygmunt, Modernite ve Holucaust , s.56 390 Zygmunt, Modernite ve Holucaust , s.56; Bauman burada düşüncelerine kaynak olarak Eberhard Jackel’ı gösterir. 153 bahçıvan(uzman) tarafından temizlenmesi- gerekir. Bahçeci devlet, toplumu ve insanı, yetiştirilmesi gereken ya da onları kendi başına bırakılmaması gereken bir bitki-hayvan gibi görür. Bunun için onlar bakım-kontrol altında tutulmalıdır. Nitekim bu düşüncenin filizleri modernliğin gelişiminde ve hedeflerinde görülebilir. Doğaya ziyadesiyle egemen olan modern insanın -bahçıvanın- yeni hedefi, bundan böyle toplum ve insanın oluşturduğu alana –kendi doğasına- egemen olmaktır. 391 Bu bağlamda, Aydınlama düşünürlerinin rasyonel, eğitimli, ideal insan tasavvurunu gerçekleştirmek isteyen Prusya Hükümdarı Büyük Friedrich, insan yetiştirmenin önemine özellikle vurgu yapar: “İnsan ırkına çok az özen gösterilen bir zamanda, bu sert iklimde, ananas, muz ve öteki egzotik bitkileri yetiştirmek için bunca emek sarf edildiğini görmek canımı sıkıyor. Kim ne derse desin bir insan, yeryüzündeki bütün ananaslardan daha değerlidir. İnsan, yetiştirmemiz gereken bir bitkidir, her türlü zahmetimize ve özenimize lâyıktır. Çünkü insan, Vatanımızın övünç kaynağı ve şerefidir.” 392 Büyük Friedrich’in bu sözleri tamamen insancıl bir bakış açısıyla söylediği düşünülebilir, ancak bu sözlerin tarihe düşmesinden kısa bir süre sonra gelen toplum mühendisleri, Büyük Friedrich’in düşüncesini daha kristalize bir fikre dönüştürüp uygulamaya koymuşlardır. Bu noktada Bauman, daha sonra Nazilerin Tarım Bakanı olacak olan R.W.Darre ile Islah Araştırma Enstitüsü müdürü-biyolog Erwin Bauer’in sözlerine başvurur. O, böylelikle bahçeci devletin toplum mühendisliği girişimlerine bilimsel ve rasyonel dayanaklar oluşturduklarını göstermeye çalışır. Bauman’a göre, modernite projesinin doğal bir uzantısı olan bu dayanaklar doğrudan Yahudileri hedeflemediği gibi dahası aynı paralelde Yahudi kökenli bilim insanlarının da toplum mühendisliğine destek verdiklerini söyler. 393 Aşağıda Darre ve Bauer’in sırasıyla verilen sözleri bahçeci devletin insana ve topluma bakışını özetlemektedir. Darre’ye göre: Bir bahçedeki bitkileri kendi haline bırakan kişi bir süre sonra şaşkınlıkla görecektir ki, bahçeyi yabanî otlar kaplamış, bitkilerin temel özellikleri bile değişmiş. Eğer bu bahçede bitki yetiştirmeye devam edilecekse, başka bir değişle eğer bahçe doğal güçlerin acımasız hükmünden kurtulmak istiyorsa, o zaman bir bahçıvanın biçim verici iradesi gerekecektir. Bahçıvan, bitkilerin yetişmesi için uygun koşulları hazırlayarak, ya da zararlı etkileri uzaklaştırarak ya da her ikisini birden yaparak, bakılması gereken şeylere 391 Malik, ss.102-128. 392 Büyük Friedrich’ten Akt. Bauman, Yüklə 2,44 Mb. Dostları ilə paylaş:
|