Moisey Kalankatuklu Albaniya tarixi
Yüklə 6,63 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- QIRXINCI FƏSİL Knyaz Varaz – Tiridatın yepiskop İsrailin Hunlar ölkəsinə sülh bağlamaq üçün göndərilməsi haqda öz əyanları ilə müşavirəsi
- QIRX BİRİNCİ FƏSİL Yepiskop İsrail öz təbliğatı və nəsihətilə hunları xaçpərəst dininə çevirir. Onun möcüzələrini görən
254 buna görə də ona kömək etdi. Xanım öz əsabələri ilə katolikosun yanına gedib ondan cəsədin bağışlanmasını xahiş etdi. Bu barədə o, öz əri, erməni sərkərdəsinə də möraciət edib dedi: “ Mənim ölkəmə və atalarımın evinə də böyük Qriqorun cəsədinin bir hissəsini verin və vətənimdən gəlmiş yepiskopun xahişini yerinə yetirin ki, onların diləklərinə əməl olunsun və yepiskop da buradan bəxtəvər getsin”. Və insansevən Allah hər ikisinin ürəyinə razılıq salıb şəhid Qriqorun çənəsini İsrailə verdirdi. O da istəkli xəzinəni onlardan alıb ermənilərlə vidalaşdı və özünü Allaha tapşırıb evinə qayıtdı. İsrail və yanındakılar bir neçə günlük yolu gedərək öz vətənlərinə gəlib gətirdiyi əmanəti Baş vəngdə rahatlandırdı 220
Məğrur Məhəmmədin Cənub padşahlığının 62-ci ilində 221 Albaniyanın knyazı Varaz – Tiridat öz qohumları olan əyanlar və katolikos Yelizarla məsləhətləşib dedi: “Rəhmsiz Ərəbistan xalqının üzərimizə qoyduğu vergilər bizi sıxır və ağır vəziyyətə salır. Eyni zamanda, hunların hər il ölkəmizə etdiyi basqınlar da bizim üçün dəhşətli fəlakətdir. Buna görə də ölkəmiz ikitərəfli düşmən basqınlarından talan olub taqətdən düşür. Ey mənim qohum və sevgilərim, gəlin ölkəmizin yepiskoplarından birini seçib hər iki 255 hökmdarın yanına göndərək ki, bizim sakitliyimiz üçün o. Allahın köməyi ilə onların hər ikisini sülhə və dostluğa dəvət stsin və biz də onlar tərəfə qorxu və düşmənçıliıklə baxmayaq”. Bütün knyazlar və əyanlar onunla razılaşıb elə orada müdrik və təvazökar Böyük Kolmank vilayətinin yepiskopu İsrailin üstündə durub, ondan xahiş etdilər ki, hunlar ölkəsinə elçi getsin. İsrail öz ləyaqətli davranışı və müdrikliyi ilə başqalarından fərqlənib təmasda olduğu adamların əqlini özünə cəlb etməyi bacarır və Allaha itaət etməkdə heç bir vəsiyyəti pozmurdu. O dərhal uzaq hunlar ölkəsinə yola düşmək razılığını verdi. Hunlar üçün hədiyyələr hazırladılar və onun özünü və onu uzaq səfərdə müşaiyət edənləri ərzaqla təmin edərək Mehekan ayının on səkkizində yola saldılar. Onlar Firuz – Qubad şəhərindən çıxaraq Kür çayını keçib Albaniyanın sərhədini aşdılar və səfərin on ikinci günündə Lpink şəhərinə çatdılar. Şəhərin bütün əhalisi onları qarşılamağa çıxdı. İsrailə isə yepiskopluq mənsəbinə və xüsusən, Allahın Xaşaçuran bayramının yaxınlaşmasına görə böyük hörmət və məhəbbət ərz etdilər. 222 Onlar
şəhərdə istirahət edib bayramı keçirdilər və sonra yola düşüb möhtəşəm dağların ətəklərində olan Çilblər ölkəsinə gəkldilər. 223 Burada, Qafqaz dağlarının ətəklərində, şimaldan əsən soyuq qış küləkləri tezliklə tufana çevrilib onları üç gün yoldan etdi. Onlar gözlərini açıb heç yollarını da tapa bilmədilər. Həddindən artıq yorulmalarına, şeytanların qaldırdığı ulaşma və gurultudan dəhşətə gəlib əldən düşmələrinə baxmayaraq, onlar daim sayıq qalırdılar. 256 Lakin Allah adamı İsrail bunların heç birindən qorxmayıb Xaçı əlinə alaraq əmr etdi ki, hamı diz çöküb ibadət etsin. Bundan sonra İsrail yavaş – yavaş adamları ilə Bərdə Qruak adlanan dağa qalxdı. Müqəddəs Xaçın qüvvəsi və yepiskopun duaları ilə tufan yatdı və onlar əzəmətli dağları aşa bildilər. Amma yenə də bir neçə gün nə günəş göründü, nə də ulduzlar və şiddətli şaxtadan nəfəs almaq mümkün deyildi. Onlar taqətdən çox əldən düşmüş halda hələ bir çox gün yollarına davam etdilər və axırda böyük Qriqorinin nəvəsi, Albaniyanın katolikosu Qriqorisin şəhid çələnginə layiq görüldüyü qədim çar iqamətgahına 224
çatdılar. Onlar bir neçə gündən sonra Dərbənd yaxınlığında olan Çola darvazasına çatdılar və burada şəhər əhli onları böyük hörmətlə qarşılayıb,sonra da ehtiramlayola saldılar. Uzun səfərlərini davam edərək axırda 40 günlük Pəhriz bayramı ərəfəsində 225 gəlib dəbdəbəli Varaçan şəhərinə 226 şatdılar. 227 İsrailin gəlməsini xəbər alan hunların böyük knyazı onun qabağına təbriklərlə çıxıb böyük sevinclə qəbul edərək, ona yepiskopluğuna layiq lazımi hörmət və ehtiram göstərir. Qırxgünlük Pəhriz bayramının xoş günləri gələndə isə şəhər əhli İsraili böyük məhəbbətlə qarşıladı. Onlar ona çox böyük hörmət göstərdilər və qayğıkeş hunlar knyazı və onun alicənab əyanları bu cəhətdən fərqləndilər. Belə təmtəraqlı qəbulu və dostluq münasibətlərini görən yepiskop İsanın sözlə deyilə bilməyən mərhəmətilə təşəkkürünü 257 bildirdi. Uzun və yorucu əziyyətlərdən sonra İsrail bir neçə gün istirahət edir və bu günlər ərzində o, çoxlu küfr eşidib və bədbəxt , lakin mehriban xalqın xurafata meylini görürdü. Çoxlu şər və dinin ikitirəliyini görən İsrailin ürəyi acıyır, özü də kədərlənirdi, çünki burada elə adamlar var idi ki, özlərini Allaha sitayiş edənlər adlandırırdılar, lakin həqiqətdə Allah qüvvəsindən üz çevirib başqa – başqa şeylər uydururdular.
Şeytanın təhrikilə yolunu azmış və ağaca sitayiş günahına qərq olmuş bu qəbilə, öz şimal kütbeyin axmaqlığına görə, uydurulmuş və yalançı inamlarına sadiq olaraq öz murdar bütpərəst ayinlərini başqa dinlərdən yüksək tuturdular. Əgər gurultuyla müşayiət edilən və fəzanı yandıran ildırım bir insanı və yaxud bir heyvanı vururdusa, hesab edirdilər ki, bu, onların Kuar adlı ihahilərinə qurbandır və buna görə də ona sitayiş edirdilər. 228 Bundan başqa onlar sitayiş etdikləri nəhəng və eybəcər, farsların Aspandiat adlandırdığı Tanrı- xan allahlarına at kəsib qurban verirdilər. 229 Heç bir sağlam fikirləri olmadan onlar müxtəlif eyiblərə düşürlər. Meyitlər üstündə dumbul və zurna çalır, bıçaq və ya Yüklə 6,63 Mb. Dostları ilə paylaş:
|