Molum olduğu kimi, cinayətkarlığa qarşı mübarizonin
Yüklə 4,37 Mb. Pdf görüntüsü
|
ezamiyyət xərcləri - qanunvericiliklə hakimlər üçün nəzərdə tutulmuş qaydada və miqdarda; məhkəmənin yerləşdiyi yerə getmək və geri qayıtmaq üçün nəqliyyat xərcləri - həmin yerdə qüvvədə olan tarif üzrə ödənilir. Andh iclasçınm məhkəmədə vəzifələrini yerinə yetirdiyi müddət əmək stajının bütün növlərinin hesablanmasına nəzərə alınır. Andh iclasçınm əsas iş yerində həmin idarə, müəssisə, təşkilatların işçiləri üçün nəzərdə lululmuş bütün təminatlar və güzəştlər saxlanılır. Andh iclasçınm məhkəmədə vəzifələrini yerinə yetirdiyi müddətdə idarə, müəssisə və təşkilatın müdiriyyətinin təşəbbüsü ilə onun işdən çıxarılmasına, azmaaşh işə keçirilməsinə yol verilmir. (CPM, m. 192).
Bu prinsip bir çox qanunverici aktlarda əks olunmuşdur. Koııstitusiyanm 25-ci maddəsində hamımıı qanun və məhkəmə qarşısında bərabərliyi bəyan edilmişdir. Belə ki, kişi ilə qadının eyni hüquqları və azadlıqları vardır. Dövlət irqindən, milliyyətindən, dinindən, dilindən, cinsindən, mənşəyindən, əmlak vəziyyətindən, qulluq mövqeyindən, əqidəsindən, siyasi partiyalara, həmkarlar ittifaqlarına və digər ictimai birliklərə mənsubiyyətindən asılı olmayaraq hər kəsin hüquq və azadlıqlarının bərabərliyinə təminat verir. İnsan və vətəndaş hüquqlarını və azadlıqlarını irqi, milli, dini, dil, cinsi, mənşəyi, əqidə, siyasi və sosial mənsubiyyətə görə məhdudlaşdırmaq qadağan edilmişdir. Qanun qarşısında bərabərlik qanunvericilikdə əks olunmuş müddəaların bütün vətəndaşlara qarşı eyni cür şamil = 50 ■ = edilmosi demokdir. Mohkomo qarijisında baraborlik iso artıq molikomo icraatında İ!;itirak cdon .şəxslərin eyni cür prosesual hüquqları əldə etməsi və vəzifələri daşımasıdır. Məsələn, əgər kimsə məhkəməyə şahid qismində çağırılırsa, o irqindən, mənşəyindən, əmlak vəziyyətindən, qıılhıq mövqeyindən və s. asılı olmayaraq məhkəməyə gəlməyə və düzgün ifadələr verməyə borcludur. Bütün məhkəmələrdə məsuliyyətə cəlb olunandan, zərərçəkəndən, cavabdehdən asılı olmayaraq eyni icraat qaydaları mövcuddur. Bununla yanaşı vətəndaşların hərbi strukturlara aidiyyəti olduqda, işlərinin məhkəmə aidiyyəti də fərqlənir: onlara ümumi (mülki) məhkəmələrdə yox, hərbi məhkəmələrdə baxılır. Lakin eyni zamanda bütün məhkəmələr üçün (həm mülki, həm də hərbi) eyni olan məhkəmə icraatı qaydalarına mütləq riayət olunur. Konstitusiya və digər qanunvericilik aktlarla bir sıra vəzifəli şəxslərin cinayət məsuliyyətinə cəlb olunması və onlara qarşı qəti imkan tədbirlərinin seçilməsi (həbs, axtarış, tutulma və s.) üçün xüsusi rejim müəyyən edilir. Bunların arasında Azərbaycan Respublikası Milli Məclisi deputatlarının, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin, Baş Nazirinin, hakimlərin toxunulmazlığını və onların vəzifələrindən kənarla.şdırıl- ması üçün qanunvericilikdə müəyyən edilmiş qaydanı xüsusilə qeyd etmək vacibdir. Belə ki. Konstitusiyanın 9ü-cı maddəsinə əsasən, səlahiyyət müddəti ərzində Azərbaycan Respublikası Milli Məclisi deputatlarının şəxsiyyəti toxunulmazdır. Deputatlar səlahiyyət müddəti ərzində cinayət başında yaxalanma hallarından başqa, cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilməz, tutula bilməz, onlar barəsində məhkəmə qaydasında inzibati tənbeh tədbirləri tətbiq edilə bilməz, axtarışa məruz qala bilməz, şəxsi müayinə edilə bilməz. Onlar, cinayət başında yaxalanarsa, tutula bilər. Belə olduqda, deputatı tutan orqan bu barədə dərhal Baş prokurora xəbər verməlidir. = 51 = = Milli Məclisin deputalının toxunulmazlığına yalnız Baş Prokurorun təqdimatına əsasən Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin qərarı ilə xitam verilə bilər. Konstitusiyanın 106-cı və 107-ci maddələrində Azərbaycan Respublikası Prezidentinin toxunulmazlıq hüququ, onun şərəf və ləyaqətinin qanunla qorunması vurğulanmışdır. Bu müddəalara əsasən Azərbaycan Respublikası Prezidentinin vəzifədən kənaıiaşdırılması təşəbbüsü Prezident ağır cinayət törətdikdə Azərbaycan Respublikası Konstitusiya Məhkəməsinin təşəbbüsü ilə Ali Məhkəmənin 30 gün müddətində verilən rəyi əsasında Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi qarşısında irəli sürülə bilər. Konstitusiyanın 123-cü maddəsində səlahiyyət müddəti ərzində Azərbaycan Respublikası Baş nazirinin şəxsiyyətinin toxunulmazlığı əks olunmuşdur. Azərbaycan Respublikasının Baş naziri cinayət başında yaxalandığı hallardan başqa tutula bilməz, cinayət məsuliyyətinə cəlb edilə bilməz, onun barəsində məhkəmə qaydasında inzibati tənbeh tədbirləri tətbiq edilə bilməz, axtarışa məruz qala bilməz, şəxsi müayinə edilə bilməz. O, cinayət başında yaxalanarsa, tutula bilər. Belə olduqda, onu tutan orqan bu barədə dərhal Baş prokurora xəbər verməlidir. Baş nazirin toxunulmazlığına yalnız Baş Prokurorun təqdimatına əsasən Azərbaycan Respublikasının Prezidenti tərəfindən xitam verilə bilər. Konstitusiyanın 128-ci maddəsi yuxanda qeyd olunduğu kimi, hakimlərin toxunulmazlığına təminat verir. Hakimlər cinayət məsuliyyətinə yalnız qanunda nəzərdə tutulmuş qaydada cəlb oluna, onların səlahiyyətlərinə yalnız qanunda nəzərdə tutulmuş əsaslara və qaydalara müvafiq surətdə xitam verilə bilər.
Bütün bu əlavə təminatlar siyasi həyatda xüsusi yer tutan şəxslərə qarşı kəskin tədbirlərin görülməsinin qanuniliyi və əsaslı olması üçün, bu şəxslərin siyasi motivlərə görə izlənməsinin qarşısını almaq üçün hüquqi vasitədjr. =
= Yüklə 4,37 Mb. Dostları ilə paylaş:
|