Molum olduğu kimi, cinayətkarlığa qarşı mübarizonin
Yüklə 4,37 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 22.3. Fransanın məhkəmə, prokurorluq, polis və ibtidai istintaq orqanları Məhkəmə.
- Prokurorluq.
22.3. Fransanın məhkəmə, prokurorluq, polis və ibtidai istintaq orqanları Məhkəmə. Fransa və Almaniya məhkəmə sistemləri İngilis və Amerika sistemlərindən xeyli fərqlənir. Quruluşuna görə birincilər daha sadədir. Fransanın məhkəmə sistemi ümumi və xüsusi məhkəmələrdən ibarətdir. Ümumi məhkəmələrə aşağı (kiçik) instansiya tribunalları, böyük instansiya tribunalları, andlı iclasçılar məhkəməsi, apellyasiya məhkəmələri, Ədalət mühakiməsinin Ali Palatası və Kassasiya məhkəməsi aiddir. Aşağı instansiya tribunalının yurisdiksiyası ölkənin bölündüyü 455 məhkəmə dairələrindən birini əhatə edir. Bu tribunal az məbləqdə olan iddia ilə mülki işlərə və az ictimai təhlükəliliyi olan cinayət işlərinə baxır. Belə işlərə baxılma zamanı həmin məhkəmə polis tribunalı adlandırılır. Böyük instansiya tribunalı öz yurisdiksiyası ilə departa- mentin bütün ərazisini, yaxud onun bir hissəsini əhatə edir. Onun səlahiyyətinə iddianın məbləği 2,5 min frankdan yuxarı olan mülki işlərin və deliktlər haqqında (ictimai təhlükəlili- yinə görə hüquq pozuntuları və cinayətlər arasında duran qanun pozuntularıdır) cinayət işlərinə baxılması aid edilmişdir. Cinayət işlərinə baxılarkən böyük instansiya tribunalı islah tribunalı adlanır. Böyük instansiya tribunalı aşağı məhkəmələr üçün apellyasiya instansiyasıdır. Burada bütün işlərə 3 hakimdən ibarət tərkibdə baxılır. Apellyasiya Məhkəməsi (onun fəaliyyət sahəsi 3-4 depar- tamentin ərazisini əhatə edir) mülki və cinayət işləri üzrə palatalardan ibarətdir. Apellyasiya Məhkəməsi yanında cinayət qanunvericiliyinə görə ən təhlükəli cinayətlərin baxılması səlahiyyəti aid edilmiş andlı iclasçılar məhkəməsi fəaliyyət göstərir. Andlı iclasçılar məhkəməsi 3 aydan bir çağırılır. O, işlərə 3 peşəkar hakim və 9 iclasçılardan ibarət tərkibdə baxır.
Cinayət palatasının strukturunda 3 hakimdən ibarət ittiham kamerası var. Onun əsas funksiyası ittiham edilən şəxsin məhkəməyə verilmə məsələsinin həll edilməsidir. Fransa məhkəmə sisteminin ən yüksək hissəsi Kassasiya məhkəməsidir. Kassasiya Məhkəməsi bürodan, mülki işlər üzrə 5 palatadan və cinayət işləri üzrə 1 palatadan, plenumdan, təntənəli iclasdan və Baş
assambleyadan ibarətdir. Kassasiya məhkəməsinin səlahiyyətinə tribunalların və digər məhkəmələrin qərarlarının və hökmlərinin qanuniliyinin yoxlanılması daxildir. Məhkəmə
sistemində özünəməxsus yeri Ədalət
mühakiməsinin Ali Palatası tutur. Onun tərkibi Milli Məclis və Senat tərəfindən öz üzvlərinin içindən seçilir. Bu məhkəmə orqanı Respublika Prezidenti tərəfindən xəyanət törədilməsi, nazirlərin öz vəzifələrini icra edərkən törətdikləri cinayətlər və deliktlər barədə işlərə baxır. Kassasiya Məhkəməsinin səlahiyyətləri Ədalət mühakiməsi Ali Palatasının qərarlarını əhatə etmir. Ümumi məhkəmələrdən başqa Fransada xüsusi məhkəmələr də fəaliyyət göstərir: yetkinlik yaşma çatmayanların işləri, dövlət təhlükəsizliyi üzrə, hərbi və s. Fransada hakimlər səlahiyyətləri dövründə dəyişilməzdir. Onlar Magistraturanın Ali Şurasının təklifi ilə Respublika Prezidenti tərəfindən təyin olunurlar. Prokurorluq. Müasir fransız prokurorluğu Avropa qitəsi ölkələrinin əksəriyyəti üçün uzun illər örnək olmuş və bu gün də qalmaqda davam edir. Fransada prokurorluq ədliyyə nazirinin rəhbərliyi altında fəaliyyət göstərən orqanların mərkəzləşdirilmiş sistemidir. Ədliyyə naziri prokurorlar üçün ümumi rəhbər prinsiplər müəyyən etmək və konkret cinayət işləri üzrə onlara göstəriş vermək hüququna malikdir. Hər bir apellyasiya məhkəməsinin nəzdində öz köməkçiləri ilə birlikdə böyük prokuror vardır. Baş prokuror bilava- 574 ^= sito odliyyo nazirino tabedir vo öz növbəsində apellyasiya məhkəməsi rayonundakı prokurorluğun bütün vəzifəli şəxslərinə göstərişlər vermək hüququna malikdir. Məhkəmə polisinin bütün vəzifəli şəxsləri də onun nəzarəti altındadır. Baş prokuror şəxsən və ya öz müavinləri vasitəsilə apellyasiya məhkəməsində və onun olduğu yerdə təsis edilmiş andlılar məhkəməsində ittihamı müdafiə edir. Respublika prokurorları (Fransada aşağı instansiyadan olan, lakin geniş səlahiyyətlərə malik olan prokurorlar belə adlanır) islah tribunallarının nəzdində olur və həmin tribunalın fəaliyyət göstərdiyi rayonda bütün cinayət işləri üzrə cinayət təqibini həyata keçirirlər. Onlar şəxsən və ya öz müavinləri vasitəsilə andlılar məhkəmələrinin əksəriyyətində, islah tribunallarında, eləcə də lazım gəldikdə polis tribunallarında ittihamı müdafiə edirlər. Prokurorluğun nümayəndələri, habelə «ümumi mənafe» bunu tələb etdikdə, mülki prosesdə və hər hansı instansiyadan olan məhkəmədə rəsmi olaraq iştirak edirlər. Fransız doktrinasına görə, prokuror qanunun müdafiəçisidir və ümumi mənafeyi, eləcə də hökumətin mənafeyini təmsil edir. Ədliyyə nazirinin təklifi ilə Prezident tərəfindən vəzifəyə təyin edilən prokurorların intizam məsuliyyətinə cəlb edilməsi üzrə səlahiyyətlər də bu yaxmlaradək Ədliyyə nazirində cəmlənmişdir. Ali Magistratura Şurası bu halda heç bir səlahiyyətə malik deyildir (Fransa Konstitusiyasının 65-ci maddəsinə əsasən, Ali Magistratura Şurasına Respublika Prezidenti başçılıq edir. Ədliyyə naziri onun müavini kimi bura daxildir). Yalnız 1993-cü ilin iyun ayında Konstitusiyada dəyişiklik edildikdən sonra həmin Şura Hakimlər bölməsinə və İttihamçılar bölməsinə ayrılmışdır. İttihamçılar bölməsi başlıca olaraq məşvərətçi orqan olsa da, hər bir ittihamçının təyini və intizam məsuliyyətinə cəlb edilməsi üçün onun rəyi zəruridir.
Yüklə 4,37 Mb. Dostları ilə paylaş:
|