dən azad edilməsi, mükafatlandırılması və intizam qaydasında
cəzalandırılması məsələlərini həll edir; strukturunu, ştat cədvəlini,
xərc smetasını, işçilərin əmək haqqını müəyyən edir, məhkəmədə
əmək və icra intizamına əməl olunmasını təmin edir.
Sədr İqtisad Məhkəməsinin hakimlərinin, yerli iqtisad
məhkəmələri və Beynəlxalq müqavilələrdən irəli gələn
mübahisələrə
dair
iqtisad
məhkəməsinin
hakimlərinin
mükafatlandırılması barədə Məhkəmə-Hüquq Şurasına təklif
verir, habelə onların intizam məsuliyyətinə cəlb edilməsi barədə
müraciət edir.
Bundan başqa sədr:
İqtisad Məhkəməsini təmsil edir;
məhkəmənin Rəyasət Heyətinin iclaslarını çağırır, onun
vaxtını, gündəliyini müəyyən edir və bu iclaslara sədrlik edir,
onun qərarlarını və iclas protokollarını imzalayır. Ali
Məhkəmənin Plenumunda məhkəmənin işi barədə hesabat verir;
yuxanda göstərilən məhkəmələrdə ədalət mühakiməsinin
həyata keçirilməsi vəziyyətinə dair İqtisad Məhkəməsinin Rəyasət
Heyətinə məlumat verir;
məhkəmənin hakimlərinin və katibliyin işçilərinin
ixtisasının artırılması işini təşkil edir;
məhkəmə statistikasının təhlili, məhkəmədə baxılmış işlər
üzrə məhkəmə təcrübəsinin öyrənilməsi və ümumiləşdirilməsi
işini təşkil edir, bununla əlaqədar rayon (şəhər) məhkəmələrindən
işləri tələb edir, qanunvericilik aktlarının düzgün tətbiq edilməsi
üçün məhkəmələrə metodik köməklik göstərir;
müəyyən edilmiş günlərdə şəxslərin qəbulu, təklif, ərizə və
şikayətlərə baxılması sahəsində məhkəmənin işini təşkil edir.
Sədr öz səlahiyyəti daxilində əmr və göstərişlər verir. İqtisad
məhkəməsi sədr müavininin özünəməxsus səlahiyyətləri vardır. O,
hakim kimi bütün prosessual səlahiyyətləri həyata keçirərək,
məhkəmə iclaslarında sədrlik edir və bu-
----------
=-
=143
=■■
nunla yanaşı sədr torofindon müəyyən edilmiş məsələləri həll
edir, sədrin tapşırığı ilə onun ayrı-ayrı səlahiyyətlərini həyata
keçirir, sədr olmadıqda və ya öz vəzifələrini yerinə yetirə
bilmədikdə onu əvəz edir; vətəndaşları şəxsən qəbul edir.,
qanunvericiliklə onlara aid edilmiş digər səlahiyyətləri həyata
keçirir.
İqtisad Məhkəməsi sədrinin müavini vəzifələrini yerinə
yetirə bilmədikdə, onun vəzifələrinin icrası sədrin sərəncamı ilə
müvəqqəti olaraq həmin məhkəmənin kollegiya sədrindən birinə
həvalə edilir.
144
X
FƏSİL
Az
ə
rbaycan Respublikas.mm Ali M
ə
hk
ə
m
ə
si
10.1.
Azərbaycan Respublikası Ali Məhkəməsinin vəzifələri
Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasına uyğun olaraq Ali
Məhkəmə ümumi və ixtisaslaşdırılmış məhkəmələrin icraatına
aid olan mülki, o cümlədən iqtisadi mübahisələrə dair, cinayət
işləri, inzibati xətalara dair və digər işlər üzrə ali məhkəmə
orqanıdır.
Ali Məhkəmə kassasiya instansiyası məhkəməsi kimi
qanunla müəyyən edilmiş prosessual qaydada ədalət
məhkəməsini həyata keçirir, ümumi və ixtisaslaşdırılmış
məhkəmələrin fəaliyyətinə nəzarət edir.
Ali Məhkəmənin cinayət və inzibati xətalara dair işlər üzrə
kollegiyası apellyasiya instansiya məhkəmələri və and- lılar
məhkəməsi tərəfindən çıxarılmış hökmlərdən və digər
qərarlardan verilmiş kassasiya şikayətləri və ya protestləri
əsasında cinayət işlərinə və cinayət təqibi ilə bağlı digər
materiallara baxır. (CPM, m.73).
Apellyasiya Məhkəməsinin mülki işlər üzrə kollegiyasının,
İqtisad Məhkəməsinin və Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali
Məhkəməsinin qətnamə və qərarlarından AH Məhkəməyə
kassasiya şikayəti verilə bilər. (MPM, m. 402).
Göstərilən əsas funksiyalar Ali Məhkəmənin Azərbaycan
Respublikasının məhkəmə sistemində və digər dövlət
orqanlarına qarşı rolunu və yerini müəyyən edir.
Bu funksiyaların hər birinin konkret məzmunu vardır.
Birincisi, ali məhkəmə orqanı kimi o, respublikanın bütün
ümumi və ixtisaslaşdırılmış məhkəmələrinin çıxardığı hökmlərin
və digər məhkəmə qərarlarının qanuni və əsaslı olmasını
kassasiya qaydasında yoxlayır və son sözünü deyir.
145
=-^
ikinci funksiya birincisi ilo sıx əlaqədardır: məhkəmələrin
fəaliyyətinə nəzarət etmək, ilk növbədə onların buraxdığı
səhvləri tapıb düzəltmək. Bu, yalnız prosessual formada, yəni
məhkəmə icraatı qaydalarına uyğun edilməlidir. Çünki bu
tələbin yerinə yetirilməsi aşağı hissə məhkəmələrinin
müstəqilliyinə, onların qəbul etdikləri qərarların qanuniliyinə və
əsaslılığına təminat verir.
Ali Məhkəmə tərəfindən kassasiya qaydasında i.şlərə
baxılması və aşağı hissə məhkəmələrinin fəaliyyətinə nəzarət
edilməsi həm də proses iştirakçılarının hüquqlarının və
mənafelərinin qorunmasını təmin edir.
Ali Məhkəmə Azərbaycan Respublikasının paytaxtı Bakı
şəhərində təşkil olunur, onun yurisdiksiyası respublikanın bütün
ərazisinə .şamil edilir.
10.2.
Ali Məhkənıonin tərkibi və təşkili
AH Məhkəmənin tərkibinə Məhkəmənin sədri, onun
müavinləri və hakimləri daxildirlər.
Ali Məhkəmənin hakimlərini Azərbaycan Respublikası
Prezidentinin təqdimatı ilə Azərbaycan Respublikasının Milli
Məclisi təyin edir. Ali Məhkəmənin hakimi vəzifəsinə ali hüquq
təhsili və hüquqşünas ixtisası üzrə 5 ildən az olmayaraq iş stajı
olan şəxslər təyin edilə bilərlər. Onlar həm də yüksək mənəvi
tələblərə cavab verməli, müvafiq həyat təcrübəsinə malik
olmalıdırlar (yaşı 30-dan aşağı olmamaqla).
Ali Məhkəmənin hakimləri digər məhkəmələrin hakimləri
kimi məhkəmə hakimiyyətinin daşıyıcısı olub, öz fəaliyyətində
müstəqildirlər və yalnız qanuna tabedirlər. Onlara tutduqları
vəzifədən, iş stajından və qanunla nəzərdə tutulmuş hallardan
asılı olaraq ixtisas dərəcələri verilir.
Ali Məhkəmə sədrinin səlahiyyətləri. Ali Məhkəmədə işin
təşkili ilk növbədə məhkəmənin sədrinə həvalə olunur. Onun
^
.^=
.,=
746
=
Dostları ilə paylaş: |