Mövzu giRİŞ Plan: Fənnin predmeti, məqsədi və vəzifələri Ə L v a n m e t a L l a r d a n

MÖVZU 3.
UNIVERSAL MƏTBƏX AVADANLIQLARI 
Plan. 
1.Universal mətbəx avadnlıqlarının intiqalları 
2.Ümumi təyinatlı universal mətbəx avadanlıqları 
3. Xüsusi təyinatlı universal mətbəx avadanlıqları 
4. Universal mətbəx avadanlıqlarının istismar qaydaları 
 
ƏDƏBİYYAT VƏ MATERİALLAR: 
1.Mustafayev X.S. Texnoloji-ticarət avadanlıqları. 
“
Elm” nəşiriyyatı, 
2002.
2.Оборудование предприятий торговли и общественного питания. 
/Под.ред. проф. В.А.Гуляева. М.: ИНФРА – М, 2002. 543 с 
3.Главацкая В.И., Киселева И.Е., Родникова Т.Н. Механическое и 
холодильное оборудование предприятий общественного питания. Изд.2-е 
переб. и доп. М.Экономика 1977 404с. 
4.Елихина В.Д., Журин А.А., Проникина Л.П. Богачев М.К. 
Оборудование предприятий общественного питания Механические 
оборудование- М: Экономика, 2000. 
 
Universal mətbəx avadnlıqlarının intiqalları 
Intiqal elektrik mühərrikindən və reduktordan ibarətdir. Reduktora 
təyinatına görə çıxarıla bilən müxtəlif mexanizimlər -ət maşını, çalan maşın, 
balıqtəmizləyənmaşın, tərəvəzdoğrayanmaşın vəs. Bərkidilməklə növbə ilə işlədilə 
bilər. İntiqal “Universal” adını da burda almışdır. Xırda emal müəssisələrində o 
cümlədən ticarət və iaşə sistemində miqdarca az olan, lakin olduqca müxtəlif 
çeşidli yeyinti məhsullarının emalında universal mətbəx maşınlarının tətbiqi 
məqsəduyğundur və iqtisadi baxımdan səmərəlidir. Belə konstruktiv qurğular ilk 
növbədə maşının istifadəetmə əmsalının artırılmasını göstərir. 
Hal-hazırda müxtəlif müəssisələrdə P
1
-0,6-1,1; P-II; UMM universal 
intiqallarından geniş istifadə edilir. 

---

İntiqal P
1
-0,6-1,1
. Intiqal çuqun gövdədə yerləşən elektrik mühərrikindən 
və ikipilləli slindrik reduktordan ibarətdir. Gövdə ilə elektrik mühərriki dekorativlə 
örtülmüş və yan səthində intiqalın işəsalma qurğusu quraşdırlmışdır. 
Reduktorun gövdəsinin bir tərəfinin qurtaracaq hissəsində boğazlıq1, 
bunun əks tərəfində elektrik mühərrinin flansı üçün deşik nəzərdə tutulur. İntiqalın 
gövdəsində metal tıxacla bağlanmış üç deşik vardır: yuxarı deşikdən reduktora yağ 
tökülür, aşağı deşikdən işlənmiş yağ maxıdılır, orta deşikdən reduktordakı yağın 
səviyyəsinə nəzarət edilir. 
Qurtaracaq hissəsi fiqur şəklində olan işçi val 2 diyirlənmə daytaqlarında 
yerləşmişdir. Val boyu üzrə yağın axmasının qarşısını almaq üçün kipgəc 
manjetdən 3 istifadə edilir. Bununla belə işçi valda yaranan ox boyu yüklənmələrin 
aradan qaldırlıması üçün intiqalda kürəcikli yastıqlı 4 dayaqlar nəzərdə 
tutulmuşdur. 
Aralıq çarxla birləşmiş olan dişli çarx 5 işçi vala şayba vasitəsilə bolt və 
içliyin köməyi ilə bərkidilmişdir. Digər tərəfdən elektrik mühərrikinin 7 valına 
bərkidilmiş aparan dişli çarx 6 aralıq çarxı ilə birləşir. 
Gövdənin boğazlığı 120
0
bucaq altında yerləşmiş iki xüsusi vintlə 8 təchiz 
edilmişdir, hansı ki, bunlar dəyişdirilən mexanizimlərin quyruq hissələrinə 
bağlanır. 

---

Şəkil 2.1. P
1
-0,6-1,1 a- ümumi görünüş, b-kinematik sxemi
Təyinatından və növbəli kopleks icraedici mexanizimlərindən asılı olaraq 
intiqal 1 işçi stolunb və ya xüsusi altıəlığın çatısı 2 üzərində quraşdırılır. Xüsusi 
altlıqlı olan çatı üzəridə quraşdırlmış intiqal şəkil 2.2. göstərilmişdir.