Mübariz Xəlilov, Nazlı Həsənova



Yüklə 4,93 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə291/355
tarix22.12.2023
ölçüsü4,93 Mb.
#154030
növüDərs
1   ...   287   288   289   290   291   292   293   294   ...   355
INFORMATIKA KITAB BUTOV-1

Funksiya 
Təyinatı 
Arqumentin 
tipi 
Nəticənin 
tipi 
abs(x) 
x
-in 
modulunu 
təyin edir 
İxtiyari 
həqiqi tip 
Arqumentin 
tipi 
arctan(x) 
x
-in 
arktangensini 
(radianlarla) 
təyin edir 
İxtiyari 
həqiqi tip 
Arqumentin 
tipi 
cos(x) 
x
-in kosinusunu 
(radianlarla) 
təyin edir 
İxtiyari 
həqiqi tip 
Arqumentin 
tipi 
exp(x) 
x
-in eksponenta-
sını təyin edir 
İxtiyari 
həqiqi tip 
Arqumentin 
tipi 
frac(x) 
x
-in 
kəsr 
İxtiyari 
Arqumentin 


334 
hissəsini təyin 
edir 
həqiqi tip 
tipi 
int(x) 
x
-in tam 
hissəsini 
təyin edir 
İxtiyari 
həqiqi tip 
Arqumentin 
tipi 
ln(x) 
x
-in natural loqa-
rifmini 
təyin edir 
İxtiyari 
həqiqi tip 
Arqumentin 
tipi 
pi 
...
141592
.
3
=
π
ədədini verir 
– 
İxtiyari 
həqiqi tip 
random 
[0,1) 
intervalında 
təsadüfi ədəd 
təyin edir 
– 
İxtiyari 
həqiqi tip 
sin(x) 
x
-in sinusunu (ra-
dianlarla) 
təyin 
edir 
İxtiyari 
həqiqi tip 
Arqumentin 
tipi 
sqr(x) 
x
-in 
kvadratını 
təyin edir 
İxtiyari 
həqiqi tip 
Arqumentin 
tipi 
sqrt(x) 
x
-
dən kvadrat 
kök 
alır 
İxtiyari 
həqiqi tip 
Arqumentin 
tipi 
trunc(x) 
x
-i modulca 
aşmayan ən 
yaxın tam ədədi 
verir 
İxtiyari 
həqiqi tip 
Integer
round(x) 
x
-i 
ən yaxın tam 
ədədə qədər 
yuvarlaqlaşdırır. 
İxtiyari 
həqiqi tip 
Integer
İki tip öz arasında aşağıdakı şərtlər daxilində uyğun hesab edilir: 
1)
hər ikisi eyni tipə aiddirsə, 
2)
hər ikisi həqiqi tiplidirsə, 
3)
hər ikisi tam tiplidirsə, 
4)
bir tip ikinci tipin diapazon 
tipidirsə, 
5)
hər ikisi eyni bir baza tipinin diapazon tipidirsə, 
6)
hər ikisi eyni bir baza tipinin elementlərindən qurulmuş 
çoxluqlardırsa, 
7)
hər ikisi eyni maksimal uzunluqlu (
packed
sözü 
ilə təyin edilmiş) 
sətirlərdirsə, 
8)
tipin biri 
sətir tip, digəri isə sətir tip, sətir və ya simvoldursa, 
9) bir tip ixtiyari 
göstərici, digəri isə qeyri-tip göstəricidirsə, 
10) bir tip 
obyektə göstərci, digəri isə həmin obyektə qohum olan 
obyektə göstəricidirsə, 


335 
11)
hər ikisi eyni tip nəticə alan prosedur tiplərdirsə. 
Mənimsətmə operatorunda 
t1:=t2;
(
t1
– 
dəyişənin tipi, 
t2
– 
ifadənin tipi) 
mənimsətmə aşağıdakı hallarda mümkündür: 
1) 
t1
və 
t2
eyni 
tiplidirsə və bu tip fayl və fayllar massivinə aid deyilsə 
və ya fayl-sahələri olan yazılışlara və ya bu yazılışların massivlərinə aid 
deyilsə, 
2) 
t1
və 
t2
uyğunlaşmış nizam tiplərinə aiddirsə və 
t2
-nin 
qiyməti, 
t1
-in 
mümkün 
qiymətləri diapazonuna daxildirsə, 
3) 
t1
və 
t2
həqiqi tiplidirsə və 
t2
-nin 
qiyməti 
t1
-in mümkün 
qiymətləri 
diapazonuna 
daxildirsə, 
4) 
t1
– 
həqiqi tip, 
t2
isə tam tiplidirsə, 
5) 
t1
– 
sətir, 
t2
isə simvoldursa, 
6) 
t1
-
sətir, 
t2
isə sıxılmış sətirdirsə, 
7) 
t1
və 
t2
uyğunlaşdırılmış sıxılmış sətirlərdirsə, 
8) 
t1
və 
t2
uyğunlaşdırılmış çoxluqlardırsa və 
t2
-nin bütün 
hədləri 
t1
-in 
mümkün 
qiymətləri çoxluğuna daxildirsə, 
9) 
t1
və 
t2
uyğunlaşdırılmış göstəricidirlərsə, 
10) 
t1
və 
t2
uyğunlaşdırılmış prosedur tipləridirsə, 
11) 
t1
– obyekt, 
t2
isə onun nəslindəndirsə. 
Proqramda bir tip 
verilənlər digər tip verilənlərə çevrilə bilər. Bu cür 
çevirmələr aşkar və ya qeyri-aşkar ola bilər. Tiplərin aşkar çevirmələri zamanı 
arqumentləri bir tipə, qiymətləri isə başqa tipə aid olan xüsusi funksiyalardan 
(
ord, trunc, round, chr, ptr

istifadə olunur. Turbo Pascal-da tiplərin 
çevrilməsinin daha ümumi mexanizmindən də istifadə edilə bilər. Burada 
çevirmə standart tip identifikatorunun və ya istifadəçi tərəfindən çevrilən tip 
ifadəyə çevirmə funksiyasının identifikatoru kimi təyin edilən identifikatorun 
tətbiqi ilə həyata keçirilir. Turbo Pascal-da tiplərin çevrilməsi üçün daha bir 
aşkar üsul təyin olunub: müəyyən tip dəyişənin yaddaşda tutduğu sahəyə, onun 
yad-
daşda daxili ifadə uzunluğuna bərabər uzunluqlu digər tip dəyişəni 
yerləşdirmək olar. 
Tiplərin qeyri-aşkar çevirməsi yalnız aşağıdakı iki halda mümkündür: 
1) 
həqiqi və tam tipli dəyişənlərdən təşkil olunmuş ifadələrdə tam tipli 
dəyişənlər avtomatik olaraq həqiqi tipə çevrilir və ifadə həqiqi qiymət alır. 
2) 
yaddaşın eyni bir sahəsində növbə ilə gah bir, gah da digər tip 
verilənlərin yerləşdiyi elan edilir. 

Yüklə 4,93 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   287   288   289   290   291   292   293   294   ...   355




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə