Müdafiə Sektorunda Dürüstlüyün Təmin Edilməsi və Korrupsiyanın Azaldılması: Ən Yaxşı Təcrübələrin Toplusu
Yüklə 2,99 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Dürüstlük Paktları
- Şəkil 7.1. Anonim Xəbərçilər üçün Plakatlar
- Haşiyə 7.8. “Hərbi Dürüstlük Paktları” ilə Böyük Alqı-Satqı Proseslərinin Gücləndirilməsi
102 Hərbi Təhcizat Əgər podratçılar bu cür pozuntuları bilərəkdən vaxtında xəbər verməzsə və hökümət müqavilələrinə görə əlavə pul aldıqlarını açıqlamazsa, o zaman edilmiş yeni düzəlişlərə uyğun olaraq onların hər hansı hökümət müqavilələrində iştirakı ya dayandırılır, ya da tamamilə çıxarılır. FAR hər bir podratçının özünün daxili nəzarət sistemlərinin olmasını tələb edir: • Uyğunsuz davranışın üzə çıxarılmasına yardımçı olmaq; • Pozuntuları aradan qaldırmaq tədbirlərinin tez yerinə yetirilməsini təmin etmək; • Etik davranışı təkmilləşdirən təşkilati mədəniyyət səviyyəsini artırmaq və qanuna sadiqliyi nümayiş etdirmək. 2009-cu ilin Yanvarından başlayaraq, Müdafi ə Nazirliyinin təlimatları, podratçı təşkilatın işçilərinin israfçılıq və pis idarəetmə, ictimai asayişə və sağlamlığa təhlükə və ya Müdafi ə Nazirliyinin müqavilə və ya qrant haqda qanununun pozulması ilə bağlı məlumatları hökümət orqanlarına xəbər verdiyi zaman, onların hüquqlarını qoruyur. Konkret olaraq, əgər işçi müqavilə-xarakterli pozuntuları hökümət strukturlarına bildirsə, o zaman o qisas kimi işdən çıxarıla bilməz, vəzifəsi azaldıla bilməz və ayrımçılıq yapıla bilməz. Həmçinin, podratçı təşkilatlar öz işçilərini yazılı surətdə bu cür xəbər-vermə hüquqlarının və qorunma haqlarının olduğu haqda məlumatlandırmalıdırlar. Mənbə: United States Government Accountability Offi ce, Defense Contracting Integrity: Opportunities Exist to Improve DOD’s Oversight of Contractor Ethics Programs, GAO- 09-591 (Washington, DC: United States Government Accountability Offi ce, September 2009), 6–7 and 16. Şəkil 7.1-də ABŞ Müdafi ə Nazirliyinin bu cür xəbər vermə xətlərini rek- lam edən plakatlari göstərilir. 53 NATO-ya son dönəmlərdə daxil olan Polşada, hər bir yüksək rütbəli zabit, hərbi həkim və prokurordan başqa( onlar üçün ölkədə hakimlər və prokurorlar üçün qəbul olunan ümumi qaydalar tətbiq olunur), maliyyə və ya maddi-texniki sahədə çalışan aşağı rütbəli zabitlər öz gəlirlərini bəyan etmək öhdəliklərini götürürlər. Doldurulmuş formalar xalqa elan olunmur və Hərbi Polis tərəfi ndən nəzarət olunur. Hərbi xidmətlərinin son üç ilində hərbi təhcizat məsələləri ilə məşğul olanlar, yəni tender prosedurlarının planlaşdırma,hazırlıq və həyata keçirilməsində və ya müqavilənin həyata 53
Bax www.dodig.mil. 103 Müdafi ə Sektorunda Dürüstlüyün Təmin Edilməsi və Korrupsiyanın Azaldılması: Ən Yaxşı Təcrübələrin Toplusu keçirilməsində iştirak edənlər hərbi şirkətlərdə işləyə bilməzlər. Hərbi şirkətlər isə hərbi məmulatlar istehsal edən,xidmətlər təklif edən və ya tikinti ilə məşğul olan şirkətlər sayılır və onlar Müdafi ə Nazirliyinin tenderlərində iştirak edib-etməməyindən asılı olmayaraq hərbi şirkətlər sayılır. 54
Təhcizat xarakterli korrupsiya risklərini aradan qaldırmaq üçün tədbirlər istiqamətində əsas diqqət çoxmillətli, idarələr- arası mexanizmlərə və kənar müşahidəçilərin təhçizat proseslərində iştirakına verilir. Hökümət-sənaye münasibətləri, həmçinin müdafi ə sənayeləri arasında beynəlxalq əməkdaşlıq, beynəlxalq anti-korrupsiya konsorsiyumuna və onun- la bağı davranış kodekslərinə gətirir. Bu cür konsorsiyumların yaradılması, dövlətlərə daha sərt anti-korrupsiya normaları yaratmağa təzyiq göstərir və qlobal tənzimləmə mexanizmi yaratmağa sövq edir. Məqsəd, beynəlxalq silah bazarında rüşvətin yox edilməsi mühitini yaratmaqdır.
İstənilən uzun səyahət kiçik addımlarla başladığı kimi, dürüstlüyü təmin etmə yoluna qədəm qoyan ölkələr də xüsusi səylərdən başlaya bilərlər,məsələn, hər hansı hərbi təhcizat halını xarici yoxlamaya izn vermək yolu ilə. Haşiyə 7.8 “Hərbi Dürüstlük Paktları” təcrübəsini təqdim edir-bu vəsait Beynəlxalq Şəffafl ıq tərəfi ndən spesifi k olaraq təhcizat-xarakterli korrupsiya risklərinə qarşı mübarizə üçün hazırlanıb və dünyanın çox yerində artan uğurla tətbiq olunub.
54 Maciej Wnuk-la şəxsi məktublaşma, 2 Dekabr 2008 104 Hərbi Təhcizat Haşiyə 7.8. “Hərbi Dürüstlük Paktları” ilə Böyük Alqı-Satqı Proseslərinin Gücləndirilməsi BŞ 1990-cı illərdə, hərbi təhcizat prosesinin tender və müqavilə hazırlanma mərhələlərində, korrupsiya hallarını aradan qaldırmaq üçün, hökümətlərin istifadə edəcəyi vasitə olaraq Dürüstlük Paktı hazırladı . BŞ-ın hərbi qrupu dürüstlüyü hərbi təhcizat proseslərinə də tətbiq etmək üçün bu vəsaiti hazırlamışdır. Hərbi Dürüstlük Paktı (The Defence İntegrity Pact) müqavilədir və o alıcı və satıcıların üzərinə konkret silah və texnika alqı- satqısı zamanı rüşvətsiz davranmaq öhdəliyi qoyur. BŞ son on beş il ərzində bu metodu mülki sektorda tətbiq edir və bir çox ölkələrdə, o cümlədən Meksikada, o adi praktikaya çevrilmişdir. Hərbi Dürüstlük Paktları bütün təhcızatçıları və höküməti bir müqaviləyə bağlayaraq, korrupsiyanın tenderdən əvvəl, tender vaxtı və tenderdən sonra baş vermə ehtimalını azaltmağa çalışır. Adətən bu Pakt alıcının rüşvət təklif etməməsi və almaması öhdəliyi və vədləri üzərində qurulur. Eyni öhdəlikləri məsləhətçilər və müşavirlər daxil, hökümətlər də boynuna götürür. Əgər alıcılar öz öhdəliklərini pozursa, o zaman o tenderdən çıxmağa razılıq verir və bu cür hallarda əlavə sanksiyalar da tətbiq edilə bilər,məsələn, yeni müqavilələr almaq hüququndan məhrum edilərək, tenderdən uzaqlaşdırıla bilər. Hərbi Dürüstlük Paktları bundan əlavə hökümət rəsmilərinin və onların ərini/arvadını tenderdən sonrakı bir dövr ərzində həmən tenderdə iştirak edən şirkətdə işləməsini məhdudlaşdırır və agentlər və ya vasitəçilər haqda məlumatlar tələb edir. Tender və müqavilə imzalamaq mərhələlərini daha da şəffaf etməkdən ötrü Hərbi Dürüstlük Paktları müstəqil nəzarətçı və ya nəzarətçi qrupları təyin edir. Müstəqil monitor bütün görüşlərə buraxılmalı və bütün sənədlərə qeyri-məhdud çıxış əldə etməlidir. Uğur və inam qazanılması üçün, böyük hörməti və ölkədaxili və beynəlxalq təcrübəsi olan müstəqil nəzarətçi seçilməlidir və onların maliyyə ehtiyacları lazımi qədər, missiyası bitənə qədər uyğun surətdə ödənilməlidir.
Yüklə 2,99 Mb. Dostları ilə paylaş:
|