Mühazirələr konspekti Bakı 2020 Dİaqnostik məlumatlarin əsas nöVLƏRİ

Sürətləndirilmiş sınaq. Mexanizmin keyfiyyət göstəriciləri və istismar parametrlərinin məmulatın almaq üçün, mexanizmin istimar şərtlərinə əsaslanaraq sürətləndirilmişsınaq aparılır.Bu məlumatlar mexanizmin istismar parametrlərinin (yüklənmə, temperatur, sürət və s.) yüksəldilməsi ilə aparılır.Belə yüksəldilmiş triboloji sınaqlara çox ehtiyatla yanaşmaq lazımdır, çünki bu şəraitdə sürtünmə parametrləri düz olmaya bilər, və ya mexanizmin keyfiyyəti dəyişə bilər.


11.3 Oxşarlıq meyarının təyini üsulları

Oxşarlıq meyarları əsasən iki üsulla təyin olunur. Birinci üsulda fiziki prosesintənliyi ölçüsüz şəklə gətirilir. Beləliklə, onun tətbiq etmək üçün tədqiq olunan prosesin tənliyini bilmək lazımdır.

Ikinci üsul _{ } - teoreminə əsaslanır. Ondan prosesin tənliyi məlum olmadığı və tədqiq olunan prosesdə işdirak edən parametrlər məlum olduqda istifadə etmək olar. təcrübədə iki üsulun qarışığ olan üçüncü üsuldanda da istifadə olunur. Bazisin hissələri ilə ifadə olunmuş daha mühüm parametrlər verilmiş konkret şəraitdə təsir edən oxşarlıq meyarları kimi baxmaq olar.

Tənliyi ölçüsüz şəklə gətirmək yolu ilə meyarların təyini üsulu daha sadə və dəqəqdir, fiziki prosesi təsvir edən və bircinslik şərtini ödəyən tənliklər istifadə olunur.

Bu metodu mexaniki sistemin fiziki oxşarlığına baxılması üzrə nümayiş etdirək. Dempferlə mexaniki rəqs halına nəzər salaq.

Fərz edək ki, M ketləli yük, c sərtlikli yayda rəqs edərək F_el = -cS elastiki müqavimət verir. Yükü S məsafəsinə hərəkət etdirdikdə v sürətinə mütanasib olan özlülü müqavimət yaranır: F_öz = -kv, burada k – mütanasiblik əmsalıdır. Yükə həyəcanlandırıcı F_h = F sin_{ }t (H) qüvvə təsir edir. Hərəkətin difrensial aşağıdakı kimi olur:

M_{ } + kv + cS = Fsinωt

Tənliyini hər üzvünü M_{ } – yə bölək və _{ } = _{ } qəbul edək.

Onda

_{ 1} = _{ } = _{ }; _{ 2} = _{ } = _{ } = _{ } = 1;

_{ 3} = _{ } = _{ } = Ne = 1 _{ 4} = ω_{ } = Ho = 1

Axırıncı meyar – Ho, F_h – qüvvəsi ω_{ } tezliklə sinusoid qanunu üzrə dəyişdikdə, parametrin dəyişmə sürətini səciyyələndirir. Cevirmələr zamanı sinω_{ } ifadəsini nəzərə almadıq.

Tətbiq olunmuş qüvvələrin təsiri altında yükün hərəkət tənliyini oxşarlıq meyarlarından təşkil olunmuş funksional asılılıqla göstəririk:

Ф(_{ 1}; _{ 2  3 4}) = 0

Yaxud

Ф( _{ }; _{ }; _{ } ; ω_{ }) = 0