291
III
IV
II
X
11
10
5
IV III
13
12 VI
6 IX
1
2
V 8
4
III
IV
kil 8.19. Kation s thi aktiv madd l r istehsalında
yaranan qaz v maye tullantıların z r rsizl
dirilm si
prosesinin texnoloji sxemi.
1- sintetik ya tur usu tutumu; 2, 6 – nasoslar; 3-
istid yi dirici; 4, 7 – damlaayırıcılar; 5 – ejeksiya tipli
skrubber; 8 – soyuducu; 9 –alovm hdudla dırıcı; 10 – soba;
11 – rekuperator; 12 – maye tullantılar tutumu; 13 –
havaüfürücü-su; I – üfürülm qazları; II – sintetik ya tur uları;
III – buxar; IV – kondensat; V – reduksiyalı alkill
m
prosesind alınan qazlar; VI – hava; VII – mazut; VIII – qalıq
nitrill ri; IX – aspirasiya qazları; X – tüstü qazları.
7
VI
3
9
I
VII VIII
292
8.4. Qeyri ionogen s thi aktiv madd l rin istehsalında
yaranan qaz tullantılarının t mizl nm si üsulları.
Birli v ikili spirtl r, fenollar v onların tör m l ri,
aminl r v s. sasında alınan oksietill
mi birl
m l r
s nayenin müxt lif sah l rind
t tbiq olunur.
Oksietill
m
m hsullarının istehsalı bir neç
m rh l d n ibar tdir: aerasiya, katalizatorun daxil
edilm sind n sonra qurudulma, etilen oksidinin
birl
dirilm si, deqazla ma v m hsulun neytralla dı-
rılması.
Qeyriionogen s thi aktiv madd l r istehsalında qaz
tullantılar m l g lir:
1) Katalizatorun daxil edilm si, aparatların xammal v
katalizatorla yükl nm sind n sonra azotla üfürülm v
vakuumun ld olunma prosesl rind ;
2) Oksietill
m m rh l sind reaksiyanın sonunda
reaktorların azot il üfürülm si prosesind ;
3) Oksietill
m m rh l sind reaktorda t zyiqin
buraxılabil n qiym td n artıq oldu u halda qoruyucu
membranın da ılması hallarında;
4) Etilenin ölçü ç nind n azotun atılması, tutumların
“n f slik”l rind n, onların doldurulması v etilen oksidinin
anbarda saxlanılması zamanı.
293
Bütün bu axınların t rkibind azot v etilen oksidi olur.
Qovulan qazlarla aparılan etilen oksidinin ümumi miqdarı
0,5-2 kq/t, azotun miqdarı is 7-12 kq/t t
kil edir.
Qeyri ionogen s thi aktiv madd l r istehsalında
oksietill
dirilmi
m hsuların alınması
v qaz
tullantılarının z r rsizl
dirilm si prosesinin texnoloji
sxemi
kil 8.20-d göst rilmi dir. 1 reaktoru qurudulmu
xammal v katalizatorla yükl nir. Reaktor üfürüldükd n
sonra oraya etilen oksidi verilir. Reaktorda ba lan ıc
t zyiq 0,3-0,4 MPa, temperatur is 160-180
0
C olur.
Reaksiyanın sonunda 1 reaktorunda t zyiq 30-40 kPa-a
q d r azalır v reaksiyaya girm y n etilen oksidi
qazların t mizl nm si sistemin atılır. Qazların
t mizl nm sistemi qarı dırıcısı olan 4 barbotaj tipli
aparatdan ibar tdir. Etilen oksidi etilenqlikol v NaOH
m hlulu iç risind n keç r k 140-160
0
C-d polietilenqliko-
la çevrilir. Polietilenqlikol su il durula dırılır v
kanalizasiyaya atılır, qazlar is yüks k d r c d
t mizl nm k üçün ra iq h lq l ri il doldurulmu 5
absorberin gönd rilir. 5 absorberin suvarma kimi
sirkulyasiya nasosunun köm yi il 6 tutumundan 50 %-li
etilenqlikol m hlulu verilir. T mizl nmi qazlar is
atmosfer atılır.
294
I
2 III
II
IV
1
3
VI
6
5
4
VII
V
kil 8.20 Oksietill
dirilmi m hsuların alınması
v qaz tullantılarının t mizl nm si prosesinin
texnoloji sxemi.
1 – reaktor; 2 – ölçü ç ni; 3 – tutucu; 4 –
qarı dırıcı; 5 – doldurmalı absorber; 6 – tutum; I
– NaOH m hlulu; II – etilen oksidi; III – ammal;
IV – su buxarı; V – kondensat; VI – atmosfer
atılan qazlar;VII – kanalizasiyaya ged n axınlar.
295
Qeyri ionogen s thi aktiv madd l r istehsalında
yaranan qaz tullantılarının etilen oksidind n t mizl nm si
prosesi
kil 8.21-d göst ril n sxem üzr aparılır. 2
tutumuna katalizator v su verilm kl uducu m hlul
hazırlanır. Sonra 3 nasosu vasit sil absorbent 5
qızdırıcısı il t chiz olunmu 4 ölçü tutumuna vurulur.
Veril n temperatura q d r qızdırılan m hlul 6 nasosu
vasit sil 1 skrubberinin suvarılmasına s rf olunur. 1
absorberinin a a ı hiss sin 7 geni l ndirici tutumundan
qaz tullantıları daxil edilir. 1 absorberinin yuxarısından
t mizl nmi qaz tullantıları amosfer atılır. Absorbent
m hlulu etilen oksidi doydurulduqdan sonra 4 tutumuna
axıdılır, oradan da özlülüyü 25 MPa·s –dan çox olmayan
su-qlikol m hlulu dövri olaraq yandırılmaya gönd rilir,
Absorbent is 2 tutumundan daxil olan t z uducu m hlul
il doydurularaq yenid n 1 absorberin gönd rilir.
Qazların uducu m hlul vasit sil
t mizl nm si
prosesind poliqlikolların qatılı ı artır v özlülükl ri d
yüks lir. Prosesin m qs d uy un aparılması üçün
poliqlikolların molekula ç kisinin 250-300-d n artıq
olmaması vacibdir.
Dostları ilə paylaş: |