548
(EDP) Hökum tin bu ç tinliyi aradan qaldırmaq üçün
atdı ı praktiki addıma z min yaratmı dır. Bu proqram
kompleks plan olub infrastrukturun yenil nm si,
qaydaların v t nziml yici bazanın t kmill
dirilm si yolu
il
h m torpaqların t mizl nm si/rekultivasiyasını,
t hlük li v qeyri-t hlük li tullantıların v
traf mühitin
qabaqcıl
kild idar olunmasını h yata keçirm yi
n z rd tutur. S r ncama
sas n EDP-nın icrası
üz rind ümumi n zar ti v
laq l ndirm ni Nazirl r
Kabineti h yata keçir c kdir.
14.3. Az rbaycanın traf mühit qanunvericiliyi v
proseduraları.
14.3.1. Az rbaycan Respublikasının Konstitusiyası
(1995) b yan edir ki, t bi t v bütün t bii ehtiyatlar xalqa
m nsubdur. Az rbaycan Respublikasının v t nda ları
t bi ti v onun resurslarını mühafiz etm y borcludurlar.
Dövl t öz növb sind torpa ın, su resurslarının, flora v
faunanın s m r li v elmi saslandırılmı istifad sini,
onların müdafi sini, havanın keyfiyy tinin t min
edilm sini, t bii ehtiyatların inki af etdirilm sini, onların
b rpa edilm sini v
traf mühitinin keyfiyy tinin
yax ıla dırılmasını öz üz rin götürür.
549
14.3.2. “ traf Mühitinin Mühafiz si Haqqında” Qanun
“ traf Mühitinin Mühafiz si Haqqında” qanun t bii
ehtiyatların mühafiz sini v onların s m r li istifad sini
t nziml y n
sas qanunlardan biridir (1999). Qanun
t bi tin mühafiz sinin
sas prinsipl rini, dövl tin, bu
sah d olan ictimai t
kilatların v v t nda ların hüquq
v
v zif l rini mü yy n edir, t bi ti mühafiz
qanunvericiliyin t l bl rinin pozulmasına gör
m suliyy tinin
saslarını t min edir, traf mühitin
qiym t ndirilm sinin keyfiyy ti üçün sas normativl ri,
iqtisadi f aliyy t sah si üçün ekoloji t l bl ri q bul edir,
ekoloji monitorinq v n zar td ictimaiyy tin rolunu hat
edir.
traf mühitin Mühafiz si Haqqında Qanun (Madd
42) Dövl t Ekoloji Ekspertizasının
sas m qs d v
v zif l rini mü yy n edir.
Bundan ba qa,
traf mühitin mühafiz si v
t bi td n istifad nin t nziml nm si il
laq dar
m s l l r Az rbaycan Respublikasının a a ıdakı
müvafiq qanunları il t nziml nir: Su M c ll si (1997),
Torpaq M c ll si (1999), Me
M c ll si (1997), Daxili
orqanlar haqqında (1998), Floranın Mühafiz si Haqqında
(1996), Fauna Haqqında (1999), cbari Sı orta Haqqında
550
(2002), Radioaktiv Tullantılar Haqqında (1994), stehsalat
v m i
t tullantıları Haqqında (1998), halinin
Radioaktiv T hlük sizliyi Haqqında (1997), Sanitariya v
Epidemioloji T hlük sizlik Haqqında (1992), Meliorasiya
v Suvarma Haqqında (1996), Su T minatı v Çirkab
Suları Haqqında (1999), Hidrotexniki Qur uların
T hlük sizliyi Haqqında (2002), Dövl t Torpaq Kadastrı,
torpaqların monitorinqi v yerin strukturu haqqında
(1998), Pestisidl r v Aqrokimy vi madd l r Haqqında
(1997), Torpaq M hsuldarlı ının Mühafiz si Haqqında
(1999), Xüsusi Mühafiz olunan t bii sah l r v obyektl r
haqqında (2000).
15. traf mühitin monitorinqi.
15.1. Ekoloji monitorinq haqqında ümumi m lumat
v onun v zif l ri
Monitorinq traf mühitin h rt r fli analizi, onun ekoloji
v ziyy tinin qiym tl ndirilm si, ona t bii v antropogen
t sirl rin öyr nilm si m qs dini da ıyır. Manitorinq
latınca monitor (n z r salmaq) sözünd n götürülmü dür.
Monitorinq antropogen t sirl rd n biosferd v yaxud da
onun ayrı-ayrı elementl rind ba vermi d yi iklikl r
551
n zar t (ölçülm si), onların qiym tl ndirilm si v
proqnozla dırılmasından ibar tdir.
traf mühitin monitorinqi — t bii v antropogen
t sirl r n tic sind
traf mühit yayılan z r rli qaz, maye
v b rk haldakı tullantılara k miyy t v keyfiyy t
c h td n n zar tin elmi saslarla h yata keçirilm si
olub, hava, su, torpaq mühitl rinin v ziyy tl rinin
qiym tl ndirilm si v proqnozla dırılması m qs di il
onların kimy vi t rkibini, çirkl nm d r c sini, radioaktiv,
hidrobioloji xüsusiyy tl rini, fiziki xass l rini mü yy n
ed n münt z m mü ahid v t dqiqatlar sistemind n
ibar tdir.
traf mühit antropogen v
t bii t sirl rin
m hdudiyy t s viyy sinin göst ricisi buraxıla bil n ekoloji
yükdür (BBEY). Ekosistem v biosferin normal f aliyy ti
yalnız BBEY s viyy sind mümkündür.
traf mühitin v t bii ehtiyatların dövl t monitorinq
sistemini Az rbaycan Respublikasının Ekologiya v T bii
S rv tl r Nazirliyi yaradır v bu f aliyy ti Az rbaycan
Respublikasının dig r müvafiq icra hakimiyy ti orqanları
il birg h yata keçirir. T bi td n istifad çil r
traf
mühitin mühafiz si sah sind dövl t n zar tini h yata
keçir n orqanların t l bi il
traf mühitin v t bii
Dostları ilə paylaş: |