Namangan davlat universiteti ekologiya va tabiatni muhofaza qilish

ibtidoiy bosqich
deb yuritiladi. Keyinchalik 
dehqonchilik va chorvachilikning rivojlanishi bilan insonlar o’troq yashashga o’ta 
boshladilar va jamiyat shakllandi. Insonlarning atrof-muhitga ta’siri xarakteri va 
miqyosi o’zgargan.
2
. 10 ming yil oldin oziq yetishmasligi va tabiiy sharoitlarning cheklovchi 
roli yana ham kamaygan. Yer yuzida aholi soni 50 mln. kishidan ortgan. Dastlabki 
antik shaharlar vujudga kelgan, madaniyat rivojlangan.

---

O’simlik va hayvonlarning hayot tarzi, yashash sharoitlari va moslashishlari, 
sonining o’zgarishlari haqidagi dastlabki ekologik bilimlar eramizdan avvalgi 
asarlarda qadimgi Rim va Yunonistonda vujudga kelgan.
Bu davrga kelib tabiatga inson ta’sirining kuchayishi - o’rmonlarning 
kesilishi, yerlarning sho’r bosishi, dastlabki cho’llashish vaziyatlari kuzatilgan. 
Antropogen ta’sir natijasida, ayrim hayvon turlari qirilib ketgan, alohida noyob 
o’simlik va hayvon turlari muhofaza qilingan. Bu 
agrar bosqich
deb yuritiladi. 
Keyinchalik insonlarning atrof tabiiy muhitga ta’siri kuchayib borgan.
3.
O’rta asrlarga kelib aholi soni 500 mln. kishidan ortgan. O’rta Osiyoda 
dastlabki ekologik bilimlar vujudga kelgan. Yevropada Uyg’onish davrida 
ekologik bilimlar rivojlangan. 
XYIII asrning oxirlarida, 1784-yilda bug’ mashinasining ixtiro qilinishi 
bilan insoniyat tarixidagi 
industrial bosqich
boshlangan. Bu davrga kelib inson 
xilma-xil tabiiy resurslardan foydalana boshlagan, antropogen modda 
almashinuvining ko’lami oshgan.
4.
XIX asrda aholi soni 1 mlrd. kishidan oshgan, tabiiy resurslarni qazib olish 
va ishlatish hajmi o’sgan, ayrim o’simlik va hayvon turlari qirilib ketgan. Atrof-
muhitning ifloslanishi kuchaya boshlagan. XIX asrning ikkinchi yarmidan jamiyat 
tarixidagi