Namangan davlat universiteti ekologiya va tabiatni muhofaza qilish

noosfera
(―noos‖-aql, ―sfera‖-qobiq)
 
bosqichiga o’ta 
boshladi.
Sayyoramizning hayot qobig’i-
biosferaning
barqarorligiga jiddiy putur yetdi. 
O’rmonlarning maydoni qisqardi, cho’llashish, turlar sonining keskin kamayishi, 
atrof-muhitning kuchli ifoslanishi avj oldi. 1960-yillarda global ekologik inqiroz 
belgilari namoyon bo’ldi va unga qarshi uyushgan jamoatchilik harakati vujudga 
keldi. Rivojlangan davlatlarda qonunlar qabul qilindi, ko’plab ekologik halqaro 
tashkilotlar tuzildi, atrof-muhit muammolari bo’yicha konferentsiyalar o’tkazildi, 
konventsiyalar imzolandi. Bevosita insonning yashash muhitini muhofaza qilish 
masalalari bilan shug’ullanish ekologiyaning fan sifatida ahamiyatini oshirib 
yubordi.
1970-80-yillarda ekologiyaning g’oya va muammolarining barcha fanlar va 
ishlab chiqarish sohalariga kirib borishi- 
ekologiyalashtirish 
amalga oshirila 
boshladi. Unda ishlab chiqarish jayonlarini ekologiya talablariga qarab tashkil 

---

qilish, ta’limni va ijtimoiy hayotning boshqa sohalarini ekologiyalashtirish ko’zda 
tutilgan.
1980-90-yillarda 
barqaror rivojlanish
kontseptsiyasi ishlab chiqildi va uni 
hayotga tatbiq etish boshlandi. XX asr oxiriga kelib Yer «kosmik kemasi»da aholi 
soni 6 mlrd. kishidan oshdi va kuniga o’rta hisobda 250 ming kishiga 
ko’paymoqda.
XXI asrga kelib «tabiat va jamiyat» o’rtasidagi ziddiyatlar kuchayib 
bormoqda. Agar yaqin o’n yilliklar ichida tegishli chora-tadbirlar ko’rilmasa, 
umumsayyoraviy miqyosda ekologik halokat muqarrar bo’lib qolishi mumkin.
Atrof-muhit muammolarini o’rganish va hal qilish jarayonida ekologiyaning 
tabiiy, aniq va ijtimoiy fanlar bilan uyg’unlashuvi amalga oshdi. 
Hozirda
ekologiya «Tabiat va jamiyat o’zaro aloqadorligining umumiy qonuniyatlari