11
Dasturda kishilar savodxonligini davrga mos tarzda oshirishga alohida e'tibor
berilgan.
Maktabda ona tilini chuqur o'rganish zaruriyati ona tilining jamiyatdagi
bajaradigan asosiy vazifalaridan kelib chiqadi. Til jamiyat a'zolarining
bir-biri
bilan o'zaro aloqasi uchun xizmat qiladigan vositadir. Odamlar o'rtasidagi o'zaro
munosabat til orqali amalga oshadi. Kishilar o'z his-tuyg'ulari, kechinma va
holatlarini taassurot va tasavvurlarini til vositasida ifodalaydilar.
Umumiy ta'lim tizimida ona tili asosiy va markaziy o'ringa ega. Ayniqsa,
umumiy o'rta ta'limning asosi, poydevori bo'lgan boshlang'ich
sinflarda ona tili
yetakchi mavqeda turadi. Yosh avlodda fikrlash va fikrni to'g'ri ifodalay olish
ko'nikmasini hosil qilish va rivoj
toptirish, ularga ona tilining qonun-qoidalarini
singdirish, bu qonun-qoidalarni amalda qo'llay bilishni o'rgatish, ularni
savodxonlik bilan to'g'ri va chiroyli yozish, to'g'ri talaffuz, ifodali nutq. O'z his-
tuyg'ularini so'z vositasi bilan yuzaga chiqara
olish malakalariga ega qilish, bular
orqali amaliy faoliyatga tayyorlash boshlang'ich sinflarda boshlanadi.
Bola 1-sinfga kelganida taxminan 1300, 1400 atrofida so‘z boyligiga ega bo‘ladi.
Maktab ta'limi, o‘qituvchilarning pedagogik mahorati bilan unga har kuni 5-6 ta
yangi so‘z o‘rgatiladi va bu so‘zlar uning lug‘atidan joy olishi hamda
mustahkamlanishi kuzatib boriladi.
Shu bilan birga o’quvchilar ushbu so’zlarning yozilishi
bilan ham tanishib
boradilar. O’quvchilar ona tili qoidalari bilan birgalikda to’g’ri va chiroyli
yozishga o’rganib borishlari lozim bunga erishish
uchun esa doimiy ravishda
o’quvchilarni savodli yozish malakalarni rivojlantirib borishimiz lozim.
Bugungi kunda ayrim joylarda panolarda, viveskalarda,
jamoat joyidagi
e’lonlarda ayrim orfografik va imlo qoidalari buzilgan holatdagi yozuvlarni
uchratishimiz mumkin. Afsuski bunday kamchiliklar tez-tez ko’zga chalinib
turibdi. Albatta bularning barchasiga yoshlikdanoq savodli yozish ko’nikma va
malakalarini shaklllantirishga yaxshi e’tibor qaratilmasligi deb olishimiz mumkin.
Shuning uchun ham o’quvchilarni ilk maktab yoshidanoq savodli yozishga o’rgatib
12
borish bugungi kunda ham dolzarb va ahamiyatli muammolardan biri bo’lib
qoladi.
Dostları ilə paylaş: