93
variantları məhsuldarlı
q sen/ha
məhsulun
dəyəri,
man
çəkilən
istehsalat
xərcləri, man
xərc,
man
məhsulun
maya
dəyəri,
man
1
hektara
1 sen
məhsula
1
man
xərcə
k
səviyyəsi,
%-
lə
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Nəzarət
72,0
7000,0
2952,0
3802,0
52,8
3198,0
44,4
0,84
84,1
Azofos
109,2
10920,0
3125,0
3975,0
36,4
6945,0
63,6
1,75
174,7
Sənaye gübrəsi
N+P
106,4
10560,0
3215,0
4065,0
38,2
6495,0
61,0
1,60
159,8
Azofos+A
138,8
13880,0
3365,0
4215,0
30,4
9665,0
69,6
2,29
229,3
Peyin+10
t/ha+A
110,8
11080,0
3140,0
3990,0
36,0
7090,0
64,0
1,78
177,7
Sənaye
gübrəsi+A
138,8
13920,0
3372,0
4222,0
30,4
9698,0
69,9
2,30
229,7
Nəzarət+A
83,2
8320,0
3020,0
3870,0
46,5
4450,0
53,5
1,15
115,0
Nəzarət+B
78,8
7880,0
3092,0
3942,0
50,0
3938,0
50,0
1,00
99,9
2015-2016-
cı illərdə Abşeronda boy tənzimləyicilərinin (təbii və sintetik), üzvi-mineral
gübr
ələrin səmərəliliyini öyrənmək üçün nar bitkisinə boy tənzimləyiciləri və üzvi-mineral gübrələr
kökd
ən yemləmə şəklində verilmişdir. Təcrübədə alınan nəticələr cədvəllərdə (1,2) göstərilir.
C
ədvəllərdən göründüyü kimi istifadə olunmuş müxtəlif növ və dozalarda üzvi və mineral
gübr
ələrin nar bitkisi altında iqtisadi səmərəliliyinin hesablanmasından aydın olur ki, variantlar üzrə
alınan xalis gəlir 3198,0 – 9698,0 manat arasında tərəddüd edir. Ən yaxşı nəticə üzvi və mineral
gübr
ələrin boy tənzimləyicilərinin A duzu ilə birlikdə istifadəsindən alınmışdır ki, burada rentabellik
s
əviyyəsi 177,7 – 229,7% təşkil edir.
Cədvəl 2.
Abşeronun boz-qonur torpaqları şəraitində boy tənzimləyicilərinin (sintetik), üzvi-mineral
gübrələrin nar bitkisi altına istifadəsinin iqtisadi səmərəliliyi (2015-2016-cı illər, orta rəqəm)
Təcrübənin
variantları
2 illik orta
məhsuldarlıq
sen/ha
Əmtəəlik
məhsulun
dəyəri, man
Yığıma qədər
çəkilən
istehsalat
xərcləri, man
Ümumi
xərc, man
1 sen
məhsulun
maya dəyəri,
man
Xalis gəlir, man
Renta
bellik
səviy
yəsi,
%-
lə
1 hektara
1 sen
məhsula
1 man
xərcə
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Nəzarət
74,0
7400,0
2952,0
3802,0
54,3
3198,0
45,7
0,84 88,8
Azofos
113,2
11320,0
3125,0
3975,0
36,4
6945,0
63,6
1,75 181,1
Sənaye gübrəsi
N+P
109,6
10962,0
3215,0
4065,0
38,5
6495,0
61,5
1,60 165,8
Azofos+A1
142,8
14282,0
3365,0
4215,0
30,4
9665,0
69,6
2,29 235,9
Peyin+10
t/ha+A1
114,8
11400,0
3140,0
3990,0
36,0
7090,0
64,0
1,78 184,1
Sənaye
gübrəsi+A1
143,2
14320,0
3372,0
4222,0
30,3
9698,0
69,7
2,30 236,3
Nəzarət+A1
87,2
8720,0
3020,0
3870,0
46,5
4450,0
53,5
1,15 120,5
Nəzarət+B1
82,8
8200,0
3092,0
3942,0
50,0
3938,0
50,0
1,00 104,9
N
əticə: Variantlar üzrə alınan xalis gəlir 3198,0 – 9698,0 manat arasında dəyişir. Nəzarət variantında rentabellik
s
əviyyəsi 84,1% olduğu halda digər variantlarda isə 99,9 – 229,3% arasında olmuşdur.
T
əcrübənin nəticələri göstərdi ki, bağçılıqda əmək ehtiyatlarından, əsas istehsal və maliyyə
v
əsaitlərindən səmərəli istifadə etməklə məhsul vahidinin maya dəyərini aşağı salmaq əsasında
t
əsərrüfatın gəlirini yüksəltmək olar.
Müşahidələr göstərdi ki, aparılmış tədqiqat işlərinin nəticəsi olaraq demək olar ki, hər iki
t
əcrübədə (təbii və sintetik) 7 variantın hamısında boy tənzimləyicilərinin, üzvi-mineral gübrələrin
verilm
əsi xeyli dərəcədə nar ağaclarının məhsuldarlığının yüksəldilməsinə müsbət təsiri olmuşdur
[1,2].
94
Bununla
əlaqədar olaraq respublikanın nar bitkisi becərilən bölgələrində fermerlərə bu təcrübəni
s
əmərəli təklif kimi tədqim etmək olar (cədvəl 1,2).
ƏDƏBİYYAT
1.
Лоз С.М. Методика определения экономической эффективности использования в
сельском хозяйстве результатов научно-исследователски, изобретений и рационализаторских
предложений. Москва. Колос,1980, 67 с. 2. Доспехов Р.Н. “Методика полевого опыта (с
основами статистической обработки результатов исследований)”, V издание докладов,
“
Агропромиздат”, Москва 1985, 351 c. 3. Мамедов Д.Ш. - Агротехнические основы ежегодных
урожаев плодовых субтропических культур в условиях сухих субтропиков Азербайджана.
Баку, Элм, 2007, 468 c. 4. Материалы 1-го Всесоюзного совещания по применению нефтяных
удобрений в сельском хозяйстве. НРВ в сельском хозяйстве. Нефтяные удобрения и
стимуляторы. Баку, 1963, 432 с
Влияние ростовых регуляторов и органическо-минеральных удобрений на растение
граната
Мамедов Д.Ш.
Набиева
Н.Д.
РЕЗЮМЕ
В статье описываются экономическая продуктивность влияния ростовых регуляторов,
органическо-минеральных удобрений на растение граната. Показывается рентабельность в
сравнительном порядке ростовых регуляторов на фоне минеральных удобрений.
Ключевые слова: гранат, ростовые регуляторы, органическо-минеральные удобрения,
экономическая эффективнось.
Economic productivity of growth regulators, organic-mineral fertilizers influence on the
pomegranate plant
Mammadov
D.Sh.
Nabiyeva N.D.
The article describes the economic productivity of the influence of growth regulators, organic-
mineral fertilizers on a pomegranate plant. The profitability in a comparative order of growth
regulators on the background of mineral fertilizers is shown.
Key words: pomegranate, growth regulators, organic-mineral fertilizers, economic productivity.
Dostları ilə paylaş: |