Neft maşinqayirma klasteri: beynəlxalq təCRÜBƏNİn təDQİQİ
Yüklə 499,89 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 1.1.5. Krasnoyarskda neftservis və nefthazırlıq klasteri [1]
- 1.2. Qazaxıstan Respublikasında iqtisadiyyatın inkişafında klaster yanaşması [4, 12, 11, 5, 10, 7, 8, 3]
27
edir. “Novomet Perm” QSC “Rosnano”-nun dəstəyilə nanotexnologiyaların işlənib hazırlanmasına uğurla “daxil olmuş”, “Kunqur” şirkətlər qrupu kəşfiyyat və istifadə qazma üçün neft sahəsinin avadanlığının yeni xəttlərini tətbiq edir. Neftqaz maşınqayırma şirkətləri öz
məhsulunun keyfiyyətinin yaxşılaşdırılmasına çalışır. Bir sıra avadanlıq növlərinin istehsalında böyük tərəqqi əldə edilmişdir: qazma qurğular, reduktor turbo-qazmalar, qazma iskənə, elektrik mərkəzdənqaçma nasosları. Neftqaz avadanlığının istehsalçılarının Birliyi sahəvi institut, ali təhsil müəssisələr və müəssisələrin texnikanın yeni nümunələrinin yaradılması, layihə- konstruktor və layihə-metodik işləri mərhələlərində maliyyələşdirilməsinə cəlb edilməsini təmin edə bilən milli neftqaz maşınqayırmanın elmi-texniki potensialının inkişafı üzrə dövlət proqramının işlənib hazırlanmasına çağırır.
X-cu Krasnoyarsk şəhər forumu çərçivəsində baş tutan “Neftservis texnologiyaların lokallaşdırılması” danışıq meydançasının ərəfəsində məlum olmuşdur ki, Krasnoyarskda məqsədi yerli müəssisələrin iri neftqaz şirkətlərin sifarişlərinə daxil edilməsi olacağı şəhərin 22 müəssisəsinin iştirakı ilə neftservis və nefthazırlığı klasterinin yaradılması üzrə layihə reallaşdırılır. Söhbətin leytmotivi idxalı əvəz etmə məsələsi olmuşdur. Avrobirliyi və ABŞ-la sektoral sanksiyaların tətbiqi ilə bir çox rusiya şirkətləri investisiya layihələrinin reallaşdırılması üçün texnologiya və maliyyə ehtiyatlarına daxil olmada məhdudlaşdırılmışdır. Ölkənin hökümətinin qiymətləndirilməsinə görə rusiya neftçilərinin xaricdən avadanlığın təchizatından asılılığı bu gün 50% təşkil edir. Qeyd edilmişdir ki, artıq bu gün neftqaz şirkətlərinin sifarişlərinə texnoloji hazırlıq dərəcəsi imkan verən “Zenit LKB” QSC (neft şirkətləri ilə işləmək təcrübəsinə malikdir, neft emal avadanlıq və nefthazırlığı üçün avadanlıq istehsal edir, Aker Solutions şirkətilə layihələrin reallaşdırılmasında podratçıdır) və “Krasnoyarsk maşınqayırma zavodu” ASC daxil edilə bilər. Xüsusilə Zenit LKB artıq bu gün neft şirkətləri üçün o cümlədən şəhərin müəssisələrilə kooperasiyada istehsalın 28
həcmini artırmağa hazırdır. Digər krasnoyarsk müəssisələrinin rəhbərləri həmçinin bu istiqamətdə işləməyə hazır olduqlarını təsdiqləmişdir. SFU neft və qaz İnstitutunun direktoru Nikolay Dovjenko qeyd etmişdir ki: - institutda novosibirsk kataliz institutu ilə birgə xaricilərdən (Rusiyanın neft emal zavodlarına katalizatorların 75% xaricdən alınır) geri qalmayan, hətta onları üstələyən bir sıra katalitik sistemlər işlənib hazırlanmışdır; - Krasnoyarskda katalizatorlara gedən platin qrupunun metalları istehsal edilən rəngli metal zavodu vardır. Və onlar artıq katalizatorların istehsalı ilə əlaqədar bəzi texnologiyalara malikdir; - katalizatorların səmərəliliyinin tədqiqi üçün eksperimental baza vardır (belə işlə İnstitut məşğul olur). Belə işləmələr idxalı əvəz etmənin kifayət qədər yüksək potensialı göstərir. Nəticədə forum iştirakçıları neftqaz şirkətlərə öz investisiya proqramlar və ETTKİ proqramlarına krasnoyarsk klasterinin müəssisələrinin bazasında müxtəlif növ avadanlığın istehsalının texnologiyasının mənimsənilməsinə kvotanın daxil edilməsi imkanına baxmaq, həmçinin fəaliyyətdə olan satınalma sisteminin onlarda yerli müəssisələrinin iştirakının fəallığının yüksəldilməsi məqsədilə təkmilləşdirilməsi imkanına baxmaq tövsiyə etmişdir.
1.2. Qazaxıstan Respublikasında iqtisadiyyatın inkişafında klaster yanaşması [4, 12, 11, 5, 10, 7, 8, 3] Milli neftqaz maşınqayırmanın inkişafının prioritetliyi maşınqayırma məhsulunun iri istehlakçısının neftqaz kompleksi olduğu ilə şərtlənmişdir. Neftqaz maşınqayırmanın əsas məqsədi – neftqaz sektorunun respublika neftqaz hasilat və neft emal müəssisələrinin səmərəli fəaliyyəti üçün rəqabətqabiliyyətli avadanlıq və komplektləşdirici məhsullarda artan tələbatın ödənilməsi, idxalın əvəz edilməsi və ixrac imkanlarının genişləndirilməsidir. Qazaxıstanda yaxın zamanlara qədər neftqaz avadanlığı, xüsusilə offşorun buraxılmasında təcrübə olmamışdır. Ənənəvi olaraq ölkə Rusiya və digər MDB ölkələrindən neftqaz avadanlığı idxal etmişdir. 2000-ci ildə Qazaxıstan hökümətinə idxalı əvəz edən məhsulun istehsalının mənimsənilməsi üzrə konkret proqramlar və 29
tapşırılmışdır. 1997-ci ildə MNŞ “Kazaxoyl”-ın rəhbərliyilə neftqaz maşınqayırmanın təşkil edilməsi və inkişafı üzrə, neftqaz avadanlığının müasir istehsal bazasının və şəxsi maşınqayırma potensialının formalaşdırılması üçün ilkin şərtlərin yaradılması strategiyası işlənib hazırlanmışdır. Bu məqsədlə “Qazaxıstan Respublikasının 2000-ci ilə qədər neftqaz maşınqayırmanın inkişafı üzrə MNŞ “Kazaxoyl”ın proqramı” hazırlanmışdır. Proqramın əsas məqsədi respublikada neftin hasilatının sabitləşdirilməsini təmin etmək üçün o dövrdə kəskin zəruri olan məhsulun istehsalının təşkil edilməsi olmuşdur: -
dərin quyu nasosları; -
quyuların yeraltı təmiri üçün qaldırıcı aqreqatlar; -
mancanaq dəzgahlar; -
ştanq daşıyıcılar; -
boru daşıyıcılar; -
neftqaz avadanlığının geniş dairəsinə ehtiyat hissələri. Respublikanın maşınqayırma zavod və müəssisələrin neftqaz sahəsi üçün məhsulun buraxılışına cəlb edilməsinin növbəti mərhələsi “2005-ci ilə qədər
MŞ “KazMunayQaz” milli neftqaz maşınqayırmanın dəstəyi və inkişafı üzrə planlı işin aparılmasını davam eimişdir. “2002-2005-ci illər üçün Qazaxıstan
Qazaxıstan bazarında işləyən neftqaz şirkətlərlə idxal edilən texnika və avadanlığın nomenklaturasının təhlili milli maşınqayırmanın müəssisələrinin mövcud olan işlənilməmiş potensialına göstərmişdir. Bununla əlaqədar olaraq mövcud olan maşınqayırma və konversiya müəssisələri – “Petropavlovsk ağır maşınqayırma zavodu” SC, “ZİKSTO” SC, “Munaymaş” SC (Petropavlovsk ş.), “Uralsk armatur zavodu” SC, “Zenit” SC, Uralsk ş., “Vostokmaşzavod” ASC,
Yüklə 499,89 Kb. Dostları ilə paylaş:
|