Dağ süxurlarının mexaniki xassələri
Dağ süxurunun möhkəmliyi, dağ süxuru nümunəsinin bir ox üzrə sıxılmadan dağılmya məruz qaldığı möhkəmlikdir (σsıx). Təcrübə hidravliki8 presdə aparılır.
(1.8)
Burada, – süxur nümunəsini dağıdan şaquli yükdür;
S – süxur nümunəsinin en kəsik sahəsidir.
Dağ süxurlarının nisbi möhkəmliyi düformasiyanın növündən asılı olaraq aşağıdakı cədvəldə verilir.
Cədvəl 2.1.
Süxurların nisbi möhkəmliyi
Dağ süxurları
|
Deformasiyalarda süxurun möhkəmliyi
|
Bir oxlu sıxılıma
|
Dartılma
|
Əyilmə
|
Sürüşmə
|
Əhəng daşı
|
1
|
0,04-0,10
|
0,08-0,10
|
0,09
|
Qum daşı
|
1
|
0,02-0,05
|
0,08-0,2
|
0,1-0,12
|
Qranit
|
1
|
0,02-0,04
|
0,08
|
0,15
|
Sıxılmaya müavimət çox olur.
Bərklik. Süxurun içərisinə bərk cismin girməsinə göstərdiyi müqavimət qüvvəsidir və mineral hissəciklərinin ölçüsündən, sementləyici maddələrin tərkibindən, məsaməlikdən, islanmasından, temperaturdan, dağ təzyiqinin qiymətindən və s. xarakterizə olunur. Bərklik möhkəmliyin əsas parametridir. Bərkliklə bir oxlu sıxılmaya müqavimət (σsıx) arasımdakı asılılıq
Pm=(5-25)σsıx
kimi olur.
Dostları ilə paylaş: |
