Nicolaus olahus



Yüklə 2,07 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə161/227
tarix19.07.2018
ölçüsü2,07 Mb.
#57146
1   ...   157   158   159   160   161   162   163   164   ...   227

NICOLAUS OLAHUS – PERMANENŢE UMANISTE 

331


   


(Nam sanctum visum est agmen adesse mihi.) […]

   

 

Visus adesse mihi trepido crinibus Apollo.” (1511)

2. DESCRIEREA

Este acum rândul poveştii să fie întreruptă de tablouri, căci divinităţile îl 

poartă pe poet spre o incredibilă oază pământeană de linişte, unde viaţa este 

nefiresc de firească, iar oamenii au, prin hărnicie, un trai îmbelşugat şi fericit:

   

“Est locus Hungariae, Cereris sacratus alumnae

   

 

Matthaeo veteres hoc tribuere solum

   

Nittria cum Vago celeri quem proluit unda

   

 

Intrantes Histrum quisque fluore suo.

   

Cernitur hos inter rapidus cursus fluviorum

   

 

Emrici nostri Renduve vocata domus.

   

Hanc etiam glebae centum renovantur aratris

   

 

Innumerisque boant pasqua laeta bobus

   

Et crebris ovium foetus balatibus adsunt

   

 

Cornibus et caprae proelia iuncta ciunt.” (1512) 

Cu nimic mai prejos această imagine de pasajele descriptive ale Hunga-



riei, semnate de un virtuoz în domeniu, căci Nicolaus Olahus este nu doar 

un  povestitor  irezistibil,  ci  şi  un  desăvârşit  pictor  literar,  capabil  să  creeze 

mirifice  peisaje,  portrete  în  stil  clasic,  pline  de  viaţă,  precum  şi  luxuriante 

cadre interioare. Imaginea casei Calninilor devine sub penelul său un preţios 



tablou renascentist, un soi de Vişegrad, căci numai atmosfera şi curtenii pala-

tului lui Corvinus pot egala prospeţimea înmiresmată, arta obiectelor lucrate 

cu mâna şi bunul gust, de epocă, al Rendvei şi al oaspeţilor acestui domeniu: 

   


 

“Ingrediemurque piam limina nota domum

   

Vestibulum ante ipsum quem maxima turba virorum

   

 

Constiterat, dominum quisque manendo suum,

   

Sericiis fulgens lanisque rapacis Iberi, 

   

 

 Gallia quas dives, Anglia quasque dedit.

   

Concertant cyathis et grato munere Bacchi

   

 

Pulsantes pedibus terque quaterque solum

   

Ingeminant famuli plausum famulaeque sequuntur

   

 

Et totum complent cantibus ultro diem,


332

 



ANTAL GYÖNGYVÉR

   

At domus interior pictis constrata tapetis

   

 

Herbis et violis, floribus atque rosis

   

Spirabat gratum casiique et divite nardo,

   

 

Ac thuris lacrimis et bene olente croco. […]

   

Primates dominae mixtim pulchraeque puellae

   

 

Adstabant celebres virgineusque chorus.

   

Aedibus in mediis mensae sternuntur onustae 

    

 

Bissenae dapibus somniferoque mero.

   

Accumbunt juvenes pariter dominae proceresque 

   

 

Ut Baccho decorent laeticiaque diem.

   

Adstat Calninus gemmis insignis et ostro 

   

 

Et pateras manibus servat utrisque duas

   

Praemia virtutis priscis donata diebus

   

 

Mentorea affabre pocula facta manu […]

   

Tendimus hinc castum dominae stratumque cubile

   

 

Candidulis violis purpureisque rosis 

   

Ornabant thalamum cultu preciosa supellex

    

 

Subtilique olim vela parata manu.

   

Fulgebat rutilis gemmis viridique smaragdo

   

 

Tota domus vinctis adplicitisque thoro.” (1513)

Curtea  princiară  de  la  Vişegrad  are,  deşi  departe  în  timp,  o  nebănuită 

rivală în uluitoarea tabără a lui Attila, aşa cum o înfăţişează Olahus (“ten-

toria  mira  arte  contexta”,  “id,  quo  ipsemet  utebatur  ex  serico,  auro, 

gemmis intextum ornatumque erat, pretiosis interiectis lapidibus huius mali 

aurei,  quorum  commissiones  atque  iuncturas  uniones  splendidi  ornabant”, 

“aliud in quo equi stabulabantur, sericeum totum”, “lectus, […], mensae et 

conviviorum,  praeterea  culinae  instrumentum,  ephippia,  phalerae,  et  alia 

equorum ornamenta, auro gemmisque decora” (1514)), căci, deşi operă nara-

tivă,  Atila  excelează  în  artistice  descrieri,  ca  şi  Hungaria  în  inserţii  epice. 

Aceasta din urmă este expresia cu adevărat himnică a grandorii naturii şi a 

măiestriei  umane  constructive.  Splendori  naturale  şi  arhitectonice  depăşesc 

orice închipuire şi, de n-ar fi răul pe pământ, de n-ar fi tulburată omenirea 

de  războaie,  paradisului  natural  şi  artistic  numai  veşnicia  celui  celest  i-ar 

lipsi.  Miraculoase  ape  termale,  tivite  cu  vii  şi  străjuite  de  xenodochii, 

tămăduiesc sub cerul liber trupuri bolnave, oferind “perspectiva unui tablou 

al  învierii  universale”  –  “specimen  […]  picturae  resurrectionis  generalis” 

(1515). Privind cu acelaşi ochi de artist câmpia Rákos din vecinătatea Pestei, 

Olahus oferă un alt tablou, intersectând, de astă-dată, realismul cu grotescul: 

Conspiceres in praedicto Danubii campo multos homines iacentes interdiu 




Yüklə 2,07 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   157   158   159   160   161   162   163   164   ...   227




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə