Nitq mədəniyyəti

Düzgün nitq qarşılıqlı anlaşmanın açarı kimi.

Nitqin təmizliyini qoruyub saxlamaq üçün tələb olunan amillər.

İfadəli nitqə yiyələnmək üçün ədəbi dilin digər normalarına əməl edilməsi.

Məntiqlilik nitqin ən mühüm keyfiyyəti kimi.

Nitqin tələffüz baxımından fərqlənməsində nəzərə alınan amillər.

Ekspressivlik və emosionallıq nitqin obrazlılığı, emosional keyfiyyəti, təsirliliyi kimi.

• 
  17-18. Nitq mədəniyyətinin əsas şərtləri bunlardır: 1) nitqin düzgünlüyü; 2) nitqin dəqiqliyi; 3) nitqin ifadəliyi.
  Düzgün nitq o nitq forması və ya təzahürü hesab olunur ki, orada dilin fonetik, qrammatik və leksik və s. qayda-qanunları po-zulmasın. Nitqin düzgünlüyü nitq mədəniyyətinin birinci şərtidir. Bu zaman məsələ belə qoyulur: düzgündür, ya düzgün deyil? Məs: "Qapını vurmaq" düzgün deyil, "qapını döymək" düzgün-dür.
  Nitqin dəqiqliyi - fikrin ifadəsi üçün bilavasitə tələb olunan dil vasitəsini (sözü, ifadəni, cümləni və s.) tapmaqla müəyyən edilir. Məs: "qış gəlir" düzgündür, ancaq dəqiq deyil. "Qış düşür" həm düzgün, həm də dəqiqdir.
  Nitqin ifadəliliyi dedikdə, ən müvafiq, ən uğurlu dil vasitəsini tapıb işlətmək başa düşülür. Qeyd etmək lazımdır ki, nitqin ifadəliliyini onun dəqiqliyindən fərqləndirmək bir o qədər də asan deyil. Məs: "O, ömrünü boş-boşuna keçirdi" cümləsi həm düz-gün, həm də dəqiqdir, ancaq ifadəli deyil. "O, ömrünü yelə verdi" isə daha ifadəli və gözəldir. Burada yığcamlıq dedikdə müxtəsərlik, fikrin qısa və aydın, lakonik şəkildə ifadə olunması nəzərdə tutulur. Nitq həm də dəqiq olmalıdır. Bu, nitqdə yığcamlığı yaradır. Dəqiqlik sözün öz istinad nöqtəsi, yəni onun ifadə etdiyi məfhumla bağlandığı zaman mümkün olur
  
• 
  19. 1) nitq nəfəsi müəyyən bir funksiyanı yerinə yetirir - səsin formalaşmasında iştirak edir
  

2) İntonasiya