|
O`zb е kiston r е spublikasi oliy va o`rta maxsus ta'lim vazirligiСнимок экрана 2023—04—01 в 08.32.00“Translation
Memory”
(“Tarjimon xotirasi”) yoki
“Sentence Memory”
(“Gap to’plagich”)
konsepsiyasi.
70
Bu yondashuvga ko’ra muayyan matnni bir tildan ikkinchisiga
tarjima qilish uchun dastlab uni yuqori malakali tarjimonga ko’rsatiladi. So’ng asl
matn va uning tarjimasi kompyuterga kiritiladi, matn fragmentlarga (alohida
jumlalarga, birikmalarga) bo’linadi, ushbu elementlardan ma’lumotlar bazasi
tayyorlanadi. Ma’lumotlar bazasi qidiruv tizimiga yuklanadi, u esa tarjimasi
mavjud bo’lgan matn fragmentlarini va alohida jumlalarni sifatli tarjima qilishga
imkon beradi. Matnning ayrim notanish fragmentlari (bazada tarjimasi mavjud
bo’lmagan matn qismlari) inson qo’li bilan tarjima qilinadi. Bunda bazadagi bu
fragmentlarga yaqin keladigan tarjimalardan foydalanish mumkin. Matnning inson
tomonidan tarjima qilingan qismlari yana ma’lumotlar bazasiga kiritiladi. Mana
shu yo’l bilan “tarjimon xotirasi” asta-sekinlik bilan boyitib boriladi va tarjima
samaradorligi yuksalib boradi. Lekin ushbu yo’nalishning afzalliklari bilan birga
ayrim kamchiliklari ham mavjud. Birinchidan, bu yo’l bilan har qanday turdagi
matnni tarjima qilib bo’lmaydi. U asosan muayyan tor yo’nalishdagi bir turdagi
matnlarga mo’ljallangan. Ikkinchidan, ma’lum matnning katta fragmenti ikkinchi
bir matnning katta qismiga tarjimada mos kelishi yoki yaqin kelishi har doim ham
kuzatilavermaydi. Uchinchidan, “tarjimon xotirasi” bazasini yaratish yoki ikki tilli
matnlar (bilingv) massivini to’ldirib borish amaliy jihatdan ko’p qiyinchiliklarni
keltirib chiqaradi.
Rossiyada professor G.G.Belonogov frazeologik mashina tarjimasi
konsepsiyasini asoslab berdi.
71
Bunga ko’ra matndagi tushunchalar ko’pincha
alohida so’zlar yordamida emas, balki so’z birikmalari yordamida ifodalanadi.
O’z-o’zidan kelib chiqadiki, matnni bir tildan boshqasiga tarjima qilish jarayonida
ham mazmunni yuzaga chiqaruvchi asosiy til birliklari ham alohida so’zlar emas,
balki tipik vaziyatlarni ifodalovchi frazeologik birikmalar (bu yerda frazeologik
birlik keng ma’noda tushuniladi) hisoblanadi. Mazkur yondashuvga muvofiq
matnda tez-tez uchraydigan so’zlar, iboralar, so’z birikmalari, nutqiy etiket
70
Webb Lynn E.
Advantages and Disadvantages of Translation Memory: a Cost/Benefit Analysis. San
Francisco State University. 1992.
71
Qarang:
Dostları ilə paylaş: |
|
|