Yog’larning kislotali gidrolizi .
Yog’larning
kislotali gidrolizi mineral
kislotalar ishtirokida olib boriladi.
Hajmi 50 ml bo’lgan kolbaga 2-3ml o’simlik yog’I soling va uning ustiga
sul’fat kislotaning 20%li eritmasidan 15 ml qo’shing .Aralashmani asbest to’r
ustiga qo’yib ,gaz gorelkasi alangasida qizdiring.Reaksiya to’liq borganligini
bilish uchun probirkaga natriy gidroksidning 10%li eritmasidan 3-5
ml solib ,
unga gidrolizatdan 2-3 tomchi qo’shing. Agar gidrolizat ihqorda to’liq erib ketsa
reaksiya oxirigacha brogan bo’ladi.Aks holda qizdirishni yana davom
ettiriladi.Gidroliz to’liq bo’lgandan so’ng gidrolizatni havo temperaturasigacha
sovutilib bir ozdan so’ng suyuqlik yuzasidan yuqori
molekulyar kislotaning
aralashmasi ajralib chiqadi.
58
Hosil bo’lgan aralashmani filtrlab,uni 2-3 marta suv bilan yuviladi ,so’ngra
quruq fil’tr qog’oz orasiga solib quritiladi. Fil;tratda
sulfat kislota va gliserin
qoladi.Gletserinni ajratib olish uchun fil’trga neytral muhitgacha natriy karbonat
qo’shiladi(natriy korbanat sul’fat kislotani neytrallaydi.
Ushbu laboraroriya ishi quyidagi 31-rasmda tasvirlangan qurilma
yordamida amalga oshiriladi
31-rasm. Yog`larni
gidroliz qilish qurilmasi
1-qaytarma sovitgich, 2-suv hammomi, 3-tubi yumaloq kolba, 4-gaz gorelkasi,
5-sintez qilanayotgan modda.
?
59
FОYDАLАNILGАN АDАBIYOTLАR
1. Ахмедов К.Н., Йўлдошев Ҳ.Й. Органик кимё усуллари. Т.:
Университет». 1998, 2003й 1 ва2-қисм.
2. Sobirov Z. Organik kimyo. T.: Aloqachi. 2005 y. 396 b
3.Голодников Г.В. Практические работы по органическому синтезу
Издат.ЛГУ.Ленинград.1966.
4.О.С.Содиқов, А.Каримжонов
Органик химиядан практикум
Т.:“Ўқитувчи”.1973.
5.Ю.К.Юрьев “Практические работы по органической химии” Издат.
МГУ. М.:1964.
6.С.И.Искандаров, А.А.Абдусаматов,Р.А.Шоймардонов Органик кимё
Т. “Ўқитувчи”1979.
7.Органик синтездан практикум рус тилидаги нашридан
С.Ю.Шомаҳмудова, Т.Х.Холдорова таржимаси Т.:“Ўқитувчи”.1979.
60
MUNDARIJA
1. Kirish…………………………………………………………………… 3
2. Organik moddalarni ajratish, tozalash va fizik konstantalarini
aniqlash
usullari…………………………………………………………………
5
3. Zaharli moddalar bilan ishlash qoidalari……………………………… 8
4. Ish jurnalini tutish…………………………………………………..…
11
5. Laboratoriyada ishlatiladigan idish va asboblar……………………..
13
6. Benzoy kislotasini qayta kristallash usulida tozalash…………………..
16
7. Organik moddalarni haydash usulida tozalash…………………..………
17
8. Qattiq moddalarni sublimasiya usulida tozalash……………………..
19
9. Yupqa qatlamli xromotografiya………………………………………
20
10. Ekstraksiya…………………………………………………………
22
11. Filtrlash usulida оrgаnik birikmalarni tоzаlаsh………………… 23
12. Organik moddalarni quritish…………………………………………
25
13. Radial xromatografiya………………………………………………
27
14. Organik moddalarni ajratish usullari………………………………
28
15. Organik sintez. Metan sintezi………………………………………… 30
16. Bir atomli spirtlar……………………………………………………
31
17. Etilen sintezi…………………………………………………………
32
18. Sirka kislota etil efirining sintezi……………………………………
34
19. Sirka kislotasining olinishi……………………………….. . .……
35
20. Oksalat kislota sintezi……………………………………………….
36
21. Benzoy kislotaning xossalari…………………………………………
37
22. Yodoform sintezi……………………………………………………
39
23. Mis glitseratining olinishi …………………………………………..
40
24. Benzoy kislota sintezi……………………………………………….
41
25. Benzoy kislota etil efiri sintezi………………………………………
43
26. Sirka butil efiri sintezi………………………………………………
44
27. Benzoy kislotaning natriyli tuzidan benzol olish……………………
45
28. Nitrobenzol sintezi…………………………………………………
46
29. Toluol sulfokislotaning natriyli tuzini olish……………………….
48
30. Etil bromid sintezi…………………………………………………
49
31. Yog`lar gidrolizi…………………………………………………
51
32. Foydalanilgan adabiyotlar…………………………………………
53
33. Mundarija . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . …………………
54