O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi samarqand davlat universiteti

Nazariy savollar 
1.Dasturlash tarixi? 
2.C++ dasturlash tarixi? 
3.C++ dasturlash tilining alfaveti va belgilari? 
4. C++ dasturlash tilining leksimmalari va ularning ta‘riflari? 
5. C++ dasturlash tilining o‗zgarmas belgilar jadvalini yozing? 
6. C++ dasturlash tilidagi dasturning umumiy ko‗rinishi? 
7. Komplyatsiya qilingan fayl kengaytmalari? 
8. C++ dasturlash tilida necha xil ko‘rinishda izohlardan foydalanish mumkin? 
9. Nima uchun dastur oxirida retun 0; buyrug‗i yoziladi? 
10.Dasturda har bir buyruq qanday yakunlanadi? 
11. yozuvi qanday ma‘noni bildiradi? 
12. int main() funksiyasi qanday funksiya. C++ tilida qanday dastur 
tarkibida bu funksiyadan foydalanmaslik mumkin? 
13. C++ dasturlash tilida {…} belgilari qanday belgilar va ular oralig‘ida 
qanday ma‘lumotlar yoziladi? 

---

---

44

14. C++ dasturlash tilida yozilgan dasturning qayerlarida vergul(,) va 
nuqtali vergullar(;)dan foydalaniladi? 
15.Dastur tarkibida return 0; va system(―pause‖); buyruqlaridan qanday 
maqsadlarda foydalaniladi? 
16. Dastur tarkibida izohlardan qanday maqsadlarda, qaerlarda va qanday 
usullarda foydalanish mumkin?
17. Dasturning bir yoki bir nechta buyruqlarini ijro ettirmaslik mumkinmi? 

2.2 C++ DASTURLASH TILI TARKIBIDAGI O„ZGARUVCHI TURLARI 
VA O„ZGARMASLAR 
Reja: 

1.Identifikatorlar va kalit so‗zlar; 
2.C++ tilida o‗zgaruvchi va uning turlari; 
3.C++ tilida o‗zgaruvchi va o‗zgarmaslarni e‘lon qilish; 
4.
Turni boshqa turga keltirish. 

Identifikatorlar va kalit so„zlar 
Matematikada bo‗lgani kabi C++ dasturlash tilida ham, dastur tarkibida
foydalaniladigan o‗zgaruvchilar va o‗zgarmaslar o‗z nomiga ega bo‗lishi kerak. Bu
nomlar matematikada lotin alifbesining bir, ikkita harflaridan tashkil topadi. C++
dasturlash tilida esa o‗zgaruvchi va o‗zgarmaslarning nomlari ketma-ket 255
tagacha bo‗lan belgilardan tashkil topadi va ular identifikatorlar deyiladi.
Identifikator tarkibida foydalaniladfigan belgilar deyilganda faqat lotin
alifbesining katta va kichik harflari, raqamlar va tag chiziqcha( _ ) tushuniladi.
Shuni unutmaslik kerakki,identifikatorlarni yozishga katta va kichik harflar
farqlanadi.
Masalan: romb va Romb; n12 va N12;aylana_raduisi va Aylana_Radiusi 
kabi identifikatorlar boshqa-boshqa identifikatorlardir.
Bundan tashqari C++ dasturlash tilining kalit so`zlari, funksiya nomlari
obyektlar nomlari ham identifikatorlar hisoblanadi.
Agar identifikator ikki yoki undan ortiq so`zlardan tashkil topgan bo`lsa ham
ular bir-birlaridan probel bilan ajratilmaydi. Ular qo`shib yoziladi.Agar ajratib
yozish kerak bo`lsa tag chiziqcha ( _ )dan foydalaniladi.

---

---

45

Masalan:tenglama_yechimi yozuvi identifikatordir. C++ dasturlash tilining
kalit so`zlari deyilganda buyruqlarni tashkil qilishda foydalaniladigan ingliz tilida
yozilgan operatorlar (yordamchi so`zlar) tushuniladi.
Masalan, if,else, return, while, ….. kabi so`zlar kalit so`zlardir.
C++ dasturlash tilining operatorlaridan identifikator sifatida foydalanib
bo`lmaydi.