O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent moliya instituti k. Z. Xomitov

Ppr
– tadbirkor daromadi, %; 
So
– bo‗nak to‗lovning to‗lovlar umumiy summasidagi ulushi, %; 
n
– qurilish davri yillari; 
Ua
– kiritilgan kapitalga iqtisodiy samara olishning yillik normasi. 
 
Olingan manba: «Организатсия и методи отсенки предприятия (бизнеса)»,
и.ф.д., проф. Кошкина В.И., «ИКФ» ЭкМОС», Москва, 2002г. 
 
Avans to‗lov ulushi (So) – qurilish uchun boshlang‗ich harajatlar, shu 
jumladan yer maydoniga egalik qilish yoki uni ijaraga olish, loyixa va bitmlar 
uchun to‗lovlar, ta‘minotchilarga avans to‗lovlari va boshqalarni o‗z ichiga oladi. 
Baholanayotgan ob‘ektga, ko‗chmas mulk ob‘etlari qurilishiga oid iqtisodiy, 
ijtimoiy va boshqa omillarni o‗zida aks ettiruvchi ma‘lumotlarga ko‗ra umumiy 
to‗lovlar summasidan avans to‗lov ulushi qurilishning umumiy bahosining 20-30% 

---

510 
oralig‗idagi summani tashkil etadi. Avans to‗lovining eng ko‗p foydalaniladigan 
miqdori 25% bo‗lganligi uchun baholash jarayonida avans to‗lovi miqdori 25% 
deb tadbirkor daromadi qiymati hisoblandi So=25%:
Tadbirkor daromadi qiymati 
n 
Ua 
S
0
 
2t
2
 
Ua
2
 
0,5 
1,5 
20,0% 
0,25 
1,5 
0,04 
0,15 
1,1 
0,265 
20,48% 
Qurilish davomiyligi (n) – mazkur ob‘ekt uchun SNvaP 1.04.03-85 
―Korxonalar, bino va inshootlar qurilishida zamin yaratish va qurilish davomiyligi 
me‘yorlari‖ga asosan qurilishni xaqiqiy davomiyligi, tipik qurilish davomiyligiga 
teng deb olindi. 
Kapital qo‗yilmalarnig yillik qaytish normasi (Ua) sifatida o‗rtacha muddatli 
qo‗yilmalar bo‗yicha daromadlilik qabul qilindi, bu muddat investitsiyalashning 
mazkur davrida yillik inflyatsiyani 20% deb hisobga olgan xolda 1 yillik muddatni 
tashkil etadi.
O‗zR VM yig‗ilishidagi axborot xabari ma‘lumotlariga ko‗ra 2011 yilning 1 
fevralidan boshlab 2012 yil uchun inflyatsiya darajasi 7,4%ni tashkil qiladi. 
Qo‗yilmalar muddatlari va 2012-2015 yillar uchun qabal qilingan krizisga qarshi 
dasturni ijro qilish muddatlarini hisobga olgan xolda inflyatsiya darajasi 
investitsiyalash davrida 6-7%ga bashorat qilinmoqda. Shu tariqa qo‗yilgan 
kapitalning qaytishi yillik meyori o‗lchami 20-21%ni tashkil qiladi. Hisob-kitb 
ishlarini amalga oshirish jarayonida Kapital qo‗yilmalarnig yillik qaytish 
normasining eng kam miqdor 20% deb qabul qilindi. 
Yuqorida qayd etilgan formulaga ko‗ra tadbirkor daromadi baholash ob‘ekti 
uchun 20,48% atrofida belgilanadi yoki TD = 1,2048 tashkil qiladi. 
Olib borilgan hisoblash ishlari quyidagi jadvalda keltirilgan: